________________
- छोड़ा 33 ]
त्यत्र विषये अस्माकं संदेहोऽस्ति । अत्र श्री योगीन्द्रदेवाः परिहारमाहुः । तत्र द्रव्यपरमाणुशब्देन द्रव्यसूक्ष्मत्वं भावपरमाणुशब्देन भावसूक्ष्मत्वं ग्राह्यं न च पुद्गलद्रव्यपरमाणुः । तथा चोक्तं सर्वार्थसिद्धिटिप्पणिके । द्रव्यपरमाणुशब्देन द्रव्यसूक्ष्मत्वं भावपरमाणुशब्देन भावसूक्ष्मत्वमिति । तद्यथा । द्रव्यमात्मद्रव्यं तस्य परमाणुशब्देन सूक्ष्मावस्था ग्राह्या । सा च रागादिविकल्पोपाधिरहिता तस्य सूक्ष्मत्वं कथमिति चेत्, निर्विकल्पसमाधिविषयत्वेनेन्द्रियमनोविकल्पातीतत्वात् । भावशब्देन स्वसंवेदनपरिणामः तस्य भावस्य परमाणुशब्देन सूक्ष्मावस्था ग्राह्या । सूक्ष्मा कथमिति चेत् । वीतरागनिर्विकल्पसमरसीभाव विषयत्वेन पञ्चेन्द्रियमनोविषयातीतत्वादिति । पुनरप्याह । इदं परद्रव्यावलम्बनं ध्यानं निषिद्धं किल भवद्भिः निजशुद्धात्मध्यानेनैव मोक्षः 'कुत्रापि भणितमास्ते । परिहारमाह — अप्पा झायहि णिम्मलउ ' इत्यत्रैव ग्रन्थे निरन्तरं भणितमास्ते, ग्रन्थान्तरे च समाधिशतकादौ पुनथोक्तं तैरेव पूज्यपादस्वामिभिः46 ओत्मानमात्मा आत्मन्येवात्मनासौ क्षणमुपजनयन् स स्वयंभूः प्रवृत्तः " अस्यार्थः । आत्मानं कर्मतापन्नं
4
પરમાત્મપ્રકાશઃ
अ:- ते सूक्ष्म अध रीते छे ?
તેનું સમાધાનઃ—નિર્વિકલ્પ સમાધિના વિષય હાવાથી અને ઇન્દ્રિય, મનના વિકલ્પથી અતીત હાવાથી તેને સમપણુ હાય છે.
ભાવ' શબ્દથી સ્વસ‘વેદનપરિણામ સમજવા, તે ભાવની ‘પરમાણુ' શબ્દથી સૂક્ષ્મ અવસ્થા સમજવી.
२०३
श·अ:-ते ( सूक्ष्म अवस्था ) सूक्ष्म अर्ध रीते छे ?
તેનું સમાધાનઃ—વીતરાગ નિર્વિકલ્પ સમરસીભાવના વિષય હાવાથી અને પંચેન્દ્રિય, મનના વિષયથી રહિત હૈાવાથી તેને સૂક્ષ્મપણું છે. શિષ્ય ફરી પૂછે છે કે ખરેખર આપે આ પરદ્રવ્યના આલેખનરૂપ ધ્યાનના નિષેધ કર્યાં ને નિજશુદ્ધાત્માના ધ્યાનથી જ મેાક્ષ છે એમ કહ્યું, તેા આવુ કથન કથાં કહેલ છે ?
तेन परिहार ! छे 'अप्पा सायहि णिम्मलउ'
Jain Education International
આ ગ્રંથમાંજ નિરંતર
( અર્થ:—નિર્મલ આત્માનું ધ્યાન કરેા ) એવું કથન કહેતા આવ્યા છીએ. તે જ પૂજ્યપાદસ્વામીએ શ્રીસિદ્ધભક્તિ
( ગાથા ૪) માં પણ
छेडे "आत्मानमात्मा आत्मन्येवात्मनासौ क्षणमुपजनयन् स स्वयंभूः प्रवृत्तः”
१ पाठान्तरः- कुत्रापि = कुत्र
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org