________________
તત્ત્વાખ્યાન.
૧૭.
કહેવામાં આવે છે. આ પદ મૂકવાથી-વિશેષણ આપવાથી સંશયાદિ જ્ઞાનને પ્રત્યક્ષજ્ઞાન તરીકે માનવાના નિષેધ કરવામાં આવે છે.
પ્રકારાંતરથી સૂત્રની વ્યાખ્યા.
અન્યવેચ-નિવિ કલ્પજ્ઞાન અને વ્યવસાયાત્માસર્વિકલ્પજ્ઞાન એ એ સિવાય બાકીનાં વિશેષણા જ્ઞાનનાં સમજવાં. પૂર્વની વ્યાખ્યામાં ઇંદ્રિયા અને પદ્યાર્થીના સબધથી ઉત્પન્ન થતા જ્ઞાનને અભ્યપદેશ્ય, ભ્રાન્તિરહિત, અવ્યભિચારી રૂપે માનવું, તેને જ પ્રત્યક્ષ પ્રમાણનું ફળ કહેવામાં આવે છે. ત્યારે આ બીજી વ્યાખ્યામાં ઇ‘દ્વિચા અને પદ્યાર્થીના સબધથી ઉત્પન્ન થતા અવ્યભિચારી જ્ઞાનને પ્રત્યક્ષ પ્રમાણતું ફળ માનવામાં આવે છે. તે જ્ઞાન ૧ અભ્યપદેશ્ય, ( નિવિકલ્પ ) અને ૨ વ્યવસાયાત્મક ( સવિકલ્પ ) એમ એ પ્રકારનુ છે. જેને જૈનો નિરાકાર અને સાકારના નામથી આળખે છે.
6
તે પ્રત્યક્ષ જ્ઞાનના અાગિ પ્રત્યક્ષ ૧, અને ચેાગિપ્રત્યક્ષ ર એવા બે ભેદ છે. તેમાંથી ઇંદ્રિયા અને પન્ના ના સનિક થી આપણા જેવા ( અયાગિ ) ને ઉત્પન્ન થતા જ્ઞાનને અગિ પ્રત્યક્ષ ’ કહેવામાં આવે છે. તેના નિર્વિકલ્પ ૧, અને સવિક. ૯૫ક ૨. એ એ ભેદ છે, જે વસ્તુની સામાન્યથી આળખાણુ કરાવે તે નિવિ કલ્પક ૧ અને જે વસ્તુના વિશેષ પરિચય કરાવે તે સવિકલ્પકજ્ઞાન. જેમ આ દેવદત્ત છે, આ દેવેદ્રકુમાર છે.
