________________
गाथा ३५
३२५
ઉત્તર : મનેાપ્તિ, વચનગુપ્તિ અને કાયગુપ્તિ આ ત્રણ ગુપ્તિરૂપ ભાવસ વરના ઉપાય અથવા વિશેષા છે.
પ્રશ્ન ૧૬૦ : મનાગુપ્તિ કાને કહે છે?
ઉત્તર ઃ રાગાદિ ભાવાને ત્યાગવા અથવા સમીચીન ધ્યાનમાં લાગવું અથવા મનને વશ કરવું તે મનેાગુપ્તિ છે. પ્રશ્ન ૧૬૧ : વચનગુપ્તિ કાને કહે છે ?
ઉત્તર : કઠોર વગેરે વચનેાના ત્યાગ કરવા અથવા મૌન ધારણ કરવુ' તેને વચન િત કહે છે.
પ્રશ્ન ૧૬૨ : કાયગુપ્તિ કાને કહે છે.
ઉત્તર : સમસ્ત પાપાથી દૂર રહેવુ અને શરીરની ચેષ્ટાઓની નિવૃત્તિ કરવી તેને કાયગુપ્તિ કહે છે. પ્રશ્ન ૧૬૩ : ધર્મ કોને કહે છે ?
ઉત્તર : ક્રોધાદિકપાયા ઉત્પન્ન કરવાવાળાં કારણાના પ્રસંગ ઉપસ્થિત થવાં છતાં પણ ઇચ્છા અને કલેશ પરિણામે ઉત્પન્ન ન થવાં અને સ્વભાવની નિળતા અની રહેવી તેને ધર્મ કહે છે.
પ્રશ્ન ૧૬૪ : ધર્મ શબ્દના નિરુતિ અર્થ શું છે ? ઉત્તર : પતિ કૃતિ ધર્મ: = જધન્યપદથી હઠાવીને જે ઉત્તમ પદમાં ધારણ કરાવે તેને ધર્મ કહે છે.
પ્રશ્ન ૧૬૫ : જઘન્ય અને ઉત્તમ પદ્મ કયા છે? ઉત્તર : મિથ્યાત્વ, રાગ, દ્વેષ વગેરેથી આત્માનુ કલુષિત રહેવું તે જઘન્યપદ છે અને પરમપારણામિકરૂપ, નિજરનૈતન્યસ્વભાવના અવલ મનના ખળથી સ્વભાવના સ્વચ્છ વિકાસ થવા તે ઉત્કૃષ્ટ પદ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
