________________
ક્રમ+અ++&+જ શ્રીવ પરહૂણનું અસરકારક दुम्मणंजणं दइअवञ्जिअंपायएहिं सोसयंतं, पुणो सोमचारुरूवं, पिच्छइ सा गगणमंडणविसालसोमकम्ममाणतिलयं रोहिणिमणहिअयवल्लहं, देवी पुण्णचंदं समुल्लसंतं (६) ॥३।२।३८ ॥
( ગોવર--રવીવનપંડુઇં) ત્યાર પછી ત્રિશલા દેવી છદ્દે સ્વપ્ન ચન્દ્રને દેખે છે. તે ચન્દ્ર કેવો છે?-ગાયનું દૂધ, ફીણ, પાણીના કણિયા, અને રૂપાના કળશ જેવો સફેદ છે (અમ) શાંતિ આપનારો, (fkનવMવંત) લોકોના હૃદય અને નેત્રોને વહાલો લાગે એવો, (vSgUU) સંપૂર્ણ મંડલ વાળો-સોળ કલાયુક્ત (તિમિનિધ્યરાતિવિનિમિb૨) ઘોર અંધકાર વડે ઘાટી અને ગંભીર જે વનની ઝાડી, તે ઝાડીમાં પણ અંધકારનો નાશ કરનારો, (vમાણપવવંતરાવનેé) માસ વરસ વિગેરેના પ્રમાણને કરનારા જે શુકલ અને કૃષ્ણ એવા બે પખવાડિયા, તે બે પખવાડિયાની મધ્યમાં રહેલી જે પૂર્ણિમા ને વિષે શોભતી કળાઓવાળો, (કુમુઝવવિવો) કુમુદના વનને વિકસિત કરનારો, (નિસાસો) રાત્રિને શોભાવનારો, (સુપરમuતનોમં) રાખ વિગેરેથી સારી રીતે માંજીને ઉજ્જવળ બનાવેલા આરીસા જેવો, (હંસપડુવUT) હંસ જેવા ઉજ્જવળ વર્ણવાળો, (નોક્સમુહમંડગાં) ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા વિગેરે જે જ્યોતિષ તેઓના મુખને શોભાવનારો, અર્થાત્ તેઓમાં અગ્રેસર, (તમરિપુ) અંધકારનો શત્રુ, (મUTIRI[R) કામદેવના ભાથાસમાન જેમ ધનુધારી પુરુષ ભાથાને પ્રાપ્ત કરી, તેમાંથી બાણો લઈ, તે બાણો વડે મૃગાદિ પ્રાણીઓને હણે છે, તેમ કામદેવ પણ ચન્દ્રનો ઉદય પામી લોકોને કામબાણ વડે વ્યાકુળ કરે છે અર્થાત્ ચન્દ્રનો ઉદય થતાં કામદેવ કામીઓને સતાવે છે.વળી તે ચન્દ્ર કેવો છે?- (સમુદ્વીપૂર) સમુદ્રની વેળાને વધારનાર, (ધુમ્મvi MU GAવનિમં વિહિં સોમવંત) પોતાના પ્રાણવલ્લભ ભર્તારના વિયોગથી વ્યગ્ર બનેલી વિરહિણી સ્ત્રીઓને પોતાના કિરણો વડે શોકગ્રસ્ત કરતો,અર્થાત્ વિયોગીઓને ચંદ્ર દેખતાં વિરહદુઃખ વૃદ્ધિ પામે છે. (પુનો સોમવાવ) તે ચન્દ્ર સૌમ્ય અને રમણીય સ્વરૂપ વાળો છે, (fપS HI ITMમંડ વિIIોમવંછમ્મમાાતિન) વળી આકાશ મંડળનું જાણે વિસ્તીર્ણ સૌમ્ય અને ચલન સ્વભાવ તિલક જ હોયની ! એવા ચન્દ્રને તે ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી દેખે છે.
વળી તે ચન્દ્ર કેવો છે?-(રોહિfમfkગવવર્જિ6) પોતાની પત્ની જે રોહિણી, તેણીના ચિત્તને હિતકારી ભર્તાર, (કેવીપુJUવંત સમુii) વળી ચાંદની વડે શોભી રહેલા એવા સંપૂર્ણ ચન્દ્રને ત્રિશલાદેવી છટ્ટા સ્વપ્નમાં દેખે છે(.૬.) ..૩૮. ૭. સૂર્ય
तओ पुणो तमपडलपरिप्फुडं चेव तेअसा पन्नलंतरूवं रत्तासोग-पगासकिंसुअ-सुअमुह गुजसद्धरागसरिसं, कमलवणालंकरणं अंकणं जोइसस्स, अंबरतलपईवं, हिमपडलगलग्गहं गहगणोरुनायगं रत्तिविणासं उदयत्थमणेसु मुहुत्तं सुहदसणं दुन्निरिक्खरूवं रत्तिमुद्धंतदुप्पयारप्पमद्दणं सीअवेगमहणं पिच्छइ मेरुगिरिसययपरिअट्टयं विसालं सूरं रस्सीसहस्सपयलिअदित्तसोहं (॥७३॥ ३९॥)
(તમો પુ) ત્યાર પછી ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી સાતમે સ્વપ્ન સૂર્યને દેખે છે. તે સૂર્ય કેવો છે ?
૧. યોદ્ધાઓ તથા શિકારીઓ જેમાં તીરો રાખી પાછળ બાંધે છે તેને ભાથું કહે છે.
૨. ભરતી. ૩.જો કે રોહિણી એક નક્ષત્ર છે સિદ્ધાન્તમાં ચન્દ્ર અને નક્ષત્રોનો સંબંધ સ્વામી-સેવકપણે પ્રસિદ્ધ છે, પતિ-પત્ની તરીકેનો સંબંધ નથી; પરન્તુ આ વિશેષણ ગ્રન્થકારે કવિઓના સંકેતની અપેક્ષાએ લોકસઢિથી મૂક્યું છે.
ફફરરર ર
ર
રર
53
ફરે ફેરફ હર
હર
હર હર કે
દ કર ફરે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org