Page Text
________________
१८०
વિશ્વ ની અસ્મિતા
ઈહિ બાણ ચહુવાન, શંકર ત્રિપુરાસુર સંયે
તવ સત્વ સૂરા કહી, તુલસી કહી અનુઠી. ઇહિ બાણ ચહુવાન, ભ્રમર લછમન કર
બચી ખુશી કબીરા કહી, એર કહી સબ જૂઠી-૪
ચંદ છંદ પદ સૂર કે, કવિતા કેશવદાસ સે બાણ આજતો કર ચડ્યો, ચંદ” બિરદ સ ચવે
ચોપાઈ તુલસીદાસકી, દુહા બિહારીદાસ-૫ ચહુવાન રાન સંભર ધની, મત સૂકે માટે તવે,
જનક વિદેહી નાનકાડ ઉદ્ધવ સૂર શરીર સાંભળતાં પૃથ્વીરાજ વીરરસમાં થર થર થર કંપે છે.
વામિક તુલસી ભયે, શુકદેવ ભયે કબીર-૬ પાંજરે પૂરેલ તેય સાવજને ?
મહાત્મા સુરદાસજીની ગણના વ્રજભાષાના આઠ કવીશ્વરોચંદ કે “શાબાશ પૃથુ જેજે હો ચુકાય નહિ.” માં છે તે આઠમાં સૂરદાસ, કુંભનદાસ, પરમાનંદદાસ, કૃષ્ણ
દાસ છીત સ્વામી, ગોવિંદસ્વામી, ચત્રભુજદાસ અને નંદદાસ
તેમાં ચાર પ્રથમના મહાપ્રભુ વલ્લભાચાર્યના સેવક ચાર વંશ ચોવીસ ગજ, અંગુલ અષ્ટ પ્રમાન
અને બાકીના ચાર વિઠ્ઠલનાથના સેવક હતા. ઈતે પર સુલતાન હે. મત ચૂકે ચહુવાન !
આ “અષ્ટ છાપ” કવિઓમાં સૂરદાસજીનું સ્થાન જે જે બેયની અનુમાન શક્તિ ! ચંદના બેલે બોલે તીર ઊંચું થ્ય અને ચટાડયું શાહબુદ્દીનના પરામાં કઠઠઠ
સૂરદાસના ગુરુ તે વલ્લભાચાર્ય પણ તેને “અષ્ટ કરતું!
છાપ'માં વિઠ્ઠલનાથે સ્થાન આપ્યું યા અલ્લાહ!” કે'તા શાહબુદ્દીન આવ્યું છે,
શ્રી બાબુ રાધાકૃષ્ણદાસે ખેમરાજ કૃષ્ણદાસના છાપદેકારો બેલી ગ્યો.
ખાનામાં સૂરકૃત “સૂર સાગર” નામનો ગ્રંથ પ્રસિદ્ધ અગાઉના સંકેત પ્રમાણે પૃથ્વીરાજ અને ચંદ સામ
* કર્યો છે તેમાં સૂરદાસજીનું જીવન ચરિત્ર લખ્યું છે, તેમાં સામી તલવારો ઝીંકી વીરગતિને પામ્યા.
સૂરદાસને જન્મ સં. ૧૫૪૦ એટલે ઈ. સ. ૧૪૮૪માં જે ભાઈબંધી. એક જ દિવસે જમ્યા અને એક થયાનું જણાવેલ છે. તેઓશ્રીનો ગોલોકવાસ સં. ૧૯૨૦ જ દિવસે મર્યા. ઘડી પલjય છેટું નહિ !
માં થયાનું લખ્યું છે એટલે તેઓએ ૮૦ વર્ષની આયુષ્ય
ભોગવી તેમાં ૬૭ વર્ષની ઉંમરે તેણે “સૂર સારાવલી” પૃથ્વીરાજના કુંવર રેસિંહતો યુદ્ધમાં જ કામ આવી
ગ્રંથ લખ્યો. ગ્યા'તા પણ ચંદ તેની પાછળ, સુર, સુંદર, સુજાન, જ હું, બલિભદ્ર, બ૯હ, કેહરી, વરચંદ, અવધૂત અને ગુણરાજ
પણ અન્ય લેખકોએ સૂરદાસના જન્મ સંવતમાં એમ દશ દીકરા અને રાજબાઈ નામે એક દીકરી પાછળ થોડો ગોટાળો ઊભો કર્યો છે. દા.ત. “શિવસિંહ સરોજ ” મૂકી ગ્યા'તા.
માં સૂરદાસને જન્મ. સં. ૧૯૪૦માં લખેલ છે. “કવિ
કીતિકલાનિધિ”માં પૃથ્વીરાજ રાસાના છેલે ભાગ જહે પૂરો કર્યો,
પણ તેમ જ છે, “બ્રહ્મભટ્ટ જહને પૃથાબાઈ દાયમાં ચિતોડ લઈ ગ્યા'તા.
વંશનો ઈતિહાસ માં સં. ૧૫૪૦ છે. “બ્રહ્મભટ્ટ
પતાકા”માસિકમાં તેઓને જન્મ સં. ૧૫૬૨ જણાવેલ પૃથાબાઈ પણ સમરસિંહની પાછળ સતી થ્યા.
છે તે “ચરિત્ર ચંદ્રિકા” વળી સં. ૧૬૪૦ અને સં. ૧૭૧૬
લખ્યું છે. બાબુ ભારતેન્દુ હરિચંદ્ર સૂરદાસનો જન્મ ૧૫૪૦ સંત શિરોમણિ સુરદાસ
લખે છે. સૂર સૂર તુલસી શશિ, ઉડુગણ કેશવદાસ એટલે આમ જુદા જુદા લેખકે એ ચોક્કસ બાબત અન્ય કવિ ખદ્યોત સમ, જોં તહ કરત પ્રકાશ-૧ જાણ્યા વિના તેમના જન્મ સંવતમાં નિરર્થક ગોટાળો ઉત્તમ પદ કવિ ગંગકે, ઉપમાકે બલવીર ઊભો કર્યો છે પણ પહેલા મત પ્રમાણે સૂરદાસજીને જમ કેશવ અર્થ ગંભીરતા, સૂર તીન ગુન ધીર-૨ સં. ૧૫૪૦માં થવાનું વાજબી લાગે છે. કારણ કે સૂર કવિતા કરતા તીન છે, તુલસી, કેશવ સૂર દાસ, તુલસીદાસ, કેશવદાસ, મીરાંબાઈ વગેરે સમકાલીન કવિતા ખેતી ઈન લુની, શીલ બિનત મંજ૨-૩ હતાં.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |