________________
સંદર્ભગ્રંથ ભાગ-૨
૧૩૯
વર્ષો પૂર્વે ,
એ
યુગ
અવધિ
વનસ્પતિ અને પ્રાણીઓ
કેવીનાવન
Jabo
(he
stale z
અપૃષ્ઠવંશીઓને ઉદ્દે વિકાસ
અશ્મિભૂત જુજ પ્રમાણમાં મળે છે. એકકેવી વનસ્પતિ અને પ્રાણીઓની ઉપત્તિ થઈ હોવાના પુરાવાઓ મળે છે. અપૃષ્ઠવંશી સમુદાય ઉવિકાસ, અંત ભાગમાં ઊંચા પર્વતે પેદા થયા.
e h)
એનીમિકીઅન
લોરેન્સીઅન
Icləlca
૨ અબજ વર્ષ
એક કાષી સજીવ (૬૫ કરોડ વર્ષ)
પૃથ્વીની ઉત્પત્તિ મહાસાગર, પૌરાણિક ખંડોનું બનવું, અંતભાગમાં સજીવ સૃષ્ટિની શરૂઆત થઈ. અશ્મિભૂત મળતાં નથી.
છે. પૃથ્વીના આ સ્તરમાં અસંખ્ય સજીવ સમાયેલા છે. પેલીઓઝોઈક એરા જીવશેષ વિજ્ઞાનિકોએ દુનિયાના અનેક પ્રદેશોમાંથી લુપ્ત કેમ્બ્રીઅન યુગ (૬૦૦ કરોડ વર્ષ પૂર્વે )અરે કબ્રીયેલા અસંખ્ય સજીવોના જીવશેષોને શોધી કાઢયા છે. અન યુગમાં પ્રથમ મળી આવતા જીવશેષ લીલ, સંધિપાદપ્રાપ્ત થયેલા આ સજીવોના અહેવાલમાંથી લુપ્ત થયેલી
સછિદ્ર કેષ્ઠાંત્રિ, કૃમિમૃદુકાય, શૂળચમી વગેરે સમુદાયોપ્રાણીસૃષ્ટિનીચે મુજબ છે –
ના છે. આ તમામ સજે દરિયાના વાસી હતા; પરંતુ આ લુપ્ત થયેલી પ્રાણીસૃષ્ટિ
તમામ સજી આદિકક્ષાના હતા. આ બધા સજીમાં
સૌથી વધુ વિકસિત દ્રાઈલોબાઈટ હતો. આ પ્રાણી દરિયા ભૂસ્તરીય વિતરણનો ચાર્ટ તપાસતાં ખ્યાલ આવે છે ના પાણીમાં રહેવા માટે સૌથી વધુ અનુકૂળતા ધરાવતાં કે પૃથ્વી પર સજીવની શરૂઆત લગભગ ૬૦૦ કરોડ હતાં તેમજ તે મોટા પ્રમાણમાં પ્રજનન કરી નવી સંતતિઓ વર્ષ પૂર્વેથી થયેલી છે. આ કાળ પ્રિઝેબ્રીઅન એરા ઉત્પન્ન કરી શકતા હતા. આ પ્રાણીએ દરિયામાં લગભગ -તરીકે ઓળખાય છે. પૃથ્વી નિર્માણમાં આ યુગ સૌથી ૨૦ કરોડ વર્ષ સુધી પિતાનું સામ્રાજય જમાવ્યું હતું. લાંબે હતો અને લગભગ ૪,૫૦૦,૦૦૦,૦૦૦ વર્ષ અથવા ઓરડેવિસીઅન યુગ આશરે ૯ ૧૦ ભાગ પૃથ્વીના કુલ આયુષ્યને. આ લાંબા
(૪૨૫ થી ૫૦૦ કરોડ વર્ષ પૂર્વે) યુગમાં પૃથ્વી, સમુદ્ર અને વાતાવરણ સજીવની ઉત્પત્તિ અને
આ યુગમાં નવા અગત્યના પ્રાણીઓના સમૂહનો સજીને વિકાસ થયો. આ યુગના ખૂબ જ ઓછા જીવન શેષે મળી આવે છે. જે કાંઈ જીવશે મળે છે તેઓ
ઉદ્ભવ થયો. આ યુગના ખડકોમાં હાડકાંના ખંડો મળી
આવ્યા છે, જે અતિપુરાણું મેરુદંડી પ્રાણીઓને ઉદ્દભવ મોટા ભાગે વનસ્પતિઓના છે. ચૂનાને સાવ કરતી લીલનો
દર્શાવે છે. ટેરાકોરલ્સ અને ગ્રેટેલાઈટે પ્રથમવાર દેખાયા. વિકાસ મોન્ટાના આલબર્ટી અને રશિયાના દરિયાએમાં થયું હતું. અમુક જલદ આદિકક્ષાની ફૂગ અને
આ યુગમાં જોવા મળતા ટ્રાઈબાઇટ્સ કેમ્બોઅન લીલ મિશીગનના પ્રિયેબ્રીઅન ખડકોમાં મળી આવી છે.
યુગના ટ્રાઈબાઈટ્સ કરતાં ભિન્ન હતા. અમુક સિફેલોપ્રાણીઓના જીવશેષો આ યુગમાં જજ પ્રમાણમાં મળ્યા
પોડસ ૧૩ ફૂટ લાંબા હતા. છે. મોન્ટાનાના ખડકો અને ગ્રાન્ડ કેનયાનમાંથી એક સિક્યુરેઈન જેલીફિશનો જીવશેષ મળી આવ્યે છે. આ યુગનાં પ્રાણી
(૪રપ થી ૪૦૫ કરોડ વર્ષ પૂર્વે) ઓ મૃદુ શરીરવાળાં હોવાથી અવશેષ સ્વરૂપે ઓછા આ યુગમાં પ્રાણીઓના નવા સમૂહ દેખા દેવાને પ્રમાણમાં મળ્યાં છે.
બદલે પ્રાણીઓનાં નવાં કુળ અને પ્રજાતિઓ મળી આવે છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org