________________
(१४२) लोकप्रकाश ।
[ सर्ग १४ अच्छिनिमीलणमित्तं नत्थि सुहं दुख्खमेव अणुबद्धम् । नरए नेरइयाणं अहोनिसं पञ्चमाणाणाम् ॥ ३१९ ॥
कदाचिदेव यत्सौख्यमल्पकालं तदल्पकम् ।
उपपातादिभिः वक्ष्यमाणैः भवति हेतुभिः ॥ ३२० ॥ तथोक्तम्। उववाएण वसायं नेरइया देवकम्मुणा वावि ।
अइझवसानिमित्तं अहवा कम्माणुभावेण ॥ ३२१ ॥ तथाहि । विनांगदाहछेदादि मृतो यः पूर्वजन्मनि ।
नारको नातिपीडात उत्पद्यतास्य तत्क्षणे ॥ ३२२ ॥ न प्राग्भवानुसम्बन्धं नापि क्षेत्रादिसम्भवम् । असातं सातमित्यस्योपपातसमये भवेत् ॥ ३२३ ॥ युग्मम् ॥ पूर्वमित्रं सुरः कश्चिद्यथा कृष्णस्य सात्वतः ।। करोति पीडोपशमं तदामी देवकर्मणा ॥ ३२४ ।। कियत्कालं सुखं किंचिल्लभन्तेऽथ ततः परम् ।
क्षेत्राद्यन्यतरा पीडा तेषां प्रादुर्भवेध्रुवम् ॥ ३२५ ॥ એ સંબંધમાં જીવાભિગમસૂત્રમાં ઉલ્લેખ છે કે–અહોનિશદુઃખમાં ડૂબી રહેલા નારકેને નરકમાં નિમેષમાત્ર પણ સુખ નથી, દુ:ખની પરંપરા જ છે. ૩૧૯.
કદાચિત્ કોઈ ઉપપાત આદિક હેતુઓને લઈને એ નારકોને સુખ થાય છે તો તે યે स्प४५नहाय छ, भने २१४५
. ३२०. એવો ઉલ્લેખ છે કે–(૧) ઉત્પત્તિસમયે અથવા (૨) કોઈ દેવપ્રયોગને લીધે, અથવા (૩) કોઈ એવા અધ્યવસાયને લઈને અથવા (૪) કર્મના અનુભાવથી નારકે (કોઈવાર ) શાતા अनुभव छ. ३२१.
તે આ પ્રમાણે –પૂર્વજન્મમાં શરીરને દાહ કે (શરીરનો) છેદ આદિ કંઈ ન થયું હોય ને મત્યુ થયું હોય એ જીવ નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે તે ઉત્પત્તિસમયે એ અતિશય પીડાતા નથી. કેમકે એને એ વખતે પૂર્વભવસમ્બનિ કે ક્ષેત્રાધિજન્ય દુઃખ હેતું નથી. એથી એને शात वाय. ३२२-3२३,
- કૃષ્ણની જેવી રીતે બળરામે પીડા ઉપશમાવી હતી તેવી રીતે કોઈ મિત્રદેવતા આવીને તારકની પીડા શમાવે ને એને શાતા ઉપજાવે એ દેવકર્મ કહેવાય. એ વખતે તે કેટલેક કાળ એ નારકને કિંચિતું સુખ થાય છે. પણ પછી એને અન્ય ક્ષેત્રાદિજન્ય પીડા પાદુર્ભત થાય છે ४. ३२४-३२५.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
