________________
૯૦ : આધ્યાત્મિક નિબંધ છે સાથે અનુરાગ-અનુરાગ, સંગ-વિયોગ, સુખદુઃખના અનુભવે શા માટે થાય છે, તે પણ સ્પષ્ટ થશે.
એક ભવનું આયુષ્ય પુરૂં થતાં અને તે ભવમાં સંબંધિત જી સાથેના ઋણાનુબંધને ઉદય પૂર્ણ થતાં જીવ આદર્યા અધૂરાં રાખી તે દેહને ત્યાગ કરી ચાલ્યા જાય છે, તેમાં સમય માત્રને પણ ગોટાળે થતો નથી. મૃત્યુનું આવવું અનિયત અને નિશ્ચિત છે. પછી જે નવું ગતિનામકર્મ બાંધ્યું હોય તે નિમાં તે જ કર્મના ઉદયથી જન્મ લે છે, ત્યાં ઋણાનુબંધની ચૂકવણી અથે તે તે છે સાથે સંગ કે સમાગમમાં આવે છે અને બંધની ઉદયગત સ્થિતિ થતાં તેનું ફળ ભગવાય છે અને દેવું ભરપાઈ થાય છે – આ જુનું ઋણ છે. સાથે સાથે ભેગવતી વેળાએ પ્રીતિ– અપ્રીતિ, રાગ – દ્રષ વગેરે થયેલાં પરિણામેથી નવું ઋણ બંધાય છે. ફરીથી આયુષ્યકર્મના ક્ષય સાથે દેહત્યાગ થાય છે અને ઉપરના નિયમ પ્રમાણે નવ દેહ ધારણ થાય છે. આ જન્મમરણનું ચક જ્યાં સુધી ઋણાનુંબંધ સત્તામાં હોય, ત્યાં સુધી અવિરતપણે ચાલ્યા કરે છે. ત્રણની પૂરી પતાવટ થાય છે ને તેને અંશ પણ શેષ રહેતો નથી ત્યારે જ સંસારના આવાગમનના ફેરા અટકે છે, અર્થાત્ જીવ સંસારનાં બંધનથી છૂટે છે અને મુક્ત થઈ નિજ આવ્યાબાધ સુખસ્વરૂપ, કેવળ શાંત સ્થિતિમાં સર્વ કાળને માટે રહે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
