Page Text
________________
અર્થ : સિધ્ધ અવસ્થાનું વર્ણન કરવાને કોઈ પણ શબ્દ સમર્થ નથી, કોઈ પણ કલ્પના ત્યાં પહોંચતી નથી. કેવળ સંપૂર્ણ જ્ઞાનમય જ આત્મા ત્યાં છે. મુક્તિ સ્થાનમાં રહેલાં જીવ દીર્ઘ (લાંબા) નથી, હસ્વ (ટૂંકા) નથી. ગોળ નથી, ત્રિકોણાકાર નથી ચતુષ્કોણાકાર નથી, કંકણાકારે નથી. તેઓ કાળા નથી, લીલા નથી, રાતા નથી, પીળા નથી, ધોળા નથી, સુગંધી નથી, દુર્ગધી નથી, તીખા નથી. કડવા નથી, કષાયેલા નથી. ખાટા નથી, મીઠા નથી, ભારે નથી, હલકા નથી, શીત નથી, ઉષ્ણ નથી, સ્નિગ્ધ નથી, રૂક્ષ નથી કઠણ નથી, સુકુમાર નથી, તેઓ સ્ત્રી નથી, પુરુષ નથી, નપુંસક નથી. આમ હોવાથી મુક્ત જીવોને માટે કોઈ પણ પ્રકારની ઉપમા જ નથી. તેઓ અરૂપી અને અપદ છે. એટલે તેઓનું વર્ણન કરવાને કોઈપણ શબ્દ, રૂપ, ગંધ રસ સ્પર્શમાં શક્તિ જ નથી. આ પ્રમાણે અનુપમ, અકથ્ય, નિરામય, સત્ ચિત્ આનંદરૂપ સિધ્ધ સ્વરૂપ છે. ભક્તામર સ્તોત્રકાર કહે છે:त्वामव्ययं विभु मचिन्त्यमसंख्यमाद्यं,ब्रह्माणमीश्वरमनंतमनंग केतुम् । योगीश्वरं विदित योगमनेकमेकं, ज्ञान स्वरूप ममलं प्रवदन्ति सन्तः।।२४॥
અર્થ :- અહો પ્રભો ! આપ સ્થિર એક સ્વભાવી હોવાથી “અવ્યય છો, પરમ ઐશ્વર્યયુક્ત હોવાથી ‘વિભુ છો, જેની કલ્પના ન થઈ શકે એવા “અચિન્ય' છો. ગુણવાચક નામ પર્યાય તથા પ્રદેશે કરી “અસંખ્ય” છો, આદિ રહિત છો, સર્વજ્ઞ હોવાથી “બ્રહ્મ' છો, સર્વ ઐશ્વર્યયુક્ત હોવાથી “ઇશ્વર' છો, અંત રહિત અને અનંત ગુણ યુક્ત હોવાથી અનંત’ છો, કેતુગ્રહની સમાન કામદેવના નાશ કરનાર હોવાથી “અનંગકેતુ’ છો, જ્ઞાન દર્શન, ચારિત્રરૂપ યોગપથના જ્ઞાતા હોવાથી “અનેક' છો, સર્વનું એક આત્મરૂપ હોવાથી “એક છો, અઢાર દોષરૂપ મળ રહિત હોવાથી નિર્મળ’ છો. આ પ્રમાણે સંત પુરુષ આપનું સ્વરૂપ અન્યને કહી સમજાવે છે. आर्या :- चंदेसु निम्मलयरा, आइच्चेसु अहियं पयासयरा ।
सागर वर गंभीरा, सिद्धा सिद्धि मम दिसंतु ॥ અર્થ :- અહો ! ચંદ્ર થકી પણ નિર્મળ, સૂર્ય થકી પણ અધિક પ્રકાશ કરનાર સમુદ્રસમાન ગંભીર સિધ્ધ ભગવંતો ! મને સિધ્ધ સ્વરૂપનું દર્શન દો. અર્થાત્ સિધ્ધ પદ અપાવો.
શ્રી જૈન તત્ત્વ સાર
તત્ત્વ સાર
[૬૭] |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005285 |
| Book Title | Jain Tattvasara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Niranjanmuni, Chetanmuni |
| Publisher | Niranjanmuni |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 474 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |