________________
કર્મગ્રંથ-૫ ઉત્તર : કર્મ પ્રકૃતિના પ્રણેતા આ. ભગવંત શિવશર્મસૂ. મહારાજાના મત પ્રમાણે અનંતાનુબંધિ ૪ કષાયની વિસાજનાવાળા જ જ હોય છે. જ્યારે કાર્મગ્રંથિક તથા સિદ્ધાંતિક મતના આચાર્યોના અભિપ્રાય પ્રમાણે અનંતાનુબંધિની સત્તાવાળા તથા વિસાજનાવાળા જીવે ઉપશમ શ્રેણું પ્રાપ્ત કરી શકે છે. આ અપવાદ જાણ.
આહાર સત્તાં વા સવ્વ ગુણે બિતિ ગુણે વિણ તિર્થં નો ભય સંતે મિો અંતમુહુર્ત ભવે તિર્થે .
ભાવાર્થ:- સઘળાં ગુણસ્થાનકેમાં આહારકાદિ-૭ પ્રકૃત્તિઓની સત્તા ભજનાએ જાણવી. જિનનામ કર્મની સત્તા બીજા તથા ત્રીજ ગુણસ્થાનક સિવાય સઘળાંય ગુણસ્થાનકમાં ભજનાઓ જાણવી. મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકે જિનનામ કર્મ તથા આહારક સપ્તક બનેની સત્તા એક સાથે કેઈ જીવને હોતી નથી અને જિનનામ કર્મની સત્તા પહેલા ગુણસ્થાનકે એક અંતરમુહૂર્ત કાલ જ હોય છે. - પ્રશ્ન ૩૫. આહારક સપ્તકની સત્તા કેટલા ગુણસ્થાનકે નિયમો તથા ભજનાએ હેય? - ઉત્તર : સઘળાંય (ચૌદ) ગુણસ્થાનકને વિષે ભજનાઓ હોય છે.
પ્રશ્ન ૩૬૦. સઘળાંય ગુણસ્થાનકેને વિષે ભજનાથી સત્તા શા કારણથી જાણવી ?
ઉત્તર : આ સાત પ્રકૃતિઓને બંધ સાતમાથી આઠમા ગુણ સ્થાકના છઠ્ઠા ભાગ સુધી બંધાય છે તથા બધા જ જીવે બંધ કરતા નથી. જે જીએ બાંધ્યું હોય તે જ પતન પામી પહેલા ગુણસ્થાનક સુધી જઈ શકે છે અને આગળ પણ વધી ચૌદમાં ગુણસ્થાનક સુધી જઈ શકે છે તેથી સત્તામાં ભજનાએ ગણાય છે.
પ્રશ્ન ૩૬૧ જિનનામ કર્મની સત્તા કેટલા ગુણસ્થાનકને વિષે નિયમ તથા ભજનાએ હેય?
ઉત્તર : નિયમા કેઈ ગુણસ્થાનકમાં સત્તા હોતી નથી. બીજા અને ત્રીજા ગુણસ્થાનક સિવાય બાકીનાં પહેલું અને ૪ થી ૧૪ ગુણસ્થાનકમાં ભજનાએ સત્તા હોય છે.
Jain Educationa international
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org