________________
૧૭૦ ]
સમ્યગદર્શન–૧. મહારાજા જીવતે હોય અને કેઈને અનાથપણુનું દુઃખ સાલે, એ બને કેમ ? મારા રાજ્યમાં જે કોઈ અનાથ, તેને નાથ હું ! મારા. રાજ્યમાં કેઈ અનાથ રહે તે એ મારી ખામી ગણાય.” એટલે, એ ઝેટ એ મહાત્માને નાથ બની જવાને તૈયાર થઈ જાય છે. કહે છે કે-“તમે એની જરાય ચિન્તા કરે નહિ. દુનિયામાં તમારે બીજો કેઈ નાથ ભલે ન હોય, પણ આજથી હું તમારા નાથ છું !”
આ સાંભળીને મુનિ જરા મલક્યા અને કહ્યું કે-“રાજન્ જે સ્વયં અનાથ છે, તે બીજાને નાથ શી રીતે બની શકે?
| મુનિવર મગધના મહારાજાને અનાથ કહે છે. શ્રી શ્રેણિકને થાય છે કે-મને આ ઓળખતા લાગતા નથી. પણ એ ગુસ્સે એ કરતા નથી કે–મને અનાથ કહેનાર આ કેણ છે ? આજે કઈ સત્તાધીશને મેટા મહાત્માથી ય આવું કહી શકાય ખરું? અને કહ્યું હોય તે એ સાંભળી લે ખરે ? મેંઢે બેલાય તેમ ન હોય તેય મગજ તે તપી જાય ને ? અને, એમાંય જે મહાત્માનું કાંઈ કામ કરવાને એ આવ્યું હોય તો ? પણ, મહારાજા શ્રી શ્રેણિક સાચા ભાવે ઉપકાર કરવાને આવ્યા હતા. એમની માનવતા વિકસેલી હતી. એટલે, એ સાંભળીને એ જરાય ગુસ્સ કરતા નથી, પણ પિતાની ઓળખ આપે છે.
અનાથપણાની ઓળખ :
મુનિવરને થાય છે કે–આ લાયક જીવને હવે મારે અનાથપણું સમજાવવું જોઈએ. મુનિવર કહે છે કે–“રાજન ! સાંભળો. મારેય તમારા જેવા પુત્રવત્સલ પિતા હતા, મમતાળુ માતા હતી, અને નેહાળ ભાઈ પણ હતે. સુખની સામગ્રીની કઈ કમીના નહેતી. મારે ઘરે લક્ષ્મીની છેળે ઉછળતી હતી. ઈન્દ્રાણીને ટપી જાય એવા રૂપવાળી પત્ની મારી સેવામાં સદા તત્પર રહેતી હતી. એની સાથે
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org