Page Text
________________
૫૨ ૨
પરિશિષ્ટ ૪ તળપદી ભાષાના તથા અન્ય કેટલાક શબ્દોના અર્થ
અચ્છેરુ–ન બનવા જોગ બને તે; આશ્ચર્ય: નવાઈ ગોભણ–બકરીના ગળાના આંચલ આર-પરોણાની છેડે લોઢાની આણી
ચાંલ્લો-સમકિત આવખુ- આયુષ્ય
ચૂકાવો-ભૂલ આવડ–બોલી દેખાડવાની આવડત-કુશળતા
ચોટ-ચોટી જવું, ચોટવું તે ઉદાસ-અનાસકત ઉદાસી-શોક
છાક-નશો; કેફ; તોર; દારૂ પીને મસ્ત બનવું ઊઠી જવું-મરી જવું (૨) વૈરાગ્ય પામવો
ઝરડું–કાંટાવાળું લીલું કે સૂકું ડાંખળું, ઝાંખરૂ ઊંટિયું-અભિમાન
ઘૂમરો-સવારનો નાસ્તો એકદેશી- સત્સંગી ઓખર-વિષ્ટાહાર
ડાણું-નાનો જાડો દંડૂકો-ધોકો
ડોહા-ડોસા ઓસરવું–પાછા હઠવું
તાકું-ભીંતમાંનો મોટો ગોખલો; બારણાવાળો ભીંતમાં કદન-બગડી ગયેલું વાસી (રાંધેલુ) અનાજ
કરેલ કબાટ કલાડું-રોટલા શેકવાનું શાણકં; માટીની તાવડી
નંબડીમાં કાંકરા-મર્મ ન સમજવો; બોધ સાંભળ્યો હોય કાન ધરવા-ધ્યાનથી સાંભળવું કાન માંડવા-એકાગ્ર ચિત્તથી સાંભળવું
પણ તેનો સાર સમજાય નહી તે. કીલી-ચાવી; કૂંચી
દીવો થવો-સમકિત થવું ખાંપવું-છોડ કાપ્યા પછી રહેલાં અણખોદાયેલાં જડિયાં ધક્કો ન દેવો- કોઈનું દિલ દુભાય એવું ન કરવું (ખાંપા) કાઢી નાખવા.
ધક્કો મારવો-જાગૃત કરવો; સાવધ કરવો. ભાવાર્થ: “વિષયકષાય મોટા શત્રુ છે. વિષયો ધડકૂટ-એનું એ જ મંડયા રહેવું બહારથી ત્યાગ્યા તેનું ફળ છે. પણ અંતરથી ધૂળ પડવી-વ્યર્થ જવું (૨) ધિક્કાર હોવો ત્યાગ ન થાય ત્યાં સુધી કામ થાય નહિ. ઝાડ ધૂળધાણી ને રાખપાણી-છેક બરબાદ ઉપર ઉપરથી કાપવામાં આવે તો મૂળ રહે
નિબંછવા-તુચ્છ ગણવા ત્યાંસુધી ફરી ઊગે, નાશ ન પામે; પણ
નોધારું-આધાર વગરનું મૂળમાંથી છેદ થાય તો જ ફરી ઊગે નહીં, તેમ વિષય કષાય અંતરના નિર્મૂળ કરવા, વૃત્તિનો
પડી મૂકવું–છાંડવું; જવા દેવું ક્ષય કરવા પુરુષાર્થ કરવો.”- ૩૬૨ પરોગ–અંત; આખર ખળી રહેવું – અટકવું
પાનું પડવું–સંબંધ થવો; જીવનમાં સાથે રહેવાનું થવું. ખમીખૂદવું-ક્ષમતા રાખવી, સમભાવમાં રહેવું
પાંસરું-સીધું; ડાહ્યું; પાધરું
પાંસરું પડવું-કોઈ કામ સારી રીતે પુરુ થાય તેમ થવું (૨) ગફલત- બેદરકારી, અસાવધાતા (૨) ભૂલ
અનુકુળ થવું; સરખાઈ આવવી ગવેલવું- શોધવું; ખોળવું; ગવેષણ કરવું
પણું ફોડયું–પ્રસિધ્ધિમાં આપ્યા ગળિયો બળદ-બેઠો ઊઠે નહીં એવો બળદ
પોતાની પકડ પોતાની કલ્પના, સ્વછંદ ગાફલ-અસાવધ (૨) વિચારરહિત
પોતીકું–પોતાનું ગેડ બેસવ-વસ્તુ બરાબર સમજવી
પોલારીયું-અંધેર; અવ્યવસ્થા; ગોટાળો (૨) પોલું (૩) ગોડે- પેઠે
અસાર ગોટીલા-એ નામની એક રમત; દમ ગોટીલો
ફનાનાશ પામેલું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005261 |
| Book Title | Updeshamrut |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Shrimad Rajchandra Ashram Agas |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 684 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Rajchandra |
| File Size | 8 MB |