Page Text
________________
૧૪૦,
વિશ્વની અસ્મિતા
અહીં નવા જોવા મળતા સજીમાં મોટે ભાગે વનસ્પતિઓ ૧. અનાથા-હનુવિહીન મસ્ય હતી. આ યુગના સર્વોત્તમ જીવશે (લીલ, કેરેસ
૨. પ્લેકેડમ્સપ્લેટ સ્કીન મત્સ્ય અને બ્રકીઓ પડસ ) ચિકાગો નજીક આવેલ લાઈમસ્ટોન ખડકોમાંથી મળી આવ્યા છે.
૩. કેન્દ્રીકથીસ-શ્વાન મત્સ્ય અને રેમસ્ય આ પ્રાણીઓમાં જળવીંછી અગત્યને હતો. આ
૪. ઓસ્ટીકથીસ-અસ્થિમસ્ય પ્રાણી માંસાહારી હોઈ અનેક વિકસિત સજીને અગ્નાથા-સૌથી આદિ પૃષ્ઠવંશીઓ છે. આ મર્યમાં ઉપયોગ પિતાના ખોરાક તરીકે કરતો હતો અને તેણે સત્ય જડબાં અને પંખની જોડને અભાવ હતો. જીવશેષમાં લગભગ દરિયામાં ૨૦ કરોડ વર્ષ સુધી પોતાનું સામ્રાજ્ય મળી આવેલા અનાથામાં મોટે ભાગે એકાડમ્સ જમાવ્યું હતું. અપર સિયુરેઈન યુગમાં અનેક પ્રકારના હતા જેઓની ચામડી પર સપાટ હાડકાં અથવા શકે મસ્ય જીવશેષના સ્વરૂપમાં સુરક્ષિત મળી આવ્યા છે. ( ભારે બખ્તર) આચ્છાદિત હતા. તેમાં દરિયાઈ અને ડિનિયન યુગ
તાજા મીઠા પાણીની જાતિઓનો સમાવેશ થાય છે, (શરૂઆત ૪૦૫ કરોડ વર્ષ પૂર્વે અને અંત ૬ કરોડ ગ્લૅકડર્મ :–આ વર્ગની માછલીના જેવાં પ્રાણીઓની વર્ષ પછી) આ યુગમાં મત્યને વિકાસ મોટા પ્રમાણમાં ચામડી ઉપર સુવિકસિત મજબૂત હાડકાંની તક્તીઓનું થયો. ઉપરાંત વનસ્પતિઓ. સ્થળજ વનસ્પતિઓ. પ્રથમ આવરણ આવેલું હતું. તેથી આ વર્ગનું નામ લેકેડમ સ્થળ પ્રાણી અને આદિ ઉભયજીવીઓને વિકાસ પણ
પાડવામાં આવ્યું છે. તેઓ મૂળ મીઠા પાણીમાં વાસ કરતા થયા. આ યુગમાં મળતી માછલીઓમાં હનવિહીન માછલો હતા. પરંતુ પાછળથી સમુદ્રના પાણીમાં સ્થળાંતર કરી ગયા. (ઓસ્ટ્રેકર્ડમ)પ્લેટ સ્કીન માછલી ( પ્લેકાડમ 5ધાન મળી આવેલા જીવશેષના આધારે તેનું શરીર ત્રાકાકાર, મસ્ય અને પ્રથમ અસ્થિ મત્સ્ય (ઓસ્ટીકથીસ)ને
મુખને અગ્રભાગ બુટ્ટો અને મુખદ્વાર અગ્રભાગે હતું. સમાવેશ થાય છે. એક સમૂહમાંથી લેખફીન મત્સ્ય અને પૂર્ણ
| છે. એક સમયથી લેખીત મ ર પુરછ પંખ વિષમપાલી પુછ પ્રકારનો હતે. અમુક અપવાદ પ્રથમ ઉભયજીવી (ઈકથીયોજીસ)નો ઉદ્દભવ થયો. તેઓ
સિવાય આ બધાં પ્રાણીઓ ડિવોનિઅન યુગને અંતે લુપ્ત મત્સ્ય અને ઉભયજીવી બંનેનાં મિશ્ર લક્ષણો દર્શાવે છે.
થયાં હતાં. તેઓમાં ફક્ત એકેડિયન્સ (સ્પાઈની શાક) આ અસામાન્ય જીવશે ગ્રીનલેન્ડના પર્વ તેમાંથી મળી
પ્રાણીઓ પરમિઅનયુગ સુધી જીવી શકળ્યાં. આ વર્ગનાં આવે છે.
પ્રાણી ઓ હનુવિહીન અને હનુધારી પ્રાણીઓ વચ્ચે
જોડતી કડી રૂપે સ્થાન ધરાવે છે. સૌથી પુરાણા કળિયા મિલીપીસ અને કીટકો ડિવોનીઅન યુગમાં મળી આવ્યા છે. આ યુગમાં મળતી
કેન્ડીકથીસપ્રથમ સ્થળ જ વનસ્પતિઓ સાદી સત્યમૂળતંત્ર વિહીન, ડિનિઅન યુગમાં લેકોડર્મ મજ્યમાંથી તેઓની પર્ણવિહીન પરંતુ સંવહન પેશીઓ યુક્ત હતી. આ યુગના ઉત્પત્તિ થઈ. કંકાલતંત્ર મોટે ભાગે કાસ્થિમય હતું. આથી અંતમાં મોટાં જંગલ જેનું નિર્માણ શલ્કી વૃક્ષે અને તેમના પૂર્વજોના સળંગ જીવશેષે મળી આવતા નથી. બીજધારી ફન્સથી થયેલું હતું.
મોટે ભાગે તેમના પૂર્વજોની સે કડો જાતિના દાંતના
જીવશેષ મળી આવ્યા છે. કેટલીક આદિશાર્ક જેવી કે ડિવાનીઅન યુગને કેરેટ્સ ખડકમાં મેટા કપકો
કલેડોસલાચી અને સુરેકેન્થસના જીવશે ખૂબ સારી રેલ્સ (બે સ્ટ ઊંચા) અને સંયુક્ત કરેસ (આઠ ફટ
રીતે જ ગવાયેલા મળી આવ્યા છે. તેઓને દેખાવ શાર્ક પહોળ) નો સમાવેશ થાય છે. બ્રકિએપેસ અને
જે હતા તેથી તેમને આદિ કાંટાયુક્ત પંખાવાળી શાક મૃદુકાય સજી વધુ વિકાસ પામ્યા. આ યુગમાં ટ્રાઈલે
તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેમના પ્રત્યેક મીનપક્ષની બાઈટની સંખ્યામાં ઘટાડો થઈ ચૂક્યો હતો.
આગલી ધાર પર એક મજબૂત કંટક પક્ષને આધાર ડિવોનીયન યુગમાં નીચેનાં મતસ્ય સામાન્ય હતાં. આપવા માટે હતો. આથી મીનપક્ષનો દેખાવ હડીના મસ્ય જૂનામાં જૂના પૃષ્ઠવંશી પ્રાણીઓ છે. તેઓના ચાર શઢ જેવું લાગતું હતું. આ પ્રાણીઓમાં બે મીનપક્ષની વર્ગો છે.
જોડ ઉપરાંત વધુ સાત જોડ મીનપક્ષ હતા. ધીમે ધીમે
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |