________________
द्रव्यलोक ] 'उपशान्त मोह' नुं स्वरूप
(२८३) गुणस्थानद्वयं याति कश्चित्ततोऽप्यधस्तनम् । कश्चित्सासादनभावं प्राप्य मिथ्यात्वमप्यहो ॥ १२०८ ॥ पतितश्च भवे नास्मिन् सिद्धयेदुत्कर्षतो वसेत् ।
देशोनपुद्गलपरावधि कोऽपि संसृतौ ॥ १२०९ ॥ तथोक्तं महाभाष्ये
जइ उवसंतकसानो लहइ अणंतं पुणोवि पडिवायम् । न हु भे वीससियव्वं थेवे वि कसायंसेसंमि ॥१॥
भवक्षयाद्यः पतति श्राद्य एवं क्षणे स तु । सर्वाण्यपि बन्धनादिकरणानि प्रवर्तयेत् ॥ १२१० ॥
बद्धायुरायुक्षयतो म्रियते श्रेणिगो यदि ।
अनुत्तरसुरेष्वेष नियमेन तदोद्भवेत् ॥ १२११ ॥ तथोक्तं भाष्यवृत्तौ
यदि बद्धायुः उपशमश्रेणिं प्रतिपन्नः श्रेणिमध्यगतगुणस्थानवर्ती वा उपशान्तमोहो वा भूत्वा कालं करोति तदा मियमेन अनुत्तरसुरेषु एव उत्पद्यते । इति ॥
વળી કઈક તો પડતાં પડતાં એ કરતાં પણ હેઠળના બે ગુણસ્થાન સુધી ઉતરી પડે છે. અને કોઈક તો “ સાસાદન” ભાવ પામીને છેક મિથ્યાત્વગુણસ્થાને આવી પડે છે ! ૧૨૦૮.
અને એવી રીતે પડ્યા પછી કોઈ જીવ તભવક્ષગામી થતો નથી. કોઈ તો વળી અર્ધપુદગલ પરાવત્ત ” થી કંઈક ન્યૂન એટલા વખત સુધી સંસારમાં રઝળે છે. ૧૨૦૯.
એ સંબંધમાં મહાભાષ્ય” માં કહ્યું છે કે
યદ્યપિ કષાય ઉપશાંત થયા હોય તો યે એના અનંત પ્રતિપાત થાય છે. માટે લેશ પણ કષાય શેષ રહ્યો હોય ત્યાં સુધી એ વિશ્વાસયોગ્ય નથી.
હવે જે પ્રાણ ભવનો અંત આવ્યે પડે છે તે તો પહેલે જ ક્ષણે “બંધન આદિ સર્વે કરણ પ્રવર્તાવે છે. ૧૨૧૦
વળી બદ્ધાયુ એવો કોઈ પણ જ્યારે શ્રેણિપર રહ્યો રહ્યો આયુષ્ય પૂર્ણ થયે મૃત્યુ પામે છે ત્યારે એ નિયમિત અનુત્તર વિમાનમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ૧૨૧૧.
'माप्य' नी वृत्तिमा ५५ ४ह्यु छठे--
જે કઈ બદ્ધાયુ પ્રાણી, ઉપશમશ્રેણિએ પહેચી અથવા એ શ્રેણિમધ્યેના ગુણસ્થાનમાં રહ્યો રહ્યો અથવા મેહનીય’ઉપશાંત થયે, મૃત્યુ પામે તો એનિશ્ચયે અનુત્તરદેવને વિષે જ ઉત્પન્ન થાય,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
