________________
સ્થાનાંગ સૂત્ર
૨૪૧ गाहाओ-हिययमपावमकलुसं
ગાથાર્થ – ૧ જે પુરૂષનું હૃદય નિષ્પાપ અને जोहा वि य महुरभासिणी निच्चं । નિર્મળ છે અને જેની જીભ પણ સદા जमि पुरिसंमि विज्जइ,
મધુર ભાષિણી છે. તે પુરૂષને મધના ઢાંકણા
વાળા મધુકુંભની ઉપમા અપાય છે. से महुकुंभे महुपिहाणे ॥१॥ हिययमपावमकलुसं
૨ જે પુરુષનું હૃદય નિષ્પા૫ અને નિર્મળ जीहा वि य कडुयभासिणी निच्चं ।
છે પરંતુ તેની જીભ સદા કટુભાષિણી છે
તે તે પુરૂષને વિષપૂરિત ઢાંકણાવાળા जंमि पुरिसंमि विज्जइं,
મધુકુંભની ઉપમા અપાય છે. જે મને વિપડ્યા ૨ .
૩ જે પાપી અને મલિન હદય છે અને જેની जं हिययं कलुसमयं,
જીભ સદા મધુરભાષિણી છે. તે પુરુષ ને जीहा वि य महुरभासिणी निच्चं ।
મધપૂર્ણ ઢાંકણવાળા વિષકુંભની ઉપમા जंमि पुरिसंमि विज्जइ,
અપાય છે. से विसकुंभे महुपिहाणे ॥ ३ ॥
કે જે પાપી અને મલિન હૃદય છે. અને जं हिययं कलुसमयं,
જેની જીભ પણ સદા કટુભાષિણી છે. તે जीहा वि य कडुयभासिणी निच्चं ।
પુરૂષને વિષપૂરિત ઢાંકણવાળા વિષકુંભની जंमि पुरिसंमि विज्जइ,
ઉપમા અપાય છે. से विसकुंभे विसपिहाणे ॥ ४ ॥ ३६१ क- चउविवहा उवसग्गा पण्णत्ता. ૧ક- ઉપસર્ગ ચાર પ્રકારના છે. જેમકેतं जहा
૧ દેવસંબંધી ૨ મનુષ્ય સંબંધી ૩ તિર્યંચ વિશ્વા, નાજુલા,
સંબંધી ૪ આત્મકૃત પિતાથી કરાયેલ. तिरिक्खजोणिया, आयसंचेणिज्जा.
- દિવા ૩વસT acવા પત્તા. ખ- દેવસંબંધી ઉપસર્ગના ચાર ભેદ છે, જેમકેતે કહ્યું
૧ દેવ ઉપહાસથી ઉપસર્ગ કરે છે, ૨ષ સા, પાડોસા,
કરીને ઉપસર્ગ કરે છે, ૩ પરીક્ષાને वीमंसा, पुढोवेमाया.
બહાને ઉપસર્ગ કરે છે, ૪ વિવિધ હેતુ
ઓથી ઉપસર્ગ કરે છે. - મજુસ્સા ૩વસ રવિહા પાત્તાં. ગમનુષ્ય સંબંધી ઉપસર્ગના ચાર ભેદ तं जहा
છે, જેમકેરાસા, પાસા,
૧ મનુષ્ય ઉપહાસમાં ઉપસર્ગ કરે છે. વીમસા, સીપ લેવાયા.
૨ ઠેષ કરીને ઉપસર્ગ કરે છે. ૩ પરીક્ષાને બહાને ઉપસર્ગ કરે છે ૪ થુન સેવવાની ઈચ્છાથી ઉપસર્ગ કરે છે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org