________________
3८८
યોગદુદેવવિરચિત [ ૩૦ ૨ દેહ ૧૮૬ठिउ यदि चेदयं जीवः स्वशुद्धात्मनि स्थितो भवति तर्हि इत्थु जि भवि ण पडेइ अत्रैव भवे न पततीति इदमप्याश्चय न भवतीति । अत्रेदं व्याख्यानं ज्ञात्वा संसारभयभीतेन भव्येन भवकारण मिथ्यात्वादिपञ्चास्रवान् मुक्त्वा द्रव्यभावासवरहिते परमात्मभावे स्थित्वा च निरन्तरं भावना कर्तव्येति तात्पर्यम् ॥१८५॥
अथ परेण दोषग्रहणे कृते कोपो न कर्तव्य इत्यभिप्रायं मनसि संप्रधार्य मुत्रमिदं प्रतिपादयति३१७) अवगुण-गहणइ महुतणइ जइ जीवहँ संतोसु ।
तो तह सोक्खहँ हेउ हउँ इउ मण्णिवि चइ रोसु ॥१८६॥
अवगुणग्रहणेन मदीयेन यदि जीवानां संतोषः ।
ततः तेषां सुखस्य हेतुरहं इति मत्वा त्यज रोषम् ॥ १८६ ।। जइ जीवह संतोसु यदि चेदज्ञानिजीवानां संतोषो भवति । केन । अवगुणगहणई निर्दोषिपरमात्मनो विलक्षणा ये दोषा अवगुणारतेषां ग्रहणेन । कथंभूतेन महुतणइं मदीयेन तो तह सोक्खहं हेउ हां यतः कारणान्मदीयदोषग्रहणेन तेषां सुखं जातं ततस्तेषामहं सुखस्य हेतुर्जातः इउ मणिवि चउ रोसु केचन
અહીં આ વ્યાખ્યાન સાંભળીને સંસારભયથી ભયભીત ભવ્યજીવે ભવના કારણરૂપે મિથ્યાત્વ આદિ પાંચ આસને છોડીને અને દ્રવ્યાસવ, ભાવાસવ રહિત પરમાત્મભાવથી સ્થિત થઈને નિરંતર ( આત્મ) ભાવના કરવી એવું તાત્પર્ય છે. ૧૮૫
હવે જે કોઈ પોતાનો દોષ ગ્રહણ કરે તો (તેના પર) કેપ ન કરવો એવો અભિપ્રાય મનમાં રાખીને આ સૂત્ર કહે છે –
ગાથા–૧૮૬ मन्वया:- यदि ] ने (जीवानां] अज्ञानी वाने [ मदीयेन अवगुणग्रहणेन ] भा॥ ष अ५ ४२वाथी [ संतोषः । सतोष-उप-थाय छ [ ततः ] ते। [ तेषां सुखस्य | तेमना सुमन | हेतुः ] हेतु [ अहं ) ई थयो, [ इति मत्वा ] मेम भानीन [ रोषं त्यज ] तु ष छ।3.
ભાવાર્થ –નિર્દોષ પરમાત્માથી વિલક્ષણ જે મારા દોષે છે તેમના ગ્રહણથી જે અજ્ઞાની ને સંતોષ થાય છે તો મારા દેષ ગ્રહણ કરવાથી તેમને સુખ થયું તેથી તેમના સુખનો હેતુ હું થો. કેટલાક પરોપકારમાં રત પુરુષ તે બીજાઓને ધન દિક આપીને સુખી કરે છે, અને મેં તે તેમને ધનાદિક આપ્યા સિવાય સુખી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org