Page Text
________________
(૫૦
વિશ્વની અસ્મિતા
નિદ્રાભર્યું મસ્તક ઢાળી દે, સખે !
જ્ઞાનતંતુના અમાપ દબાણ નીચે ઝઝમતી આફતના ઓળા દગાબાજીભર્યા મુજ હાથ પર માનવ બની?
નીચે લખાયેલાં છે. જેમ જેમ એ પ્રોઢ બનતા ગયા તેમ વરની પીડાઓ સમય સાથે વહી જશે :
તેમ એડીને પોતાના જમાનાની ભણકારયુક્ત વિચારસરણીનું વિચારવંતા બાલના વ્યક્તિત્વ શા સૌંદર્યને
પૃથક્કરણ કર્યું એટલું જ નહિ પણ ત્રાસ સામેને પિતાને, સમાધિ તણી ક્ષણિક ના દાખવે.
અત્યાચાર, પિકળ વાતને વિરોધ ને કલ્યાણભાવના વિહોણા મર્યને અપરાધી માનવ હો ભલે,
સૌંદર્ય પ્રતિના વહેમની પણ ચકાસણી કરી. એમનો નિરાશાજપી જવા દેજે ઊગે સૂરજ : સુધી?”
વાદી અંગત પુકાર ઘાયલ માનવતાના ચિત્કારથી ભરપૂર સૌંદર્યને સંભાર એ હારા મને,
હતો. ચાળીસ વર્ષની વય થતાં થતાંમાં ઓડીનનાં કાબેને
વિકાસ ને વિસ્તાર વધે એમાં હમદદ પણ આવી. પુરાતન રાસમાં સંપૂર્ણ અભિવ્યક્તિ દાખવત અર્વાચીન
“ઓડિન એન્ડ આફટર’માં ફ્રાન્સીસ સ્કાર્ફ કહે છે તે કવિ કદાચ એડીન એકલો જ હશે. સ્ટીવન પેન્ડર સાથે
પ્રમાણે “અર્વાચીન મનોવિજ્ઞાન ને સામાજિક સૂત્રો માટે એડીન ઇંગલેન્ડમાં નિકટના પરિચયમાં આવ્યા હતા. એ એક સકાઈઘર બની રહ્યું. ' ઈલિયટ ભૂતકાળમાં ડૂબી ગયા ફરિયાદ કરે છે, “ડીને કેટલીક વાર વધારે પડતી સામગ્રી
છે ત્યારે એડીન અતિ સ્થાનિક નીવડયા છે. પરંતુ એમની લાદે છે. ' પણ વળી પાછું તુરત જ ઉમેરે છે. “ છતાં
દષ્ટિ ભાવિ પર મંડાતી જણાય છે. એમનાં કાવ્યોમાં એની કૃતિમાં એવું જેમ છે: સ્ફટિક ઉગ્રતા છે કે એમના
અસંખ્ય વિષયોના ખ્યાલો તરવરે છે. છતાં એ સૂચક સમકાઢીનો અંજાઈ જાય છે” પિતાની ત્રીશીના મધ્યમાં બનાવવામાં શક્તિશાળી નીવડયાં છે અને કેટલીક વાર
કીને “ધ ડબલ મેન: દ્વિદલ માનવી’ અને ‘ફાર ૧ કકગાડ, ક્રાઈડ, હેનરી જેઈમ્સ, મેગ્યુ આર્નોલ્ડ, થી, ટાઇમ બીઇંગ : વર્તમાન ઘડી માટે:” નામક બે ગ્રંથો પ્રગટ
રિકે, આઈન્સ્ટાઈન અને એડવર્ડ લિયર જેવા વિચારોના કર્યા. અને પિતાની પેઢીના એ અતિશય વિવાદી અને
આવશ્યક ખ્યાલો દાખવી જાય છે. આ બધાથી જરા પણ ચું આગાહી ન કરી શકાય એવા કવિ કેમ લેખાય છે એ
આ દબાયા સિવાય એમણે બધાને સંબોધન કર્યું છે. હકીકત સ્પષ્ટ કરે છે એમનું “ધ ડબલ મેન” કાવ્ય સત્તર લીટીનું કાવ્ય છે. એમાં ડીન વૈવિધ્યપૂર્ણ
( ઈલિયટ સાથે એડીનની સરખામણી આવશ્યક બની માનવીની વાત કરે છે. સમકાલીન કવિઓમાં અતિ પ્રયોગ જાય છે. ‘ધ વેઈટ લેન્ડ: વેરાન પ્રદેશ યા કર વાટેટસ શીલ કવિ તરીકે ડીન આ કાવ્યમાં પ્રકાશથી વધાવી ચાર કડી’ ની તોલે આવે એવી કૃતિઓ એડીને લખી લેવામાં આવે. પિ પની શાળામાં બેસી જનાર તરીકે એને
નથી છતાં ઇલિયટ પછી સૌથી વધારે અસર કરી ગયા હોય અભિનંદન આપવામાં આવ્યા. “ફોર ધ ટાઈમ બીઇંગ’માં બે
એવા કવિ તરીકે ઓડોનને સ્વીકારવામાં આવ્યા છે. એમ ખંડકાવ્યો છે. “ધ સી એન્ડ ધ મિરર'માં સમુદ્ર ને
જણાય છે કે હકીકતમાં ભૌગોલિક તથા કાવ્યાત્મક ન્યાય દર્પણ: શેકસપિયરના “ધ ટેપેસ્ટ” તુફાન પર તાજગી
તલવામાં આવ્યો છે. ઓડીન ઇલેન્ડમાં જન્મ્યા હતા ભરી સવિસ્તર ટીકા કરેલ છે. અને એમનું શીર્ષક કાવ્ય
છતાં એ યુનાઈટેડ સ્ટેઈસમાં સ્થાયી થયા જ્યારે ઈલિયટ કીસબસ કેન્ટેટર્સમાં પ્રાચીન અભિવ્યક્તિ અને ગ્રામ્ય
મીસરીમાં જન્મ્યા હતા છતાં એમણે પોતાનો અમેરિકન બેલી જોવા મળે છે. એ એક આનંદપ્રદ ને ઊંડો વિરોધા
જન્માધિકાર બ્રિટિશ નાગરિકત્વ પ્રાપ્ત કરવા માટે છોડી ભાસ છે. અહીં અને બીજે એ વાત સ્પષ્ટ હતી કે એડીને જ
દીધું હતું. વળી ઈલિયટ પેઠે ઓડીને પણ માનવ સ્વભાવ એક વિરલ વસ્તુ સાધ્ય કરી હતી, હળવાં કાવ્ય અને પ્રતિ ઘણા દાખવતાં દાખવતાં રહસ્યવાદ પ્રતિ પ્રગતિ કરી છે વકતૃત્વ તેમ જ ઊંચા જોમ ને ઊંચી ગંભીરતા વચ્ચેનાં
સંસ્કૃતિના અવિશ્વાસથી થાકી એના માટે ધાર્મિક આશા અંતરાયો તોડી નાખ્યા હતા.
અપનાવી છે. “ધ એઈજ ઓફ એંઝાયટી ચિતાયુગમાં એ
યુગનું એમણે નામ પાડ્યું છે. આ વિષાદભરી બોધવાર્તા ઇલિયટની પેઠે ડીનનાં આરંભનાં કાવ્યું પણ પ્રતિ. ઈ.સ. ૧૯૪૮ માં પુલિન્કર પારિતોષિક આપવામાં આવ્યું રાષમાં, ઉપહાસયુક્ત કડવાશથી, સાહસી અને ઉદાસીન છે. “ધ એઈજ ઓફ એંઝાયેટી” એડીનના ગુણ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |