________________
જૈન કોસ્મોલોજી
-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.અપલોક પાપીઓને સજા ભોગવવાનું સ્થાન એટલે ૭ નરકો # જીવે કરેલાં અતિશય ભયાનક પાપ કર્મોની સજા ભોગવવા માટે કુદરતે (કર્મ સત્તાએ) જે સ્થાન નક્કી કર્યું છે તેનું જ નામ છે નરક.. તો ચાલો આ ૭ નરકો સંબંધી કાંઈક અવનવું જાણી લઈએ. શિ અધોલોકમાં ક્રમશઃ વિસ્તારવાળી આ ૭ નરકો આવેલી છે જેમાં પાપી જીવો પોતાના પાપોની સજા રૂપે દુઃખો અનુભવે છે. આ સાતે નરકભૂમિઓ કાંઈ આકાશમાં જાદૂના ખેલની જેમ અદ્ધર લટકતી નથી ! પણ તે દરેકની નીચે જાડું પાણીનું થર (ઘનોદધિ) આવેલું છે. તે ઘનોદધિની નીચે જાડું પવનનું થર (ઘનવાત) આવેલું છે અને આ ઘનવાતની નીચે પાતળું પવનનું થર (તનવાત) આવેલું છે. વળી, આ નરકો જાણે ઊંધી કરેલી એક નાની છત્રી હોય, તેની નીચે ઊંધી વાળેલી મોટી છત્રી હોય નીચે-નીચે થોડી થોડી વધારે મોટી છત્રીઓ ગોઠવેલી હોય તેમ છત્રાતિછત્રાકારે ગોઠવાયેલી છે. આ ૭ નરકોના નામ, પૃથ્વીમાન, નરકવાસો... વગેરે વિશેષ નીચે કોષ્ટકમાંથી જાણવું.
ક્રમ નરકના ગોત્ર | પૃથ્વીના
નામ નામ |
નરકાવાસોનું ૧૩પ્રતાનું પ્રતિરો સિવાયના પૃથ્વીNિડ | કુલ માપ | બાકીનો ભાગ
પૃથ્વીપિંડ.
પ્રત-મતરે
આગળની સંખ્યા વડે | પ્રતર
ભાગવાથી ૨ પ્રતર | સંખ્યા | વચ્ચેનું આવતું અંતર
૧ | રત્નપ્રભા'
ઘમ્મા |૧,૮૦,૦૦૦] ૧,૭૮,OOO [૩૯,૦૦૦ ૧,૩૯,000 | બારે ભાગ આપવો| ૧૧,૫૮૩ યોજન
૧૩
૨ | શર્કરામભા | વંશા |૧,૩૨,૦૦૧,૩૦,૦૦૦ |૩૩,00| ૯૭,000 | દશે ભાગ આપવો | ૯૭,000 યોજના
| ૧૧
૩ | વાલુકાપ્રભા |
શૈલા [૧,૨૮,૦૦૦ [૧, ૨૬ ,૦૦૦ |૨૭,000
૯૯,૦૦૦ | આઠ ભાગ આપવો
૧૨,૩૭૫ યોજન
પંકપ્રભા | અંજના | ૧,૨૦,૦OO | ૧,૧૮,000 | ૨૧,000 ૯૭,OOO છએ ભાગ આપવો | | ૧૬,૧૬૬૩ યોજન ધૂમપ્રભા રિષ્ય |૧,૧૮000 |૧,૧૬,000 |૧૫,000| ૧,૦૧,000 | ચારે ભાગ આપવો | ૨૫,૨૫૦ યોજન તમ:પ્રભા મઘા | ૧,૧૬,૦૦૦ | ૧,૧૪,૦૦૦ ૯,૦૦૦ | ૧,૦૫,૦૦૦| બે ભાગ આપવો | પ૨,૫00 યોજન | ૩
ur |
તમસ્તમપ્રભા | માધવતી/૧,૦૮,000 | ૧,,૦૦૦ | ૩,000 | ૧,૦૩,000 | ૧ પ્રતર ઉપર નીચે, ૫૧,૫00 યોજન
ઉપર
પૃથ્વી
સર્વ
ઉપર
ઉપર ચારેબાજુ | ચારેબાજુ ચારેબાજુ ઘનોદધિ ઘનવાત તનવાત વલય. વલય
વલય
ઘનવાત નીચે તનવાત ઘનોદધિ આકાશ (યોજનમાં) [ (યોજનમાં)
પુષ્પાવકીર્ણ | પંક્તિબદ્ધ નરકાવાસોનો નરકાવાસો |નરકાવાસો] સરવાળો
૬ યોજન |
ગયો. | ૧યો. | ૧૨ યોજન | ૨૦,OOO
અસંખ્ય | ૨૯,૯૫,૫૬૭૪,૪૩૩
૩૦ લાખ
૬ યો. | ૪યો . [ ૧
યો. | ૧૨ યો.ભા.
૨૦,OOO
અસંખ્ય
| ૨૪,૯૭, ૩૦૫ | ૨, ૬૯૫
૨૫ લાખ
૬ યો. | પાયો.
૧૩યો. [ ૧૩યો. ભા. | ૨૦,000
અસંખ્ય
૧૪,૯૮,૫૧૫ | ૧,૪૮૫
૧૫ લાખ
૭યો. | Nયો.
૧ યો. | ૧૪ યોજન
| ૨૦,૦૦૦
અસંખ્ય
૯,૯૯,૨૯૩
૭૦૭
૧૦ લાખ
૭યો. | ૫યો. | ૧ યો. | ૧૪ યોજન | ૨૦,૦૦૦
અસંખ્ય
| ૨,૯૯,૭૩૫
૩ લાખ
૭; યો. | પડયો. | ૧૬ યો. | ૧૫ યોજન | ૨૦,૦૦૦
અસંખ્ય
૯૯,૯૩૨ |
૬૩
૯૯,૯૯૫
૮યો. | ૬ યો. | ૨ યો. | ૧૬ યોજન
૨૦,૦૦૦
અસંખ્ય
૫૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org