________________
અધ્યાય ૯
સંવર– સુધ્યાન – નિજરા-અનકમ
ઉપઘાત
આ અધ્યાયમાં કુલ ૪૯ સૂત્ર છે. આ અધ્યાય આસવના નિરોધ (નિવારણ) રૂપી સંવરથી શરૂ થાય છે. પણ સંવર એટલે તો આવતાં નવા કર્મો રોકાય, પરંતુ જૂનાં અનંતકાળનાં સત્તામાં પડ્યાં છે, તેમનું શું ? તે માટે આવ્યંતર અને બાહ્ય તપ બતાવ્યાં. જેમ સાતમા અધ્યાયમાં વતનિરૂપણ આવ્યું, તે અહીં ગુપ્તિ (મન, વચન કાયા સંયમિત બનાવી દેવાં તે) સમિતિ (સમિતિ એટલે બોલવામાં ચાલવામાં, મૂકવામાં ફેંકવામાં વગેરે ક્રિયાઓમાં વિવેક) ધર્મ, પરીષહ (બાવીસ પ્રકારના) (અનાયાસે કે આયાસે આવેલાં કષ્ટ પ્રેમથી સહેવાં તે) વ, બતાવ્યાં. તેમ જ એ બધાના ઝીણવટથી પ્રકારે પણ સમજાવ્યા છે. છેવટે ધ્યાન તથા વિકાસ ભૂમિકાઓના ગુણસ્થાનકરૂપે આત્માને આરોહણ ક્રમ બતાવી, સાધુઓના વિવિધ પ્રકારો સમજાવી જાણે પ્રત્યક્ષ સગુરુનું સર્વોચ્ચ મહત્વ બતાવી દીધું હોય, તેમ અહી જણાય છે. હવે તે ક્રમશઃ અહીં જોઈએ ?
આઅવનિરોધ: સંવર: ૧ |
સ્થાનાંક સ્થાન ૧, ઉત્તરાધ્યયન અ. ૨૯, સૂ. ૧૧
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org