________________
११८
द्रव्यसंग्रह प्रश्नोत्तरी टीका
(૮) નવમા ભાગમાં સજ્વલન માયાના ઉપશમ કે ક્ષય
થાય છે.
આ પ્રમાણે આઠ વારામાં વીસ ચારિત્રમેાહનીયની પ્રકૃતિના ઉપશમક અનિવૃત્તિકરણ ગુણસ્થાનમાં ઉપશમ થાય છે અને ક્ષેપક અનિવૃત્તિકરણ ગુણસ્થાનમાં ક્ષય થાય છે.
પ્રશ્ન ૨૪ : સૂક્ષ્મસાંપરાય · ગુણસ્થાન કાને કહે છે ? ઉત્તર : જ્યાં, માત્ર સજ્વલન સૂક્ષ્મ લેાભના ઉદયના કારણે સૂક્ષ્મ લેાભ રહી જાય, અને તેને પણ દૂર કરવા માટે સૂક્ષ્મસાંપરાય સંયમ હોય તેને સૂક્ષ્મસાંપરાય-ગુણસ્થાન કહે છે. આ ગુણસ્થાનના અંતે સંજ્વલન સૂક્ષ્મલાભને ઉપશમક સૂક્ષ્મ સાંપરાયના ઉપસમાવે છે અને સૂક્ષ્મલાભનું ક્ષપક સૂક્ષ્મ સાંપરાયનું ક્ષય કરે છે.
પ્રશ્ન ૫ : ઉપશાંતકષાય ગુણસ્થાન કાને કહે છે ? ઉત્તર : જ્યાં ચારિત્રમેાહનીયની એકવીસ પ્રકૃતિએને ઉપશમ થવાથી યથખ્યાતચારિત્ર પ્રગટ થઈ જાય છે તેવા અકષાય નિર્મળ પરિણામને ઉપશાંતકષાય ગુણસ્થાન કહે છે.
પ્રશ્ન રદ : ઉપશાંતકષાય ગુણુસ્થાનમાં દનમેહનીયની ત્રણ અને ચારિત્રમાહનીયની ચાર અનંતાનુબંધી ક્રોધ – માનમાયા લાભ એ ચાર પ્રકૃતિએની શું પરિસ્થિતિ હોય છે ? ઉત્તર : દ્વિતીયઉપશમસમ્યગદ્રષ્ટિ અથવા ક્ષાયિકસમ્યગ્દ્રષ્ટિ જ ઉપશમશ્રેણિ ચડે છે, તે દ્વીતીયઉપશમસમ્યકત્ત્વ સાતમા ગુણુસ્થાનમાં (ઉપન્ન) થાય છે.
પ્રશ્ન ૨૭ : ઉપશાંતકષાય ગુણસ્થાનથી જીવ) કઈ રીતે નીચેના ગુણસ્થાનેામાં આવે છે ?
ઉત્તર : દ્વિતીયઉપશમસમ્યદ્રષ્ટિ ઉપશાંતકષાય તા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
