________________
૨૬ ]
સમ્યગદર્શનએવી બુદ્ધિ નહિ, પણ સામાની વાતને “યેન કેન પ્રકારેણ” તેડવી છે એવી બુદ્ધિ એનામાં હેય. મિથ્યાત્વ જ્યાં સુધી આવું જોરદાર હેય, ત્યાં સુધી તે એને ગમે તે સારે ગ મળે, તેય જીવ મિથ્યાત્વને કાઢીને સમ્યક્ત્વને પામી શકે નહિ.
જૈનની શ્રદ્ધા કેવા પ્રકારની હેય ? અહીં કોઈ કહેશે કે-“શ્રી જૈનદર્શનમાં પણ પિતાને અભ્યપગત અર્થની બાબતમાં શંકાદિ દેથી રહિત એવા શ્રદ્ધાનનું જ વિધાન કરવામાં આવ્યું છે, તેનું કેમ?” આવું કઈ પૂછે, તે કહી શકાય કે-જૈનની શ્રદ્ધા, એ વસ્તુતઃ સાચા તત્વાર્થની શ્રદ્ધા છે, પણ પોતાના અભ્યાગત અર્થની શ્રદ્ધા નથી. ધર્મવાદથી પરીક્ષા કરવા પૂર્વક તત્વને સમજીને પોતે જે અર્થને અભ્યાગત કર્યો હોય, તેની શ્રદ્ધા છે.
સ, જૈનમાં એવું જ્ઞાન હોવું જોઈએ ને?
જૈન તે કહેવાય, કે જેનામાં એવું જ્ઞાન હોય અથવા તે, જે પિતામાં તેવું જ્ઞાન ન હોય, તે તેવા જ્ઞાનવાળા ગીતાર્થ મહાત્માની નિશ્રા જેણે સ્વીકારી હોય. માટે તે, આપણે એ વાત વિચારી આવ્યા કે જે કહેવાતે જૈન પિતાના કુલાચારથી જ આગમ પરીક્ષાને બાધિત કરે, તે જૈન પણ આભિગ્રહિક મિથ્યાદષ્ટિ છે.
જેને તે શ્રી જિનાગમને જ પ્રમાણ કરનારે હેય. શ્રી જિનાગમને જાણે પણ નહિ અને શ્રી જિનાગમના જાણકારની નિશ્રાને સ્વીકારે પણ નહિ, છતાંય જે પોતાની માન્યતાને આગ્રહી હોય, તે તે જન કહેવાતું હોય તે પણ, તે આભિગ્રાહિક મિથ્યાદષ્ટિ છે. આમાં કેઈનેય પક્ષપાત ચાલે એવું નથી. જન ગણાતાઓમાં પણ કેટલાક ભેદ શાને અંગે છે? પોતાના કુલાચારને એ આગ્રહ કે–શ્રી જિનાગમમાં એથી ઊલટી વાત નીકળે, તેય એ શ્રી જિનાગમને પ્રમાણે કરે નહિ, પણ પોતાના કુલાચારને જ પ્રમાણ કરે !
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org