________________
પ૭૩
એકત્વભાવના-આ મારો આત્મા એકલે છે, તે એકલો આવ્યો છે, એટલે જશે, પિતાનાં કરેલાં કર્મ એટલે ભગવશે, એમ અંત:કરણથી ચિંતવવું.
ઔ ઔદાયિકભાવ-કર્મના ઉદયથી થતા ભાવ, કર્મ બંધાય તેવો ભાવ. ઔદારિક શરીર-સ્થૂલ શરીર, મનુષ્ય અને તિર્યચેનું શરીર.
કષાય-સમ્યકત્વ, દેશચારિત્ર, સકલચારિત્ર તથા યથાખ્યાત ચારિત્રરૂપી પરિણામોને
ઘાત એટલે ન થવા દે તે કષાય. ચાર પ્રકારના છે. આત્માને કરે એટલે દુઃખ
દે, જે પરિણામોથી સંસારની વૃદ્ધિ થાય. કાસગ—શરીરની મમતા છોડીને આત્માની સન્મુખ થવું, આત્મધ્યાન કરવું,
છે આવશ્યકેમાંનું એક આવશ્યક કાર્માણ શરીર-જ્ઞાનાવરણ આદિ આઠ કર્મરૂપ શરીર. કામ વગણ-અનંત પરમાણુઓને સ્કંધ એટલે જે કામણ શરીરરૂપ
પરિણમે છે. કાલાણું-નિશ્ચય કાલદ્રવ્ય. ફૂટસ્થ અચળ, ન ખસી શકે એવો. કેવલજ્ઞાન-કેવળ સ્વભાવ પરિણમી જ્ઞાન તે. ક્ષપક-કર્મક્ષય કરનાર સાધુ, જૈન તપસ્વી. ક્ષપકશ્રેણી–જેમાં ચારિત્ર મેહનીયની ૨૧ પ્રકૃતિઓને ક્ષય કરાય તેવી ક્ષણે ક્ષણે.
ચઢતી જતી દશા. ક્ષાયિચારિત્ર-મેહનીય કર્મના ક્ષયથી જે ચારિત્ર ઉપજે તે. ક્ષાયિક ભાવ-કર્મના નાશથી જે ભાવ ઉપજે તે, જેમ કે કેવલજ્ઞાન. ક્ષાયિક સમ્યક્દર્શન-મોહનીય કર્મની સાત પ્રકૃતિના અભાવથી જે આત્મા
પ્રતીતિ ઉત્પન્ન થાય તે. ક્ષાયોપથમિક સમ્યક્ત્વ-જે દર્શન મોહનીય કર્મના ક્ષય તથા ઉપશમથી
થાય તે, આત્મશ્રદ્ધા. ક્ષીણ કષાય-બારમું ગુણસ્થાનક છે. મોહનીય કર્મને સર્વથા ક્ષય થયા પછી તરત જ બારમું ગુણસ્થાન આવે છે.
ગ ગચ્છ-સમુદાય, સંઘ, સાધુ સમુદાય.
- Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
