________________
પ૩
ઉ. (૧) મિથ્યાત્વ, (૨) સાસાદન, (૩) મિશ્ર, (૪) અવિરતસમ્યક્ત્વ, (૫) દેશવિરત, (૬) પ્રમત્તવિરત, (૭)અપ્રમત્તવિરત, (૮) અપૂર્ણાંકરણ, (૯) અનિવૃત્તિકરણ, (૧૦) સૂમસાંપરાય, (૧૧) ઉપશાંતમેાહ, (૧૨) ક્ષીણમેાહ, (૧૩) સયેાગ કેવલી જિન, (૧૪) અયોગ કેવલી જિ. ૧૬૮૮ પ્ર. નીચ કે ઉચ્ચ સ્વભાવ કે ગુણુ કાને કહેવા ?
ઉ. જીવ માત્ર જીવ જાતિમાં સરખા છે, પરંતુ કમ થી તેએકમાં ભિન્નતા અથવા ગુણથી ન્યૂનાધિકતા છે. જેમ મનુષ્યમાં જાતિથી ઉચ્ચ-નીચ ગણાય છે તેમ જીવ કમ –ગુણથી ઉચ્ચ-નીચ ગણાય છે. ૧૬૮૯ પ્ર. પ્રત્યેક ગુણસ્થાનક જેટલા જીવે હેાય તે દરેકની જ સરખી હોય ?
જ્ઞાનશક્તિ એક
પર ંતુ એક જ એકસરખુ હતું
૩. ગુણસ્થાન પ્રમાણે જ્ઞાનશક્તિ વધતી જાય છે, ગુણસ્થાનમાં ઘણાએ જીવા હાય, તેમનું જ્ઞાન નથી અને તેમની બધાની ક્રિયા પણ સમાન હેાતી નથી. એક ગુરુસ્થાનવતી અનેક જીવેાના જ્ઞાનાદિમાં તારતમ્યતા હોય છે, પણ તેની વિરુદ્ધ જાતિ હાતી નથી. ચોથા ગુણસ્થાને અસંખ્ય જીવા છે, તેમના ઉદયભાવ ભિન્ન છે, છતાં પણ બધા જ્ઞાનીઓના જ્ઞાનની જાતિ તા એક જ છે. એક જ ગુણસ્થાનમાં બધા જ્ઞાનીએના ઔયિક ભાવ તથા જ્ઞાનના ક્ષયાપશમિક ભાવ ભિન્ન. ભિન્ન પ્રકારના હેાય છે.
૧૬૯૦ પ્ર. કેવા કમ કે ગુણથી જવા ઊંચા છે અને કેવા કર્માંથી નીચા છે ? ઉ. સ`સારમાં રહેલાં જીવ માત્રને આડે કમાં છે પણ પહેલા જીવસ્થાનકે જે વા છે તે જીવાને ક ઘણાં અને તેથી જીવના સદ્ગુણા દબાય છે, એટલે જણાતા નથી તેથી તે જીવા ઘણા અધમ છે.
૧૬૯૧ પ્ર. જીવાને અધમ શા આધારે કલા છે ?
ઉ. સર્વ જ્ઞાએ વેાની કર્મ બાંધવાની રીતિ જોઇ અધમ કહ્યા છે એટલે જીવાને કર્મ બાંધવાના મુખ્યત્વે પાંચ કારણેા છેઃ (૧) મિથ્યાત્વ,
જ્યાં લગી ઉપાય બની શકે ત્યાં લગી તે કરવા ઘટે, પણ તેથી રાગ રામે નહી, તેા પ્રરામ ઔષધિ ત્યાં ઘટે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
