Karmgranth 01 and 02 Prashnottari

SR No.: 005270
Original Sutra Author: N/A
Author: Narvahanvijay
Publisher: Padarth Darshan Trust
Publication Year: 1993
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 22

ઉ. : ગ્રહણ કરેલા શબ્દાદિ વિષયોને નિર્ણય કરવા માટે વિચારણારૂપ જે વિકલ્પોવાળું જ્ઞાન તે ઈહા જ્ઞાન કહેવાય. જેમકે થંડ્યું છે કે માણસ છે ? ઈત્યાદિ વિકલ્પાત્મક જ્ઞાન તે ઈહા.
પ્ર. ૯૬. ઈહા મતિજ્ઞાનના કેટલા ભેદો છે ? કયા કયા ?
ઉ. : છ. (૧) સ્પર્શેન્દ્રિય ઈહા મતિજ્ઞાન. (૨) રસનેન્દ્રિય ઈહા મતિજ્ઞાન. (૩ઘ્રાણેન્દ્રિય ઈહા મતિજ્ઞાન. (૪) ચક્ષુરીન્દ્રિય ઈહા મતિજ્ઞાન. (૫) શ્રોતેન્દ્રિય ઈહા મતિજ્ઞાન. (૬) મન ઈહા મતિજ્ઞાન.
પ્ર. ૯૭. અપાય મતિજ્ઞાન કોને કહેવાય ?
ઉ. : શબ્દાદિ વિષયોના પદાર્થોને વિષે વિકલ્પાત્મક જ્ઞાનમાંથી નિર્ણય કરવો, (નક્કી કરવું) આ આજ છે. તે અપાય મતિજ્ઞાન કહેવાય છે. આ થું ધું જ છે ઈત્યાદિ રૂપ.
પ્ર. ૯૮. અપાય મતિજ્ઞાનના કેટલા ભેદો (પ્રકારે) કહ્યા છે? કયા કયા?
ઉ. : . (૧ 'પર્શેન્દ્રિય અપાય મતિજ્ઞાન. (૨) રસનેન્દ્રિય અપાય મતિજ્ઞાન. (૩) ધ્રાણેન્દ્રિય અપાય મતિજ્ઞાન. (૪) ચક્ષુરીન્દ્રિય અપાય મતિજ્ઞાન. (૫) શ્રોતેન્દ્રિય અપાય મતિજ્ઞાન. (૬) મન અપાય મતિજ્ઞાન.
પ્ર. ૯૯ ધારણા મતિજ્ઞાન કોને કહેવાય ?
ઉ. : નિશ્ચય થયેલા અર્થોને થોડા કાળ સુધી યા લાંબા કાળ સુધી ધારી રાખવા તેનું નામ ધારણ કહેવાય છે,
પ્ર. ૧૦૦. આ ધારણા મતિજ્ઞાનના મુખ્ય ભેદો કેટલા? કયા કયા ?
ઉ. : ત્રણ . (૧) અવિસ્મૃતિ ધારણા મતિજ્ઞાન. (૨) સ્મૃતિ ધારણા મતિજ્ઞાન. (૩) વાસના ધારણા મતિજ્ઞાન.
પ્ર. ૧૦૧. ધારણા મતિજ્ઞાનના ભેદો કેટલા છે ? કયા કયા ?
ઉ. છે. (૧) સ્પર્શેન્દ્રિય ધારણા મતિજ્ઞાન.(૨) રસનેન્દ્રિય ધારણા મતિજ્ઞાન. (૩) ધ્રાણેન્દ્રિય ધારા મતિજ્ઞાન. (૪) ચક્ષુરાદ્રિય ધારણા મતિજ્ઞાન. (૫) શ્રોતેન્દ્રિય ધારણા મતિજ્ઞાન. (૬) મન ધારણા મતિજ્ઞાન.
પ્ર. ૧૦૨. અવિશ્રુતિ ધારણા મતિજ્ઞાન કોને કહેવાય ? કેટલા કાળની હોય
-
ઉ.: જે વખતે મતિજ્ઞાન પેદા થાય તેટલો કાળ ધારી રાખવું તે અવિર્ચ્યુતિ. પછી થોડા લાંબા ગાળે પૂછે તો યાદ ન હોય તેનો કાળ પ્રાયઃ એક અંતર્મુહુત કે એથી થોડો અધિક હોય છે.
પ્ર. ૧૦૩. સ્મૃતિ ધારણા મતિજ્ઞાન કોને કહેવાય ? ઉ.: ધારણા કર્યા પછી થોડો લાંબો કાળ ટકી શકે તેને સ્મૃતિ ધારણા કહેવાય.
૧૫