Page Text
________________
જૈન કોસ્મોલોજી
के किराय हयमुह खरमुह गयतुरगमेढगमुहा य । हयकण्णा गयकण्णा अण्णे य अणारिया बहवे ॥ पावा य चंडदंडा अणारिया निग्घिणा निरणुकंपा । धम्मोत्ति अक्खराइं जेसु ण णज्जंति सुविणेऽपि ॥ ( सूयगडांग सूत्र / अध्ययन - ५ / उद्देशो - १)
सार्य जने अनार्य ( भतेच्छ ) ना विषे तझवत :
(१) आर्य “आरात्-याताः” आरात् - अव्यय हूर जने समीपवायी छे भेटले के हेय धर्मोथी दूर ગયેલાને અને ઉપાદેય ધર્મોની સમીપમાં પ્રાપ્ત થયેલાને આર્ય કહેવામાં આવે છે.
પરિશિષ્ટ-૧
(२) अनार्य (मलेच्छ) = अव्यस्त भाषा अने व्यवहार-खायारवाणा अनार्य अहेवाय छे. आरएस डे म्लेच्छ ધાતુ તે અવ્યક્ત ભાષા બોલવાના અર્થમાં છે. અહીં ભાષાનું ગ્રહણ ઉપલક્ષણ છે. તેથી જેઓને સર્વ વ્યવહાર शिष्ट पुरुषोने असंगत होय ते जधा ४ 'अनार्यो ( मलेच्छो)' भरावा. ( प्रज्ञापनासूत्र / प्रथम पद ) (३४) लरतक्षेत्रमां समुद्रो ज्यांथी जाव्या ?
"ततश्चक्री प्रोल्लसच्चित्तो मुख्यशृङ्गे श्रीभरतेशवत् ईन्द्रोत्सवमहाध्वजदानच्छत्रचामररथाश्वादिमोक्षण प्रभृतिकं श्रीगुरोर्वचसा सर्वकृत्यं समापयामास । ततो 'मत्पूर्वजैः कृता एते प्रासादाः स्वर्णमणिमयाः कालदोषेण निर्विवेकैर्लोभान्धजनैः स्वर्णरत्नलोभेन विनाशयिष्यन्ते तत एतेषामहं रक्षां करोमि इति रक्षोपायं ध्यायन् इति चिन्तयामास । यदि मत्पुत्रैरष्टापदरक्षणार्थं गंगा समानीता, अहं च यदि तेषां रक्षां करोमि, तर्हि समुद्रं समानयामीति ध्यात्त्वैव समुद्रानयनार्थं यक्षान् समादिशति स्म । ततस्तैर्यक्षैर्दक्षिणद्वारात्समाकृष्टः सागरः कल्लोलैः पृथ्वीं छादयन् गर्जितध्वानैर्जगद्बधिरीकुर्वन् टंकणबर्बरचीणभोटसिंहलादिदेशान् प्लावयन् वेगात् शत्रुंजयसमीपं समाजगाम । अत्राऽन्तरे शक्रोऽवधिना समुद्रागमनं ज्ञात्वा सहसैव 'चक्रिन् मैवं कुरू' इत्याकुलवचनैः कृत्त्वा चक्रिणं निवार्य प्राह, तथाहि'रविं विना यथा धस्त्रो, विना पुत्रं यथा कुलम् । विना जीवं यथा देहो, विना दीपं यथा गृहम् ॥ १ ॥ विना विद्यां यथा मर्त्यो, विना नेत्रं यथा मुखम् । विना छायां यथा वृक्षो, यथा धर्मो दयां विना ॥ २ ॥ विना धर्मं यथा जीवो, विना वारि यथा जगत् । तथा विना तीर्थमिदं सकलं निष्फलं जगत् ॥ ३ ॥ निरुद्धैरष्टापदे शैले, सत्यसौ जनतारकः । तस्मिन् रुद्धे न पश्यामि, संसारमपरं (तारकं भुवि ॥ ४ ॥ न यदा तीर्थकृद्देवो, न धर्मो न सदागमः । तदासौ सर्वलोकानां, शैलः कामिताः ॥५॥ इति शक्रवचसा चक्री, यक्षान्निवारयति स्म । समुद्रस्तु यावतीं भूमिमागतस्तां यावत्तथैव स्थितः ॥६॥ (शत्रुंजयमहात्म्ये सर्गः - ७ )
I
(34) ३४ हीर्घ वैताढ्य पर्वतो
(१) पणुवीसइमुव्विद्धो, पन्नासं जोयणाणि विच्छिन्नो । वेयड्ढो रययमओ, भारहखित्तस्स मज्झम्मि ॥१७८॥ (२) दो दाहिणोत्तराओ, सेढिओ जोयणे दसुप्पइओ । दस जोयण विहुलाओ, गिरिवरसमदीह भागाओ ...॥१८६॥
396
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005233 |
| Book Title | Jain Cosmology Sarvagna Kathit Vishva Vyavastha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Charitraratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 530 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 28 MB |