________________
૧૫૨
તે અપેક્ષાએ તેઓ સાદિ (આદિ સહિત) અને તે પર્યા બદલવા છતાં એવા ને એવા અનંતકાળ સુધી થયા જ કરે
છે તેથી તેમને અનંત કહેલ છે. (૩) અનાદિસાંત-સંસાર પર્યાય અનાદિને છે, પણ જે ભવ્ય જીવને
સંસારદશારૂપ અશુદ્ધ પર્યાયને અંત આવે છે, તેથી તેને
અનાદિસાંત કહેલ છે. (૪) સાદિસાંત-સમ્યફદષ્ટિને મોક્ષમાર્ગ સંબંધી ક્ષયોપશમ તથા
ઉપશમભાવ નવા નવા થાય છે તેથી તેઓ સાદિ અને તેમને
અંત આવે છે, માટે સાંત છે. ૫૦૮ પ્ર. અભાવ કોને કહે છે ?
ઉ. એક પદાર્થનું બીજા પદાર્થમાં નહિ હેવાપણું તેને અભાવ કહે છે. ૫૦૯ પ્ર. અભાવના કેટલા ભેદ છે ? ઉ. ચાર ભેદ છે-(૧) પ્રાગભાવ, (૨) પ્રર્વસાભાવ, (૩) અ ન્યાભાવ
અને (૪) અત્યંતભાવ. ૫૧૦ પ્ર. પ્રાગભાવ કોને કહે છે ?
ઉ. વર્તમાન પર્યાયને પૂર્વ પર્યાયમાં અભાવ-તેને પ્રાગભાવ કહે છે. ૫૧૧ પ્ર. પ્રવંસાભાવ કેને છે ? ઉ. એક દ્રવ્યના વર્તમાન પર્યાયને તે જ દ્રવ્યના આગામી (ભવિષ્યના)
પર્યાયમાં અભાવ-તેને પ્રર્વસાભાવ છે. ૫૧ર પ્ર. દહીંને વર્તમાન પર્યાય તરીકે લઈ તેને પ્રાગભાગ અને પ્રર્વસા
ભાવ સમજા. ઉ. દહીંને પૂર્વ પર્યાય દૂધ હતો. તેમાં દહીંને અભાવ હતું, તેથી તે તેને પ્રાગભાવ છે અને છાશ તે દહીંને ભવિષ્યપર્યાય છે.
તેમાં દહીંને અભાવ છે. તેથી તેને પ્રાāસાભાવ છે. ૫૧૩ પ્ર. અન્યાભાવ કોને કહે છે ? ઉ. એક પુદ્ગલ દ્રવ્યના વર્તમાન પર્યાયને બીજા પુદ્ગલ દ્રવ્યના
વર્તમાન પર્યાયમાં જે અભાવ તેને અન્યાભાવ કહે છે. પ૧૪ પ્ર. અત્યંતભાવ કેને કહે છે ?
વર્તનમાં બાળક થાઓ, સત્યમાં યુવાન થાઓ, જ્ઞાનમાં વૃદ્ધ થાઓ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
