Page Text
________________
સેવા છે. શ્રધ્ધાના પોષણ માટે દેવ-ગુરુની અનન્ય ઉપાસના છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં મનની સ્થિતિનો વિચાર કરતાં જણાવ્યું છે કે હઠવાદી એવું અધર્મ પ્રવૃત્તિમાં જોડાયેલું મન એ મહા દુઃખનું કારણ બને છે. જેનું મન ધર્મમાં વશ છે તેને સમગ્ર સંસાર વશ થાય છે.
અધ્યાય - ૮
સત્-ધર્મનું સ્વરૂપ આઠમા અધ્યાયમાં ધર્મને વાહન (સાધન) બતાવવામાં આવ્યું છે. જેનાથી જ્ઞાની પુરૂષો માર્ગનો પ્રકાશ કરે છે.
ચારિત્ર તેનું નિયામકબળ છે. શ્રદ્ધા તેમાં બેસીને ભવસાગરથી પાર ઉતારે છે. આ રૂપકનો અર્થ એવો છે કે જ્ઞાનીઓએ આ માર્ગ બતાવ્યો છે. ચારિત્ર અંગીકાર કરેલા સાધુઓનો સમૂહ આ માર્ગમાં વિચરે છે. સાચી શ્રધ્ધાવાળો આ માર્ગમાં પ્રયાણ કરે છે. જ્ઞાન માટે શરીરમાં પાંચ ઈન્દ્રિયો છે. તથા કર્મ માટે કર્મેન્દ્રિયો છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક તેનો પ્રયોગ કરવાથી કાર્યસિદ્ધ થાય છે. આ અધ્યાયમાં હિંસામય ધર્મ અને દેવ-દેવીઓનું સ્વરૂપ બતાવીને તેની ટીકા કરવામાં આવી છે. તેની ટીકા કરતાં અહિંસા પ્રધાન જૈન ધર્મનું મહત્ત્વ દર્શાવ્યું છે. જે ધર્મથી ક્ષમાવાન ગુરુ સર્વજ્ઞરૂપ જીવોની રક્ષા કરવા માટે તત્પર છે. આવા ધર્મનું મૂળ વિનય છે યમ-નિયમાદિએ તેનો વિસ્તાર છે (પંચાચાર છે) એનું ફળ મોક્ષ છે. આ રીતે જૈન ધર્મનું સ્વરૂપ દર્શાવ્યું છે.
અધ્યાય - ૯
વીતરાગ ભાવની મહત્તા નવમા અધ્યાયમાં એમ જણાવ્યું છે કે આત્મસ્વરૂપનું અનુસંધાન થવાથી આત્મ જયોતિ પ્રગટે છે. આ માટે અજ્ઞાનતા, મોહ, તમન્ પ્રકૃતિ અને જડતાનો નાશ કરવો આવશ્યક છે. જેવી રીતે પ્રકાશમય હોવાને કારણે અગ્નિની સ્વાભાવિક રીતે ઉર્ધ્વગતિ થાય છે. તેવી રીતે આત્માની પ્રકાશમય જ્યોતિથી ઊર્ધ્વગતિ નિશ્ચિત છે. પુદ્ગલના સહયોગથી આત્માની સ્વાભાવિક રીતે ઊર્ધ્વગતિમાં અવરોધ આવે છે. પુગલનું પ્રમાણ વિશેષ ૩૬]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005257 |
| Book Title | Jain Gita Kavyono Parichay |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kavin Shah |
| Publisher | Kusum K Shah Bilimora |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 278 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |