________________
તન્વાખ્યાન.
૧૫૧
સ્ત્રીઓના વિષયમાં, વિવાહના સમયમાં, પ્રાણનાશના પ્રસંગમાં અને સર્વ ધનને અપહાર થતું હોય એ પ્રસંગે–એમ પાંચ અસત્ય પાપકારક નથી. તેમાં દેષ નથી.
“પદ્રવ્યf gવત ' અર્થાત–બીજાના ધનને માટીના ઢેફાં જેમ ગણવું-બીજાનું ધન તેના આપ્યા સિવાય લેવું નહિ. એમ કહ્યા પછી આગળ ઉપર “ઘf ગ્રાહ્મણો हठेन परकीयमादत्ते छलेन वा, तथापि नादत्तादानं; सर्व ब्राह्मणेभ्यो दत्तं, ब्राह्मणानां दौर्बल्याद् वृषलाः परिभुञ्जते, तस्मादपहरन् ब्राह्मण: स्वमादत्ते, स्वमेव ब्राह्मणो મુજે, સર્વ વત્તે, સર્વ રાતિ | “કદાચ બ્રાહ્મણ બલાત્યારથી અથવા છળ-કપટથી પરધનગ્રહણ કરે, તે પણ તે અદત્તાદાન કહેવાય નહિ; કેમકે સઘળું બ્રાહ્મણને આપેલું છે. બ્રાહ્મણની દુર્બળતાથી શૂદ્રો પરિભોગ કરે છે. તેથી અપહરણ કરતે બ્રાહ્મણ પિતાનું ગ્રહણ કરે છે. પિતાનું જ ખાય છે, પિતાનું પહેરે છે અને પિતાનું આપે છે.” વિગેરે.
“પુત્રી મતિરિત ” અર્થા– અપુત્રીયાની સદ્ગતિ થતી નથી.” એવું પ્રથમ કહ્યા પછી આગળ જતાં-- “ अनेकानि सहस्राणि कुमारब्रह्मचारिणाम् ।
दिवं गतानि विप्राणामकृत्वा कुलसन्ततिम् ॥१॥" , ભાવાર્થ:-- અનેક હજાર બ્રહ્મચારિ કુમારે વિઝ કુલસંતતિ કર્યા વિના દેવલોકમાં ગયા. ” આમ પ્રતિપાદન
