________________
સંદર્ભગ્રંથ ભાગ-૨
૨૧૫
જઈ શકાય છે. પહેલાં રણ ઓળંગવાની જે ભયંકરતાઓ શિક્ષણ સુધી મફત સુવિધાઓ આ દેશમાં પ્રાપ્ત થઈ છે. હતી તેને અંત આવ્યો છે.
રાજા ખાલિદ અને તેમના ભાઈઓ કબૂલ કરે છે કે દેશમાં
જે કંઈ ટૂંક સમયમાં પરિવર્તન આવ્યું છે તે રણમાંથી રણપ્રદેશનું બીજું સંશોધન હોય તો તે એ કે
જ પ્રાપ્ત થયું છે. રણપ્રદેશનું માનવજીવન હવે પહેલાં જેટલું હાડમારી જેવું નથી – ચક્કસ વિષમતાનો પ્રદેશ હોવાથી મુશ્કેલીઓ
- ઈ.સ. ૧૯૩૮માં સાઉદી અરેબિયામાં સૌ પ્રથમ તેલ તો છે પણ તેમાં ઘટાડો થયો છે. સિંચાઈની સગવડ
પ્રાપ્ત થયું. આજે દુનિયામાં સૌથી વધુ તેલ ઉત્પન્ન વધતાં પીવાનું પાણી, અન્નનું ઉત્પાદન અને સ્થાયી કરનારી કંપની અરામકો (ARAMCO – Arabian મકાને બનતાં મકાનની સુવિધામાં વધારો વગેરે રણ- American Oil Company) આ દેશમાં છે. આ દેશ પ્રદેશના માનવીને સ્થાયી જીવન જીવતાં શિખવાડયું છે. ૧૯૭૦ પછી દુનિયાના કોઈ પણ દેશ કરતાં વધુ તેલની અસહ્ય ગરમીથી બચવા માટે ઈલેકટ્રીક પંખો અને નિકાસ કરે છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી અરમિકોએ ૨૪ એરકંડીશન્ડ મકાન એ માનવજીવનને રાહત આપી છે. બિલિયન કરતાં વધુ બેરલ્સ જેટલું તેલ વિશ્વના બજારમાં નિજન રણમાં રેડિયે અને બીજા સંદેશા વ્યવહારનાં
મૂકયું છે. આમાંથી પ્રતિવર્ષ સાઉદી અરેબિયા ૨૫ બિલિ સાધનેએ રણપ્રદેશના લોકોને સત્ય સમાજ સાથે જોડી યન ડોલર આવક કરે છે. આ દેશ આજે દુનિયાના કોઈ દીધા છે – વિશ્વના સમાચાર હવે જાણતા થયા છે. પણ દેશ કરતાં વધુ વ્યક્તિ દીઠ રાષ્ટ્રિય આવક ધરાવે છે
અને દુનિયાનું ૧/૪ ભાગનું અનામત તેલ ધરાવે છે. અલનિર્જન રણપ્રદેશમાં માનવીએ ખનિજ સંપત્તિનું
બત્ત દેશની તેલમાંથી થતી આવક જ રણ જેવા દેશના સંશોધન કર્યા પછી માનવજીવનને કેવું આધુનિક સગવડ
- વિકાસની મુખ્ય ચાવી બની છે. જોક્તા બનાવ્યું છે તે મધ્યપૂર્વના દેશોમાં જોવા મળે છે. અહીં ખનિજ તેલ વિપુલ પ્રમાણમાં પ્રાપ્ત થવા લાગ્યું
અમેરિકાના સેનેરાના રણમાં પણ સિંચાઈની સગવડો છે. ખનિજ તેલમાંથી જે નાણાં પ્રાપ્ત થાય છે તે નાણાં
નદીઓ પર ડેમ બાંધવાથી વધી છે. કેલોરાડો નદી પરનો દ્વારા મધ્યપૂર્વના દેશએ જુદાં જુદાં ક્ષેત્રોમાં કે વિકાસ
હુવર ડેમ બંધાવાથી ખજૂરીના ઝાડને લાંબું અને નવું કર્યો છે તેનું ઉત્તમ ઉદાહરણ સાઉદી અરેબિયામાંથી
જીવન પ્રાપ્ત થયું છે. વળી અહીં આગળ ખજૂરીનાં ઝાડ મળે છે.
વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી ઉછેરવાની શરૂઆત થઈ છે. પહેલાં સાઉદી અરેબિયા ૧૫ લાખ ચોરસ કિલોમીટરનો પાકને વિશેષ લેવા માટે ખાતરને ઉપયોગ થતો પણ વિસ્તાર ધરાવતો દેશ છે કે જ્યાં વસતી ઘનતા દર અમેરિકાએ ખાતર વગર બરાબર જરૂરિયાત પૂરતું પાણી ચોરસ કિલોમીટરે ફક્ત ૧૦ જેટલી જ છે. આ દેશ આપીને વધુ ઉત્પાદન લેવા માંડયું છે. ઝાડમાં ખજૂર એટલે શક છે કે તેને માટો ભાગ વર્ષા વગર જ પાક તૈયાર થાય અને ત્યાર પછી તેમાં બગાડ ન થાય રહે છે. આનો અર્થ એવો નથી કે આ દેશમાં માનવ. તે માટે ચોક્કસ પ્રકારનાં પગલાં લેવાયાં છે. અમેરિકન જીવન શક્ય નથી, પરંતુ આ દેશની કેટલીક ભૂસ્તરીય રણમાં આ ઉપરાંત દ્રાક્ષ, તરબૂચ, ટામેટાં, પપૈયાં, ડુંગળી સમૃદ્ધિને લીધે આ દેશ દુનિયામાં આગળ આવવા ગાજર, રીંગણ, કેબીજ વગેરેને પાક ઉત્પન્ન થવા લાગ્યો લાગે છે.
છે. જે પાક ઉત્પન્ન થાય છે તેને પાકની સીઝન ન હોય ત્યારે
ઉત્પન્ન કરવામાં આવે છે, જેથી તે વસ્તુઓના ઊંચા ભાવ મળી આજે સાઉદી અરેબિયામાં થોડાક બેઈન લોકો ડે- શકે. જે ઉત્પાદન થાય છે તે બગડી ન જાય અને ઝડપથી ઘણે અંશે ભટકતું જીવન જીવે છે, અને વાહનવ્યવહારમાં ગ્રાહકના બજાર સુધી પહોંચાડી શકાય તેટલા માટે ટ્રક, કાર, ઊંટ, બકરાં, ગધેડાં વગેરેને ઉપયોગ કરે છે. ખનિજ સ્ટેશનગનમાં વગેરેમાં રેફ્રિજરેટરની વ્યવસ્થા કરાઈ છે. તેલમાંથી મોટા પ્રમાણમાં અર્થતંત્રમાં પરિવર્તન આવ્યું છે. હવે તેઓ આધુનિક સુવિધાઓવાળા મકાનમાં રહે છે, જે રણુપ્રદેશમાં કઈ પણ ખનિજ મળી આવે અને ટેલીવિઝન જુએ છે અને વારંવાર કારને ઉપયોગ કરે છે. સાથે પાણી પુરવઠો પ્રાપ્ત થાય તે વસાહતે શરૂ થાય તેમનાં બાળકોને પહેલા ધોરણથી છેક યુનિવર્સિટીના છે. પણ કેટલીક વાર ખનિજેને પુરવઠો મળી આવ્યા પછી
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org