Dharmbindu Granth

SR No.: 005149
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: Jain Atmanand Sabha
Total Pages: 494
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 21 MB

Page 168

१४६ धर्मबिंदुप्रकरणे अतः दम्यतामेकोऽपराधः क्रियतां प्रियपुत्रजीवितव्यप्रदानेन प्रसादः एवं च पुनः पुनः नएयमानोपि राजा अवंध्यकोपमात्मानं मन्यमानो यदा न मोक्तुमुत्सहते तदा तत्कोपनिर्यापणायैकपुत्रोपेरणेन पंच मोचयितुमारब्धाः यदा तानपि न मुंचति तदा प्योरुपेरणेनैव चत्वारः एवं तदमोचनेऽपि त्रयो छौ यावच्छेषोपेक्षाणेन एको ज्येष्ट इति। ततः संनिहितामात्यपुरोहितायत्यंताज्यर्यनेन निर्मूलकुलोच्छेदो महते पापायेति पर्यालोचनेन च मनाग्मंदीजूतकोपोको महीपतिय॒ष्टपुत्रमेकं મુતિ
अयमत्रार्थोपनयः । यथा तघसंतपुरं तथा संसार यथा राजा तथा श्रावकः यथा श्रेष्टी तथा गुरुः यथा च षद पुत्रास्तथा षट् जीवनिकयाः यथा च तस्य पितुः शेषपुत्रोपेक्षणेनैकं पुत्रं मोचयतोऽपि न शेषपुत्रवधानुमतिः एवं गुरुर्निजपुत्रप्रायान् पमपि जीवनिकायांस्तैस्तैः प्रव्रज्योत्साहनोपायैZहस्थतया तब्धप्रवृत्तात् श्रावका
ત્યારે તેના કોપને શમાવવાને એક પુત્રની ઉપેક્ષા કરી બાકીના પાંચ પુત્રોને છોડાવાને આરંભ કર્યો. રાજાએ તેઓને ન છોડ્યા એટલે બે પુત્રોની ઉપેક્ષા કરી ચારને છોડાવા માંડ્યા. તેટલાને પણ છોડયા નહીં એટલે ત્રણ અને છેવટે બે પુત્રોને બચાવા માંડયા. તેમ પણ ન થઈ શકયું એટલે પાંચ પુત્રો સપી બાકીના એક જયેષ્ઠ પુત્રને બચાવા માંડે. તે પછી પાસે રહેલ મૈત્રી અને પુરહિતની અતિ પ્રાર્થનાથી અને “નિર્મુલ કુળને ઉછેદ કરવથી મહા પાપ લાગે છે, ' એવા વિચારથી જેના કપને વધારો જરા મંદ થેલો છે એવા રાજાએ તે શેઠના જયેષ્ઠ પુત્રને છોડી મુકે હતો.
આ કહેલ દષ્ટાંત–કથાને ઉપનય આ પ્રમાણે છે–જે વસંતપુરનગર તે આ આ સંસાર છે. જે રાજા તે શ્રાવક છે, જે શેડ તે ગુરૂ છે અને જે શેઠને છ પુત્રો તે છ જવનિકાય છે. જે તે પિતા શેઠ બાકીના પુત્રોની ઉપેક્ષા કરી એક પુત્રને છોડાવે છે, તથાપિ બાકીના પુત્રોને વધ થવામાં તેની અનુમતિ નથી, તેમ ગુરૂ પિતાના પુત્ર જેવા છ જવનિકાને દીક્ષા લેવાને ઉત્સાહ થાય એવા તેતે ઉપાયથી ગૃહથપણાને લઇને તે છે જીવ નિકાયને વધ કરવાને પ્રવેલા શ્રાવક પાસેથી છોડાવે છે. જ્યારે તે શ્રાવક અદ્યાપિ તે છે