________________
સંદર્ભગ્રંથ ભાગ-૨
૨૭૩
ટેબલ-૯ દુનિયાનાં શહેરની વસ્તી ૧૫૦-૨૦૦૦ ( મિલિયનમાં)
૧૯૫૦માં વાર્ષિક વિકાસને ૧૯૭૫માં વાર્ષિક વિકાસને
વસ્તી દર % માં વસ્તી દર % માં વિકસતા દેશોનાં શહેરો મેકિસકે સીટી
૫.૪
૧૦,૯ રિઓ-ડી-જાનેર
૮.૩ સાઓ પાલે
૨.૫ કેર
૬.૯ શાંગહાઈ
૧૧.૫
૨૦૦૦માં વસ્તી
જ આ
૨.૯
જ
છ જ
૨.૯
૩૧.૫ ૧૯.૩ ૨૬.૦ ૧૬.૮
6
છ *
૨૨.૧
* છે (°
પેકિંગ
A
૨.૨
૮.૯
૨૦૦૪ ૨૦.૪
6
:
=
૧૯.૮
૮
૪૫
^ જ
:
કિલકત્તા મુંબઈ
કરાંચી વિકસિત દેશનાં શહેરો
ન્યૂયોર્ક
૧૨.૩
૧.3
૧૭,૦ ૧૦.૭.
૧૦.૨
૦.૨
૦.૭
લંડન પિરિસ ટાકિયે
૨૨.૨ ૧૨.૭ ૧૨.૪ ૨૮૭
૨.૧
૧.૨
૫.૪ ૬.૩
૩.૯
૧૭.૫
૨.૦
Souree: Finance & Davelopment, March 1976, P. 14.
શહેરની ગીચતા અનેક પ્રશ્નો ઊભા કરશે. દુનિયાના સમય દરમ્યાન પશ્ચિમના ઔદ્યોગિક દેશેએ એશિયા, દરેક શહેરમાં પ્રદૂષણને પ્રશ્ન તો છે જ, શહેરમાં અમુક આફ્રિકા તથા લેટિન અમેરિકાના દેશોમાંથી ઓછી કિંમતે હદ સુધી વસ્તી વધશે એટલે પછી વધુ વસ્તી માટે બંધ ચીજવસ્તુઓની આયાત કરી અને ત્યાં સ્થપાયેલી પિતાની કરાશે તેવું નથી. પરંતુ આનાથી એક પછી એક પ્રશ્નોનો કંપનીઓ દ્વારા ધૂમ નફો મેળવ્યું. પરિણામે, દુનિયા ઉમેરે થતો જ રહેશે.
પિસાદાર” અને “ગરીબ” રાજી વચ્ચે વહેંચાઈ
ગઈ. આ વર્ગભેદ એટલો તીવ્ર બનતો ગયો કે વિશ્વની (બ) જીવન નિભાવ સપાટી
શાંતિ અને સલામતી માટે તે ભયજનક બની ગયો છે. છેલ્લાં ત્રીસેક વર્ષથી કેટલાંક રાષ્ટ્રોની આર્થિક અને
એ અંદાજ તારવવામાં આવે છે કે દુનિયાના ૧૨૦૦
મિલિયન લોકો કાયમી ભૂખમરાની અને ગરીબાઈની સામાજિક સ્થિતિ સતત કથળતી ગઈ છે. પરિણામે વિશ્વના
સ્થિતિમાં જીવી રહ્યાં છે. એટલું જ નહીં પરંતુ દુનિયાની “ઉત્તરનાં ધનિક રાજ અને દક્ષિણનાં ગરીબ” રાજ્ય
વસ્તીના ચોથા ભાગની વસ્તી ધરાવતા ૨૪ અલ્પવિકસિત વચ્ચેના અંતરમાં ઉત્તરોત્તર વધારો થયો છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ
રાષ્ટ્રોની પ્રજા વાર્ષિક આવક ૧૫૦ ડોલર કરતાં પણ ના અંત પછી વિશ્વની આર્થિક અને સામાજિક વ્યવસ્થા
ઓછી આવક પર આવી રહી છે. આ રાજ્યની પ્રજા જે ભયંકર સામાજિક – આર્થિક અસમાનતા અને અન્યાયમાં
સ્થિતિમાં જીવી રહી છે તે માનવજીવન માટે યોગ્ય પરિણમી છે; અને તેના કારણે વિશ્વની નવી આર્થિક
ગણાતી સ્થિતિથી ઘણી બધી દુર છે, જે નીચેના વ્યવસ્થા સંબંધે વિચારવાનું શરૂ થયું છે.
બંને પ્રકારના દેશની પ્રતિ વ્યક્તિ રાષ્ટ્રિય આવક પરથી સંસ્થાનકાળ દરમ્યાન તેમ જ બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીના સમજાય છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org