________________
૨૩૦
ક્ષેત્રલોક-સગ ૨૫
मध्यमा पर्षदाहूताऽनाहूताऽप्युपसर्पति । सा मध्यमप्रतिपत्तिविषया यदधीशितः ॥ १२९ ॥ अनाहूतैव बाह्या तु, पर्षदायाति सत्वरम् । कदापि नायकाह्वानगौरवं सा हि नार्हति ॥ १३० ॥ यद्वोत्पन्ने कार्यजाते, प्रागालोचयति प्रभुः । यया स्फीतधिया संसत् , साऽभ्यन्तरा सगौरवा ॥ १३१ ॥ निर्णीतमेतदस्माभिः, कृते चास्मिन्नयं गुणः । एतच्चव नैव कर्त्तव्यं, दोषोऽस्मिन् विहिते ह्ययम् ॥ १३२ ॥ इत्थमालोचितं पूर्व, यया सह प्रपश्चयेत् । गुणदोषोद्भावनात्सा, मध्यमा नातिगौरवा ॥ १३३ ॥ आलोचनागौरवाचु, बाह्या बाह्या भवेत्सभा । कर्त्तव्यमेतद्युष्माभिरित्याज्ञामेव साहति ॥ १३४ ॥ च्युते चन्द्रेऽथवा भानौ यावन्नोत्पद्यतेऽपरः ।
तावदिन्द्रविरहिते, काले तत्स्थानकस्थितिम् ॥ १३५ ॥ જ આવે છે. તે પર્ષદ પિતાના માલિકના આમંત્રણરૂપ ગૌરવને કદાપિ ઈચ્છતી નથી. ૧૨૮-૧૩૦.
અથવા ત્રણ સભાનું બીજી રીતે વર્ણન કરે છે કંઈપણ કાર્ય આવે, ત્યારે ઈન્દ્ર મહારાજા જે સભા સાથે નિખાલસપણે ઊંડાણથી મંત્રણા-વિચારણા કરે છે, તે ગૌરવ સંપન્ન સભા અત્યંતર કહેવાય છે. ૧૩૧.
મધ્યમ પર્ષદા એ બહુ ગૌરવવાળી નથી. તેની (મધ્યમ પર્ષદા) સાથે ઈન્દ્ર મહારાજાએ, જે અત્યંતર પર્ષદ સાથે નિર્ણય કર્યો હોય, તે જણાવી આ કાર્ય કરવાથી આ ગુણ છે, આ કાર્ય કરવા જેવું નથી. આ કાર્ય કરવાથી નુકશાન છે–આ રીતે પૂર્વે વિચારેલી વાતોની વિચારણું ગુણદોષના પ્રગટીકરણપૂર્વક વિચારે તે મધ્યમ પર્ષદા છે. ૧૩૨-૧૩૩.
વિચારણું અને ગૌરવથી દૂર એવી બાહ્ય સભા છે. જેને ઈંદ્ર મહારાજા તમારે આમ કરવાનું છે–એમ આજ્ઞા જ કરે છે. (આ પ્રમાણે ભિન્ન રીતે પણ ત્રણ સભાએનું સ્વરૂપ સમજવું) ૧૩૪.
જ્યારે ચંદ્ર (ઈન્દ્ર) અથવા સૂર્ય (ઈંદ્ર) ચ્યવી જાય અને બીજા ઉત્પન્ન ન થાય ત્યાં સુધી ઈન્દ્ર રહિત સમયમાં તે સ્થાનની સ્થિતિને જેમ રાજાથી શુન્ય રાજ્ય હાય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
