________________
(४३४) लोकप्रकाश ।
[सर्ग २० एकैकं मण्डलं ह्येकमार्तण्डेन समाप्यते । द्वाभ्यां किलाहोरात्राभ्यां मुहूर्ताः षष्टिरेतयोः ॥ २११ ॥ ततः षष्ट्या विभज्यन्ते परिक्षेपाः स्वकस्वकाः ।
एवं सर्वमण्डलानां मुहूर्त्तगतिराप्यते ॥ २१२ ॥ एवं च संक्रम्य चरतः सूर्यो सर्वान्तर्मण्डले यदा।
तदा प्रत्येकमेकैकमुहूर्तेऽसौ गतिस्तयोः ॥ २१३ ॥ नूनं पंच सहस्राणि योजनानां शतद्वयम् । एकपंचाशमेकोनत्रिंशदंशाश्च षष्टिजाः ॥ २१४ ॥ युग्मम् ॥ द्वितीयादिमण्डलेष्वप्येवं परिरयैः स्वकैः । मुहूर्तगतिरानेया षष्ट्या भक्तैर्विवस्वतोः ॥ २१५ ॥ यद्वा प्रतिपरिक्षेपं योक्ताष्टादशयोजनी । वृद्धिः षष्ट्या विभक्तुं तामूर्ध्वाधस्तद्वयं न्यसेत् ॥ २१६ ॥ राशिः षष्टेन दत्तेऽशं तत्राष्टादशलक्षणः । ततोऽष्टादश षष्टिघ्नाः स्युः सहस्रमशीतियुक् ॥ २१७ ॥ तेषां षष्ट्या हृते भागे लब्धा अष्टादश स्फुटम् । एतावन्तः षष्टिभागाः किंचिदूनास्तु निश्चयात् ॥ २१८ ॥
એક સૂર્ય બે અહોરાત્રીમાં એક મંડળ સમાપ્ત કરે છે અને બે અહોરાત્રીના સાઠ મુહુત છે તેથી તે તે મંડળના પરિધિને સાઠ વડે ભાંગીએ તો તે તે મંડળે સૂર્યની મુહૂર્તગતિ भाव छ. २११-२१२.
એવી રીતે સર્વથી અંદરના મંડળમાં સંક્રમીને જ્યારે બેઉ સૂર્યો ગમન કરે છે ત્યારે પ્રત્યેક મંડળે એક મુહૂર્તમાં એ એની ગતિ પ૨૫૧૩૬ જન જેટલી થાય છે. ૨૧૩–૨૧૪.
એવી રીતે દ્વિતીયાદિક મંડળમાં પણ તે તે મંડળના પરિધિને સાઠે ભાંગીને બે સૂર્યોનું મુહુર્તગતિનું પ્રમાણ લાવવું. ૨૧૫.
અથવા પ્રત્યેક પરિધિએ જે અઢાર એજનની વૃદ્ધિ કહેલી છે તેને સાઠે ભાંગવા. ૨૬ આવશે. ૧૮ને ૬૦ વડે ભંગાય નહીં માટે, ૧૮ ને ૬૦ વડે ગુણે એટલે ૧૦૮૦ અંશ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
