________________
સમ્યગ્રદર્શનની દસ રુચિ
૧૧૩
દેહાદિ પર વસ્તુથી “આત્મા” ભિન્ન છે, એવું જે જ્ઞાન થયું તેને અનુરૂપ રાગ-દ્વેષાદિ મેહ મમતાને ત્યાગ કરી શુદ્ધ આત્મભાવમાં જ પ્રવર્તવું તે “અનુષ્ઠાન” છે. એટલે તેનાથી કર્મ આસવને નિરોધ થઈ સંવર-નિર્જરા થાય, જે મેક્ષપ્રાપ્તિના હેતુ રૂપ બને. આ “જીવ” અર્થાત “ચૈતન્ય સ્વરૂપ આત્મા અને આ “દેહ” અર્થાત્ “જડ” પુદ્ગલ એવું જે ભેદજ્ઞાન જ્યાં સુધી થાય નહિ; ત્યાં સુધી સર્વજ્ઞાન અજ્ઞાન છે.
“–પર ”ના “ભેદવિજ્ઞાન” રૂપ મૂળ સંક્ષિપ્ત આત્મજ્ઞાન જેમને હતું, પણ પૂર્વના કઈ જ્ઞાનાવરણીય કર્મના લીધે એકપણ પદનું બીજુ કોઈ સૂરજ્ઞાન જેમને ચડતુ ન હતું તેવા શ્રી “માસતુષ” મુનિવર, બાર બાર વર્ષો સુધી ગુરૂઆજ્ઞાએ મા રુથતિ મા તુષ્યતિ, આ એક જ પદની અશુદ્ધ ઉચ્ચારથી પણ શ્રદ્ધાપૂર્વક આરાધના કરીને કેવળીભગવંત બની ગયા, એ આ સંક્ષેપ રુચિ સમ્યક્ત્વને પ્રભાવ છે. (૧૦) ધર્મરુચિ :જો અWિકાય-ધમ્મુ-સુય ધમ્મ ખલુ ચરિના
ધમ્મ ચ સદહઈ જિણાભિહિય, સે “ધમ્મઈ” તિ નાયો
અર્થ - જિનકથિત અસ્તિકાય (ધમ–અધર્માદિ છ દ્રવ્યમાં કાળ સિવાયના પાંચે દ્રવ્ય અસ્તિકાય અર્થાત સ. ૮
:
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
