Page Text
________________
તો જરૂર કરે. મહિનામાં ૨૮ દિવસ ભલે પેટ ભરીને ખાઓ પણ બે દિવસ તો ઉપવાસ સહિત પૌષધ અવશ્ય કરવા જોઇએ.
બારમું અતિથિ સંવિભાગ વ્રત
જેઓ નિત્ય ભિક્ષાર્થે ન આવે, વારો નક્કી કરી તે પ્રમાણે પણ ભિક્ષાર્થે ન આવે તથા આમંત્રણ આપવા છતાં પણ ન આવે અર્થાત્ જેમની આવવાની કોઇ નક્કી તિથિ નથી તે * અતિથિ કહેવાય છે. એવા અતિથિ વિષય કષાયના શમાવવાવાળા, શુદ્ધિ માટે શ્રમ કરનારા “શ્રમણ” કહેવાય છે. તથા દ્રવ્યથી પરિગ્રહ રહિત અને ભાવથી કર્મગ્રંથિનો ભેદ કરનાર હોવાથી નિગ્રંથ સાધુઓને માટે સદૈવ અચિત અને ઔષણિક નિર્દોષ ભોજનાદિનો સંવિભાગ કરે અર્થાત્ પ્રાપ્ત ભોજનાદિમાંથી અમુક હિસ્સો વહોરાવવાનો મનોરથ શ્રાવક કરે અને સાધુનો યોગ પ્રાપ્ત થયે પ્રતિલાલે તેને “અતિથિ સંવિભાગ' વ્રત કહે છે. ગૃહસ્થના ઘરમાં જે ભોજન નિષ્પન્ન થયું છે, તેમાં કુટુંબાદિ ભોગવવાવાળા સર્વનો હિસ્સો છે. પરંતુ જમતી વખતે થાળીમાં પિરસાયેલા ભોજનના માલિક આપણે સ્વયં છીએ. આપણા હિસ્સામાંથી મુનિરાજને વહોરાવતાં આપણને મહાન લાભની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ પ્રકારના લાભનો અભિલાષી શ્રાવક જમવા બેસે ત્યારે સચેત વસ્તુનો સ્પર્શ જરા પણ થાય તેવું ન રાખે. ગામમાં સાધુજી હોય કે ન હોય તો પણ ભોજન ગ્રહણ કરતા પહેલા થોડો સમય ધીરજ રાખી બારણા તરફ નજર કરે અને મનમાં ચિંતવે કે, કોઇ સાધુ સાધ્વીજી પધારે તો તેમને દાન દઈ કૃતાર્થ થાઉ, કેમકે અપ્રતિબદ્ધ વિહારી સાધુ કદાચિત અચાનક પણ આવી ચડે છે. સાધુ સાધ્વીજી દૃષ્ટિગોચર થઇ જાય તો ભાણામાં કોઇ જંતુ ન પડે તેવો વિવેક કરીને તત્કાળ સાધુજીની સન્મુખ આવી નમસ્કાર કરે, અતિ આદરપૂર્વક પોતાના નિવાસમાં લઇ જઇને ઉત્કૃષ્ટ ભાવથી આહાર પ્રતિલાલે.
* fધાવી સર્વ, ત્યાં જે મહાત્મની !
अतिथिः स विजानीया, च्छेषमभ्यागतं विदु : ।। અર્થ : જે મહાત્માએ તિથિ પર્વ, ઉત્સવાદિનો ત્યાગ કર્યો છે અર્થાત્ અમુક દિવસે જ અમુકને ત્યાં ભિક્ષાર્થે જવું એવો નિયમ બાંધીને આવતા નથી તેઓ જ અતિથિ કહેવાય છે. શેષ ભિક્ષુક અભ્યાગત કહેવાય છે.
શ્રી જૈન તત્ત્વ સાર ૩૭૭ |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005285 |
| Book Title | Jain Tattvasara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Niranjanmuni, Chetanmuni |
| Publisher | Niranjanmuni |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 474 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |