Page Text
________________ 634 વિશ્વની અસ્મિતા શકે તેવી વ્યક્તિ સૂચવે, તેવાં પુસ્તકો સૂચવો. વળી અનુમતિ લેવી જોઈએ. પાસેથી અને વર્તમાનથી શરૂઆત બાળકના સહજ પ્રશ્નોને બુદ્ધિપૂર્વક અને સ્પષ્ટ જવાબ કરી હર અને ભવિષ્ય તરફ જવું તથા વિષનો એકીઆપે, જેથી તંદુરસ્ત જિજ્ઞાસા જાગી શકે. સાથે અને એક પછી એક અભ્યાસ - જેવા શિક્ષણના બાળકની અર્થગ્રહણ શક્તિ વિકસાવવા માટે અને મૂળભૂત સિદ્ધાંતો આપ્યા છે. વિષયો શીખવવાને બદલે એક જ વિષયને પહોંચવાના નિષ્કર્ષ : વિવિધ અબ્રિગમ બનાવવા જોઈએ કે જેથી બાળક વ્યવહારિક રીતે સમજે કે એક બૌદ્ધિક સમસ્યાને હલ આટલી ચર્ચા પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, શ્રીમાતાજીના શિક્ષણ દર્શનનો પાયે આધ્યાત્મિક છે. શરીર વિકાસથી કરવાના ઘણા રસ્તા હોય છે. શરૂ કરીને આધ્યાત્મિક વિકાસ સુધી તેમનું શિક્ષણ દર્શન આમ માનસિક વિકાસ એ પણ અતિમનસ તરફ વિસ્તરેલું છે. તેમની કેળવણીની સંક૯પના પૂણુગ અને જવાને મહત્ત્વનો રસ્તે છે. અતિમનસથી રંગાયેલી છે. 4. આત્મિક અને આધ્યાત્મિક વિકાસ માટેનું અંતે શ્રીમાતાજી આજની કેળવણીમાં સચ્ચાઈને શિક્ષણ અભાવ છે તે તરફ ધ્યાન દોરતાં કહે છે: “આજની સર્વ તપસ્યાઓમાં સૌથી વિશેષ કઠિન તપસ્યા કેળવણીની ખેદજનક નિષ્ફળતા છે દિલમાં સચ્ચાઈનો તે લાગણી અને ઊર્મની તપસ્યા છે. પ્રેમની તપસ્યા અભાવ. કેમ કે બિનસચ્ચાઈ વિનાશ પ્રત્યે દોરી છે. આ વિશ્વનું સર્જન કરનારી શક્તિ તો ચેતના જાય છે.' છે. પરંતુ વિશ્વનું ઉદ્ધારક તત્તવ તો પ્રેમ છે. આ એ જ રીતે આજની કેળવણી પર કયા કયા ભ્રમે પ્રેમની તપસ્યા દ્વારા જ આપ નિતિક અને આધ્યાત્મિક અને ભ્રાંતિઓ સવાર થયેલાં છે ? એમાંથી કઈ રીતે વિકાસ કરી શકીએ છીએ. તે દ્વારા જ પૂર્ણતા પ્રાપ્ત બચી શકીએ ? એવા પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતાં શ્રીમાતાજીએ કરી શકીએ છીએ. શ્રી માતાજી અને શ્રી અરવિંના મત અનુસાર આત- “(અ) સફળતા, કારકિર્દી અને પૈસો આ વસ્તુઓને રિક શિસ્ત દ્વારા જ ન તક ગુણ આવી શકે છે. માનવે જે લગભગ સંપૂર્ણ મહત્વ આપવામાં આવે છે તે.” પોતાની નૈતિક કેળવણી પોતે જ મેળવવી હોય તો એનો “(બ) આમાની સાથે સંપર્ક સાધવે જોઈએ તથા એક જ રસ્તો એ છે કે એણે સાચી ભાવનાઓ, સર્વોચ્ચ સંસ્કારો, શ્રેષ્ઠ માનસિક - ભાવાત્મક અને શારીરિક માણસના સ્વરૂપના સત્યની વૃદ્ધિ અને આવિર્ભાવ થવો જોઈએ. આ વસ્તુઓનું જે પરમ મહત્ત્વ છે તેના ઉપર આદતો પિતામાં ઊભી કરવી જોઈએ. નાનાં બાળકો પર ભાર મૂકે.” પ્રેમથી શિસ્ત લાવી શકો. તેમના હદય અને સ્વભાવને જીતીને જ એ કરી શકાય. આ દ્વારા આજની કેળવણીની ખામીઓ બતાવાય છે. જે આજની કેળવણી પાસ-નાપાસ, નોકરી માટે ૌતિક અને આધ્યાત્મિક શિક્ષણ માત્ર ભાષણે કે તૈયારી અને પિતા માટે જ છે-એ ભ્રમ છે તે સ્પષ્ટ વિષ દ્વારા ન આપી શકાય. તે તે પર્યાવરણ દ્વારા થાય છે. તેને બદલે કેળવણી દ્વારા આત્માનો સંપર્ક જ આપી શકાય. અને તેનો પાયો છેક ઘરથી શરૂ કરીને સધાવા જોઈએ-સત્યને આવિર્ભાવ થવો જોઈએ અને શાળા સુધી વિસ્તર જોઈએ, તે જ પૂર્ણતાના ધ્યેયને પ્રાપ્ત કરી શકાય. આ ચાર શિક્ષણની સંક૯પના ઉપરાંત-કશું જ શીખવી 1. શ્રી અરવિંદ અને શ્રીમાતાજી : “ભારતદેશ’, શ્રી શકાતું નથી. જેના મનને વિકાસ કરવાનો હોય તેની અરવિંદ સોસાયટી, અમદાવાદ, Jain Education Intemational For Private & Personal Use Only For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |