Page Text
________________
૧૮૦
શ્રીપાળ રાજાને રાસ.
દોહા-છંદ
મંત્રી કહે નવિ કોપીયે, પ્રબલ પ્રતાપી જેહ, નાખીને શું કિજિયે, સૂરજ સામી ખેહ. ઉદ્ધત ઉપરે આથડ્યું, પરંતું પણ ધામ; ઉલ્હાએ જિમ દીપનું, લાગે પવન ઉદ્દામ. જે કિરતારે વડા કિયા, તેહશું ન ચલે રીશ; આપ અંદાજે ચાલીયે, નામી જે તસ શીશ. દૂત કહે તે કીજિયે, અનુચિત કરે બલાય; જેહની વેલા તેહની, રક્ષા એહ જ ન્યાય. એહવા મંત્રી વયણ સુણી, ધરી કુહાડ કંઠ;
માલવ નરપતિ આવીયો, શિબિર તણે ઉપકંઠ. અ -વિશેષમાં પ્રધાને કહ્યું કેઃ “જે પ્રબળ પ્રતાપવંત છે તેના તરફ કોપ કરવાથી શું ન મેળવી શકાશે? સૂર્યના હામે ધૂળ ફેંકીયે તો તે ફેંકનાર ઉપર જ પડે છે. તો તેવા સૂર્ય સમાન પ્રબળ પ્રતાપી સામે ગુસ્સો બતાવીએ તે પરિણામે પિતાને જ ગેરલાભ આપનાર નીવડે છે. મહારાજ ! દીવાને પ્રકાશ ફેલાતાં અંધારાને નાશ થાય છે ખરે; પણ જે આકરા પવનની ઝપટ આવી લાગે તો તે દી પણ એલવાઈ જાય છે. મતલબ એ જ કે આપ દીવારૂપ પ્રકાશી ઘણાક રાજાઓના ગર્વરૂપ અંધકારને દૂર કરેલા પરંતુ આ ચડી આવેલ રાજેદ્ર ઉપર આપને દીવા રૂપ પ્રકાશ પડી શકનાર જ નથી, કેમકે એ પ્રબળ પવનની જે અખલિત જેરવાળે છે; માટે પ્રભુ ! ધ્યાન આપે છે, આકરા પવનના ઝપાટાથી દીવાને બચાવી કાયમ પ્રકાશવંત રાખવા જ્યાં પવનની ઝપટ ન લાગે ત્યાં મૂકવામાં આવે છે તેથી શું દીપકની મહત્તા કમી થાય તેમ છે? નહી; તેમ કરવાથી તે ઉલટો ફાયદો થાય છે. શું પ્રબળ પવનના જેરે સામે દી ધરી રાખવાથી તે દી પિતાને પ્રકાશ કાયમી રાખી શકે ખરે કે ? ના, કદી નહીં! જેથી બળવાન સાથે વિરોધ કરે નકામો જ છે; કેમકે જેને દેવે જ મોટા બનાવ્યા છે તેની સાથે રીશ કરવી યોગ્ય નથી; માટે પોતાની શકિતને વિચાર કરી મર્યાદામાં રહીયે તે વધારે ફાયદે થાય છે. એ નિયમ ધ્યાનમાં રાખી દેવે જ મહિમાવંત કરેલા રાજાની ઉપર ગુસ્સો ન લાવતાં ગજા પ્રમાણે મર્યાદામાં રહી તેને મસ્તક નમાવીએ તો તેથી ફાયદો થાય છે, જેથી આ દૂત કહે છે તે જ કરવું ૨૭ છે. ગેરવ્યાજબી કામ આપણે શા માટે કરવું જોઈએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005172 |
| Book Title | Shripal Raja no Ras |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sarabhai Manilal Nawab |
| Publisher | Jain Kala Sahitya Prakashan Gruh |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 388 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 24 MB |