Page Text
________________
૧૯૮
પર્યાયને સમયે તે જીવ તે યેાજેલા પદાર્થની ક્રિયા કરતા નથી તા. પણ, જ્યાં સુધી તેના મેાહભાવ વિરતિપણાને નથી પામ્યા ત્યાં સુધી, અવ્યક્તપણે તેની ક્રિયા ચાલી આવે છે. હાલના પર્યાયના સમયે તેના અજાણપણાના લાભ તેને મળી શકતા નથી. તે ચેલા પદાર્થથી અન્યક્તપણે થતી (લાગતી) ક્રિયાથી મુક્ત થવું હોય તા મેહભાવને મૂકવેા, મેહ મૂકવાથી એટલે વિરતિપણું કરવાથી પાપયિા બંધ થાય છે. ત વિરતિપણુ તે જ પર્યાયને વિષે આદરવામાં આવે, એટલે યેાજેલા પદાર્થના જ ભવને વિષે આદરવામાં આવે તે તે પાપક્રિયા જ્યારથી વિરતિપણુ આદરે ત્યારથી આવતી બંધ થાય છે. અહીં જે પાપક્રિયા લાગે છે તે ચારિત્રમે હનીયના કારણથી આવે છે. ઇચ્છા વગર જે કાર્ય થાય તે ક બન્ધનું કારણ નથી. અભિપ્રાયથી (ઈચ્છાથી) કર્તા થઇને કાર્ય કરે અને જ્ઞાતા રહે તે તા બની શકે નહીં. સાક્ષી (જ્ઞાતા) રહે અને શાંતિનુ વેદન ન હોય તેમ બને નહીં અને શાંતિનુ વેદન હાય અને સાક્ષી (જ્ઞાતા)ભાવ ન હેાય તેમ પણ બને નહી.
૬૯૪ પ્ર.
અનંતાનુ ધી” કષાય કાને કહે છે ? તે શાથી સભવે છે ? ૩. જે કષાય પરિણામથી અનંત સંસારના સંબંધ થાય તે ક્યાય પરિણામને “અન તાનુબંધી” સંજ્ઞા કહી છે. જે કાયમાં તન્મયપણે અપ્રશસ્ત (માઠા) ભાવે તીવ્રોપણે આત્માની પ્રવૃત્તિ છે, ત્યાં
અને તાનુખ ધી”ના સંભવ છે. બહારથી જે બહુ ક્રેધ દેખાય, તે અન તાનુબ ધી, એમ નથી. મેાક્ષમાર્ગનાં કારણેા પ્રત્યે ક્રોધાદિક કરવા તે અનંતાનુબ ંધી કષાય છે. વીતરાગ પ્રત્યે ક્રોધાદિ તે અન તાનુબંધી છે. સદેવ, સદ્ગુરુ અને સદ્ધર્મના દ્રોહ, અવજ્ઞા તથા વિમુખભાવ, તેમજ અસદ્ધ ના આગ્રહ આદિ પ્રવૃત્તિથી પ્રવતતાં “અનંતાનુબંધી” કષાય સંભવે છે. તેમજ “હું સમજું છું,” “મને બાધ નથી.” એવા ને એવા બેંકમમાં રહે, અને મિથ્યા જ્ઞાનથી જ્ઞાનશા માની ભાગાદિકમાં પ્રવર્તીના કરે ત્યાં પણ “અન તાનુબંધી” સંભવે છે. જ્ઞાયક સ્વભાવ (આત્મા) ન રુચે, ન
ટ્રુએ નહિ કછુ ઔર જબ, તબ દેખે નિજ રૂપ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005260 |
| Book Title | Sankshipta Jain Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dineshchandra Joravarmal Modi |
| Publisher | Dineshchandra Joravarmal Modi |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 620 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 21 MB |