Page Text
________________
પથારીમાં પડ્યો રહે તે પ્રમાદ. નિદ્રાલસ્વપ્રમાદોથ” નિદ્રા, આળસ અને પ્રમાદમાંથી તામસિક સુખ ઉત્પન્ન થાય છે. તમોગુણનો મુકામ જ પ્રમાદમાં છે. તમ: પ્રમાદે સંજયયુત (ગીતા)
સુખવાદ • હેડોનીઝમ તમને પોષે છે. પ્રમાદમાંથી રેડીકલ હેડોનીઝમ તક્ષણ સુખવાદી વૃત્તિ પેદા થાય છે. સુખવાદી એટલે એપિકયુરનવૃત્તિ. જે પ્રમાદનો જ આવિર્ભાવ છે. ખાવુંપીવું મોજ કરવી. પ્રમાદીને પણ જે વિષયનો ચટકો હોય છે, તેમાં આળસ કરતો નથી! સમય અને સાધનોનો વેડફાટ, ધૂળને વેડફાટ પણ પ્રમાદજન્ય છે.
તથાગત બુદ્ધે કહ્યું છે : અપ્રમાદ અમૃત - અમરત્વનો માર્ગ છે - પ્રમાદ મૃત્યુનો.
આચાર્ય હરિભદ્રસૂરિએ લખ્યું છે : પ્રમાદને વશ થઈ પોતાના સ્થાનથી પરસ્થાને ગયેલાંએ મૂળસ્થાને પાછા ફરવું, તેનું નામ પ્રતિક્રમણ. જયાં પ્રમાદ છે ત્યાં નિત્ય હિંસા છે.
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર કહેતા: ‘સદ્વર્તન, સદ્ગથ અને સત્સમાગમમાં પ્રમાદ કર્તવ્ય નથી.” પ્રમાદ એટલે વિષયાસકતતા. મૂઢતા. પ્રમાદી હિંસક જ લેખાય. પ્રમાદવશ જે કાંઈ થયું હોય, તે ફરી ન થાય એનો નિશ્ચય કરવો જોઈએ.
આચારાંગ ૧/૪/૩૫-૩૬ મહાવીરે કહ્યું: શ્રમણત્વ સાધના માટે જે ઉસ્થિત (ઉધત) થાય છે. એણે પછી પ્રમાદમાં નહિં જ પડવું જોઈએ. સ્વાધ્યાય પ્રવચનાભ્યાં ન પ્રમાદિતવ્યમ્ (ગીતા) સ્વાધ્યાયમાં પ્રમાદ ન કરવો. ‘સ્વા” એટલે સતત.
લેયા
N ન દર્શનની અભિનવ મનોવૈજ્ઞાનિક દેન છે: “લેશ્યા છે
લેશ્યાઓ દ્વારા ભાવનાઓ, વૃત્તિઓ, વિચારતરંગોનું મનોવૈજ્ઞાનિક વિશ્લેષણ, ભાવોનું પૃથકકરણ, અત્યંત સરળ અને સૂક્ષ્મતમ દ્રષ્ટિએ સમજાવવામાં આવ્યું છે.
આવેગ, ઉર્મિ, વૃત્તિઓ, ક્રોધ વગેરે કષાયોથી પ્રેરિત - અનુરંજિત મન, વચન અને કાયાથી જે પ્રવૃત્તિ થાય, તે ભાવ લેશ્યા . આ પ્રવૃત્તિના છ પ્રકાર છે તેની નિર્દેશ કૃષ્ણ, નીલ, કાપોત, પીત, પદ્મ અને શુકલ આ રંગોના રૂપમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005293 |
| Book Title | Jin Darshan ane Manodaihik Rogo |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nemchand Gala |
| Publisher | Jayshree Kantilal Shah |
| Publication Year | 1992 |
| Total Pages | 148 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |