________________
(२६) कोकप्रकाश।
[ सर्ग १२ असंख्याभिर्योजनानां कोटाकोटीभिरुन्मितः। नायं लोको गणनया वक्तुं केनापि शक्यते ॥ १४३ ॥ ततो दृष्टान्ततः स्पष्टं निर्दिष्टो ज्ञानदृष्टिभिः।
स चायमुदितः पंचमांगस्यैकादशे शते ॥ १४४ ॥ तथाहि । जम्बूद्वीपाभिधे द्वीपे परितो मेरुचूलिकाम् ।
षट् निर्जराः स्थिताः किंच चतस्रो दिक्कुमारिकाः॥ १४५ ॥ बलिपिंडान् समादाय बाह्याभिमुखतः स्थिताः । जम्बूद्वीपस्य पर्यन्तदेशे दिक्षु चतसृषु ॥ १४६ ॥ युग्मम् ॥ क्षिपन्ति बलिपिंडांस्ताः स्वस्वदिक्षु बहिर्मुखान् । तेषामथैककः कश्चित् षमां मध्यात् सुधाभुजाम् ॥ १४७ ॥ पृथ्वीपीठमसंप्राप्तान् सर्वानप्याददीत तान् । जम्बूद्वीपस्य परितो भ्राम्यन् गत्या यया द्रुतम् ॥ १४८॥ तया गत्याथ ते देवा लोकान्तस्य दिदक्षया । आशासु षट्सु युगपत् प्रस्थिताः पथिका इव ॥१४९॥ विशेषकम् ॥ इतश्च तस्मिन् समये कस्यचिद्वयवहारिणः ।
पुत्रो वर्षसहस्रायुर्जातोऽसौ वर्धते क्रमात् ॥ १५०॥ આ “લોક” અસંખ્ય કોટાકોટિ જન પ્રમાણ છે. એની ગણના કેઈથી પણ કરી શકાય એમ નથી. માટે જ્ઞાનીઓએ એના સ્પષ્ટ નિર્દેશ માટે એક દષ્ટાને આપ્યું છે. તે દષ્ટાન્ત पांयमा म (सगवती)नी अभ्यासमा शतभा छे. ते प्रमाण छ:- १४३-१४४.
જબૂદ્વીપમાં મેરૂપર્વતની ચૂલિકા ઉપર ફરતા છ દે ઉભેલા છે. અને જબૂદ્વીપને છેડે જગતની ઉપર ચારે દિશાઓમાં ચાર દિકકુમારિકા બલિના પિંડ લઈને લવણ સમુદ્રતફ ચારે દિશાઓની સન્મુખ ઉભેલી છે. એ કુમારિકાઓ એ પિંડાને પિતપતાની દિશામાં બહિમુખ ફેકે છે. એ વખતે એ છમાંનો કોઈ પણ એક દેવ પિતાની જે ઉતાવળામાં ઉતાવળી ગતિથી જંબદ્વીપની આસપાસ ભ્રમણ કરતાં, એ પિડાને પૃથ્વી પર પડતાં પહેલાં ગ્રહણ કરે તેવીજ ઉતાવળી ગતિથી એ છએ દેવો લેકાંત જેવાને ઈછાતુર હાઇને એકી સાથે છ દિશામાં વટેમાર્ગુની જેમ ચાલવા લાગ્યા. ૧૪પ-૧૪૯.
હવે તે સમયે કઈક ગૃહસ્થને ત્યાં એક પુત્રનો જન્મ થયે. તે પુત્રનું આયુષ્ય એક સડક આ વર્ષનું હતું. તે (પુત્ર) અનુક્રમે વયમાં વધવા લાગ્યો. ૧પ૦,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org