Jin Darshan ane Manodaihik Rogo

SR No.: 005293
Original Sutra Author: N/A
Author: Nemchand Gala
Publisher: Jayshree Kantilal Shah
Publication Year: 1992
Total Pages: 148
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 6 MB

Page 34

૨૭
જાતને બહાર કાઢો. જીવનમાંથી કંઈક આનંદ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરો... હસો... તમને હસવાની જરૂર છે,' ડૉકટરે આશ્વાસન આપતાં કહ્યું.
‘તો હું શું કરું?... તમે જ બતાવો...’ દર્દીએ પૂછયું.
‘આજે રાતે જ સરકસ જોવા જાઓ... એમાં જોકર ગ્રીમાલ્ડીની રમૂજ માણો. એ વિશ્વનો સૌથી રમૂજી માનવી છે. તમારો રોગ ગ્રીમાલ્ડી દૂર કરી શકશે. તમે સાજા થઈ જશો...’
‘ડૉકટર સાહેબ’, ગમગીનીથી દર્દીએ ડોકું હલાવતા કહ્યું.
‘હું પોતે જ એ ગ્રીમાલ્ડી છું...' ૧૮૦૮ની સાલમાં બનેલી આ સત્ય ઘટના છે.
જગતને હસાવનાર ગ્રીમાલ્ડી પોતે જ ગમગીનીમાં ગળાડૂબ હતો... સરકસમાં અભિનય કરતો ત્યારે જ લોકોને હસાવવા પોતે હસતો... સંભવ છે કે પોતાનું દુ:ખ ભૂલાવવા જ હસતો-હસાવતો...! એનો અભિનય માત્ર અભિનય જ રહી જવા પામ્યો... એને આત્મસાત્ ન કરી શકયો...
રામકૃષ્ણ પરમહંસના જીવન પર આધારિત નાટકો ભજવનાર બંગાળના કલાકાર ગુરૂદાસ બેનર્જી ખુદ રામકૃષ્ણ જેવા થઈ ગયા...! પરંતુ જોકરનો અભિનય કરતો ગ્રીમાલ્ડી વિષાદથી ઘેરાયેલો જ રહી ગયો...?
σε
આપણે પણ મહદ્ અંશે એવા જ છીએ... કોઈ હસાવે ત્યારે હસીએ... પાછા હતા તેવા જ... હસવાના-હર્ષ અનુભવવાના અનેક ઉપકરણો-અવલંબનો આપણે શોધ્યા જ કરીએ છીએ. અને આ શોધ શારીરિક સ્તર સુધી જ પહોંચે છે. માનવ ઈન્દ્રિયજન્ય સુખોમાં જ રચ્યોપચ્યો રહે છે. માનવીમાં વિકસિત બુદ્ધિ હોવા છતાં માત્ર અપેક્ષા અને અહંના પોષણ-પ્રાપ્તિમાં જ સુખ પામે છે. માનવી અને પ્રાણીમાં બુદ્ધિ ઉપરાંત મૂળ ભેદ છે-હસવાની ક્ષમતાનો...
હર્ષ અને આનંદમાં મૂળભૂત ભેદ છે. હર્ષ પરાવલંબી છે. આનંદ સ્વાવલંબી સ્વતૃપ્તિનું ફળ છે. આપણો હર્ષ કોઈ અન્યની મુઠ્ઠીમાં બંધ હોઈ શકે... પણ આનંદ મુકત હોય છે. અહંને ઠેસ વાગે તો પીડા થાય. ઈચ્છાથી તૃપ્તિ સુધીનો કાળ હંમેશા અસ્વસ્થ જ રહેવાનો... સુખ અને દુ:ખ, હર્ષ અને શોક એ બે અંતિમ છેડા વચ્ચેનો ગાળો એટલે અજંપાનો ગાળો... એ બેઉ બિંદુઓથી પર. બેઉને સમાવિષ્ટ કરતું ત્રીજું બિંદુ એટલે આનંદ...! સ્થૂળ કે જડ પ્રકારના આનંદનો અનુભવ સ્થળ, જડ અને ક્ષણિક જ રહેવાનો..!
“Man is born to be happy' માનવી સુખી રહેવા સર્જાયો છે. એ વાત