________________
૨૦૮ ]
સમ્યગુદર્શન–૧. જે કામ કરે છે, તેમાં બધાંય દળિયાં સાફ થતાં નથી. બધાં દળિયાં શુદ્ધ બનતાં નથી. કેટલાંક દળિયાં શુદ્ધ બને છે, કેટલાંક દળિયાં શુદ્ધાશુદ્ધ બને છે અને કેટલાંક દળિયાં અશુદ્ધનાં અંશુદ્ધ કાયમ રહે છે. આમ, મિથ્યાત્વમેહનીયનાં દળિયાં ત્રણ વિભાગમાં વહેંચાઈ જાય છે. તેમાંનાં જે દળિયાં શુદ્ધ બને છે, તે દળિયાંના સમૂહને સમ્યકૃત્વમેહનીયને પુંજ કહેવાય છે, તેમાંનાં જે દળિયાં અર્ધ શુદ્ધ અથવા તે શુદ્ધાશુદ્ધ બને છે, તે દળિયાંના સમૂહને મિશ્રમેહનીયને પુંજ કહેવાય છે; અને, બાકી રહેલાં અશુદ્ધ દળિયાંના સમૂહને મિથ્યાવહનીયને પુંજ કહેવાય છે.
સ, એ પરિણામ કેવું હોતું હશે?
એ પરિણામ કે હોય, એ તે જ્ઞાની જ જાણી શકે. એમ કહેવાય કે–એવા અપૂર્વ આનન્દને અનુભવ હોય, કે જેને વાણમાં મૂકી શકાય નહિ. એટલી કલ્પના જરૂર થઈ શકે કે-મિથ્યાત્વમેહનયના ઉદયે જે પરિણામ જન્મ, તેનાથી તદ્દન ઊલટા સ્વરૂપને એ. પરિણામ હોય. કુદેવ, કુગુરુ અને કુધર્મના ત્યાગ સ્વરૂપ તેમ જ સુદેવ, સુગુરુ અને સુધર્મના સ્વીકાર સ્વરૂપ એ પરિણામ હોય જ, કેમ કે– મિથ્યાત્વમેહનીયને એ વખતે પ્રદેશદય પણ નથી અને વિપાકેદય. પણ નથી. એ વખતે, મેક્ષના શુદ્ધ ઉપાયને લગતે જ પરિણામ હોય અને એમ હોય તે જ મિથ્યાત્વમેહનીયનાં સત્તાગત દળિયાં શુદ્ધ બને ને?
ત્રણમાંથી કેઈ એક પુજનો ઉદય થાય?
. આ રીતે અનિવૃત્તિકરણ દ્વારા જીવ જે સમ્યકત્વને પામે
છે, તે સમ્યફલને ઔપશમિકસમ્યક્ત્વ કહેવાય છે. એ પશમસમ્ય: ફત્વનું જે અન્તમુહૂર્ત, એ જ અન્તરકરણનું અન્તર્મુહૂર્ત કહેવાય છે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
