Page Text
________________
ઉપાધ્યાય આદિના અતિશય, અપંડિત તથા પંડિત સાધુ, ખુલ્લા અને ઢંકાયેલાં સ્થાનક આશ્રયી, મૈથુન ઇચ્છાનું પ્રાયશ્ચિત્ત, અન્ય ગચ્છથી સાધુ સાધ્વી કેમ વર્તાવ કરે ઇત્યાદિ કથન છે.
સાતમાં ઉદ્દેશામાં સંભોગી સાધુ સાધ્વીનો આચાર, પરોક્ષ વિસંભોગીએ શું કરવું? સાધુ - સાધ્વીજીને દીક્ષા કેવી રીતે આપવી ? સાધુ - સાધ્વીના આચારની ભિન્નતા રૂધિરાદિ અસજ્જાય ટાળવી, સાધુ સાધ્વીને પદવી આપવાનો કાળ, ઓચિંતા સાધુ મૃત્યુ પામે તો શું કરવું? રાજાનો પલટો થાય તો આજ્ઞા લેવી ઇત્યાદિ કથન છે.
આઠમા ઉદ્દે શામાં ચોમાસાને માટે શય્યા પાટ યાચવાની વિધિ, ભૂલેલું ઉપકરણ ગ્રહણ કરવાની વિધિ સાધુએ અન્ય સાધુ માટે ઉપકરણ યાચવાની વિધિ બતાવી છે.
નવમા ઉદ્દેશામાં શય્યાતરના મહેમાન પાસેથી આહાર લેવાની વિધિ, સાધુની પ્રતિજ્ઞાની વિધિ બતાવી છે.
દસમાં ઉદ્દેશામાં જવમધ્ય પ્રતિમા, વજમધ્ય પ્રતિમા, પાંચ વ્યવહાર સવિસ્તાર, વિવિધ ચોભંગી, બાલકને દીક્ષા દેવાની વિધિ, કેટલાં વર્ષની દીક્ષાવાળાં સૂત્ર ભણે? દસ પ્રકારની વૈયાવચ્ચથી મહાનિર્જરા પ્રાયશ્ચિતનો ખુલાસો ઇત્યાદિ છે.
આ સૂત્ર અગ્રગણ્ય સાધુ સાધ્વીએ અવશ્ય ભણવું જોઈએ આ વ્યવહાર સૂત્રના મૂળ શ્લોક ૬૦૦ છે.
(૨) બૃહત્ કલ્પ સૂત્ર : તેના છ ઉદ્દે શા છે.
પહેલાં ઉદ્દેશામાં કેળા લેવાની વિધિ, સ્થાનક ૧૬ પ્રકારના કલ્પ, માતરિયા રાખવાની વિધિ, જળાશયના કાંઠે ૧૬ કામ કરવાં. પરસ્પર કલેશ ઉપશમાવવો, ચાતુર્માસ અને શેષકાળમાં કેવી રીતે રહેવું, ગૌચરી કરતાં આહાર સિવાયની વસ્તુ લેવાની વિધિ રાત્રિએ સ્થાનક પાટ લેવાની વિધિ, રાત્રિએ વસ્ત્રપાત્ર લેવાની તથા વિહાર કરવાની મના અને આર્યદેશની હદ બતાવી છે.
બીજા ઉદ્દેશામાં ધાન્યવાળા મકાનમાં રહેવાની વિધિ, મદિરા, પાણી, મિષ્ટાન્નવાળા મકાનમાં રહેવાની વિધિ, સાધુ સાધ્વીને રહેવા યોગ્ય સ્થાનક, શધ્યાંતરના ઘેરથી આહાર લેવાની મના અને વસ્ત્ર ગ્રહણ કરવાની વિધિ બતાવી છે.
lo 20
ઉપાધ્યાય અધિકાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005285 |
| Book Title | Jain Tattvasara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Niranjanmuni, Chetanmuni |
| Publisher | Niranjanmuni |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 474 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |