________________
कल्प०
मन्ये ॥
तुं श्रत्रे जले छान्यो; एवं तेनुं वचन सांजलीने इंद्रभूति विचारवा लाग्यो के घरे ! या शुं मारुं नाम पण जाणे वे ! ! ! अथवा त्रणे जगतमां विख्यात एवं मारुं नाम कोण जाणतो नथी ? केमके सूर्य शुं बालगोपाल पर्यंत लोकने छानो होय खरो ? माटे वे जो मारा मनमां गुप्त रहेला संदेहने ते कही। आपे तो हुं तेमने सर्वज्ञ मानुं, न कही आपे तो कां पण न मानुं. एवी रीते विचार करता इंद्रभूतिने श्रीमहावीर प्रजुए कयुं के तारा मनमां जीवनो शो संशय बे ? तुं वेदनां पदना अर्थने जाणतो नथी. हवे ते वेदपदो सांजल पढी वीर प्रजुए करेलो वेदनो ध्वनि मथन कराता समुद्र सरखो, अथवा गंगाना पूर सरखो, अथवा आदि ब्रह्मना ध्वनि सरखो होय तेम शोजतो हतो. ते वेदनां पदो नीचे प्रमाणे जाणवतं.
" विज्ञानघन एवैतेभ्यो भूतेभ्यः समुत्थाय तान्येवानुविनश्यति न प्रेत्यसंज्ञास्तीति”
प्रथम तो तुं ते पदोनो एवो अर्थ करे बे के " विज्ञानघन एटले गमन श्रागमननी चेष्टावालो श्रात्मा " एतेज्यो नूतेभ्यः" एटले पृथ्वी, पू, तेज, वायु ने आकाश ए पांच नूतथी मद्यांगमां मदशक्तिनी | पेठे उत्पन्न थने ते भूतोनी साथे नाश पामे वे एटले ते मांज पाणीमां परपोटानी पेठे लय पामे बे; | माटे एवी रीते पंच भूतथी जूदो आत्मा नहीं होवाथी प्रेत्यसंज्ञा नथी एटले मरी गया बाद तेनो पुनर्जन्म नथी, पण ते अर्थ युक्त ठे. ते पदोनो (खरो) अर्थ हवे तुं सांजल " विज्ञानघन " ए पदनो शुं अर्थ बे ? तो के "विज्ञान" एटले ज्ञान, दर्शनना उपयोगात्मक विज्ञान; वली आत्मा पण तन्मय होवार्थी ते पण " विज्ञानघन" कहेवाय; केमके आत्माना दरेक प्रदेश प्रत्ये ज्ञानना अनंत पर्यायो बे. वली ते विज्ञानघन उपयोगात्मक श्रात्मा कथंचित् भूतो थकी अथवा ते भूतोना विकाररूप | एवा घटादिकथी उत्पन्न याय बे. घटादिकना ज्ञानथी परिणत एवो जे जीव ते हेतुभूत एवा | घटादिकथीज थाय बे, केमके घटादिक ज्ञानना परिणामने घटादिक वस्तुनुं सापेक्षपणुं रहेतुं बे एवी रीते ए नूतरूप घटादिक वस्तुथी तेना उपयोगपणाने लीधे जीव उत्पन्न यइने तेमांज
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
सुबो०
॥ ८५ ॥
www.jainelibrary.org