Vishwani Asmita Part 02

SR No.: 005147
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1981
Total Pages: 1316
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 59 MB

Page 138

સંદર્ભગ્રંથ ભાગ-૨
૧૨૧
ભારે ઝંઝાવાતી પ્રવૃત્તિ ચાલી રહી છે તેના સંદર્ભમાં નજર કરીએ છીએ. આ એવી અધ્યાત્મવાદી બક્ષિસ છે સમજવા જેવી છે. આપણું માનવબંધુઓ પ્રત્યેના સંબંધો જે માનવીને માનવ બનાવે છે. તે હજુ પણ ભારતના સુધારવામાં આપણે અહિંસાનું પાલન નહિ કરીએ તો લોકોના આત્મામાં જીવંત છે. વિશ્વને ભારતના દૃષ્ટાંતો માનવજાત સ્વ-નાશમાંથી ઊગરી શકશે નહિ.
આવ્યે રાખે. માનવજાતને પોતાના સ્વનાશમાંથી બચવા
માટે બીજું કશું જ કઈ રીતે ઉપયેગી નીવડી નહિ ધર્મની બાબતમાં હિંદુ ધર્મ સાથે બીદ્ધ ધર્મ પણ
ન શકે.” ભારતીય માનસમાં વ્યાપક રૂપની સહિષ્ણુતાની દષ્ટિ કેળ વવાનું કાર્ય કર્યું છે. વિશ્વમાં ખ્રિસ્તી, ઇસ્લામ, યહૂદી
ટોયબીના આશાવાદ સાથે સૂર મિલાવી શકે તેવા ઝરો આસ્ટર ધર્મો અને પશ્ચિમના દેશની આધુનિક વિચાર
પ્રકારનું મંતવ્ય ઈંગ્લેંડના જ એક સમયના વિખ્યાત સરણીઓમાં–ફાસીવાદ, નાઝીવાદ, સામ્યવાદમાં અસહિ.
મજુર પક્ષના આગેવાન જે. રામસે મેકડોનાલ્ડ (૧૮૬૬પશુતાનું તતવ સર્વસામાન્યપણે દેખાઈ આવે છે. જો કે
૧૯૩૭)નું છે. તેઓ ૧૯૨૪ અને ૧૯૨૯માં દેશના વડાખ્રિસ્તી ધર્મમાં પાછળના સમયમાં તે પ્રવેશેલું હતું.
પ્રધાન બનેલા અને તેમણે ઇંગ્લેન્ડની સંસદમાં સંસદીય વિશાળ હદયી અને ઉદાર મનવાળી ધર્મભાવના માત્ર
સભ્ય તરીકે તથા કેટલાંક મંત્રીમંડળમાં પ્રધાન તરીકે ભારતમાં જ જીવંત છે. ભારત ફક્ત તે પિતાની ધાર્મિક
કામગીરી બજાવી હતી. તેમણે ભારત સંબંધી વ્યક્ત પ્રણાલિકાનું જ વારસ છે એમ નથી, પણ તે બાકીની
કરેલા વિચારો ધ્યાનપાત્ર છે. “રાષ્ટ્રીયતાને અર્થ સમપ્રાચીન ભૂમધ્ય દેશોની સંસ્કૃતિઓની ધાર્મિક પ્રણાલિકા
જાવ કે તેની કસોટી કરવી કે તેને સ્થાપિત કરવી એ એનું વારસ-પ્રતિનિધિ છે. ભારતમાં બિન-સાંપ્રદાયિક ધણ કાર્ડન
ઘણું કઠિન છે...ઘણા લોકો વિચારે છે કે ભારતીય શાસન સ્થપાયું છે. હિંદુ ધર્મવાળા લાકે વધુ હોવા
રાષ્ટ્રીયતા રાજકારણમાં માત્ર ખલેલ પહોંચાડનારું તત્ત્વ છતાં દેશમાં હિંદુધમી શાસન નથી સ્થપાયું તેમાં
છે. પણ એ ભૂલ છે. તે સંસ્કૃતિને પુનઃજીવિત કરનારું તે પિતાની ઉદાર દષ્ટિબિંદુવાળી ભાવનાની સત્યતા નેધ
બળ છે.... ભારત સ્વાતંત્ર્ય અને સ્વમાનની લાગણીથી પાત્ર પણે પુરવાર કરે છે. ભારતમાં શાસક તરીકે આવી
નવેસરથી જાગ્યું છે અને આવી જાગૃતિથી જ તે વિશ્વ ગયેલી મુસ્લિમ, મુઘલ અને અંગ્રેજ પ્રજાનાં સ્થાપત્યકીય
ની સંસ્કૃતિઓમાં પિતાના હિસાનું પ્રદાન આપી બાંધકામ, ઇમારતો વગેરેનો નાશ નહિ કરતાં તે બધું રાક
શકશે.” જાળવી, જતન કરી તેની કદર કરવામાં પિતાની ઉદાર ટોયબીએ ભારતના નિદેશેલાં ઉદાત્ત તને મર્મ ભાવના બતાવી છે જે વિશ્વના અન્ય દેશ માટે બેધ- પામી, વિશ્વના દેશે તેનું અંશતઃ અનુસરણ કરશે તે પાઠ રૂપે છે.
વિશ્વસંસ્કૃતિના રક્ષણ અને બચાવમાં ભારતનું તે મહત્વ
પૂર્ણ પ્રદાન ગણાશે. આરંભના ફકરામાં કહેવામાં આવ્યું તેમ આજના આણુશસ્ત્ર યુગમાં આપણે સહુએ એક જ માનવકબ સંદર્ભ":તરીકે રહેવું છે કે સ્વ-નાશ નોતરે છે તે નક્કી કરવાને ૧. આ વ્યાખ્યાન આ શીર્ષક હેઠળ ૧૯૬૦માં ઈન્ડિસમય હવે આવી પહોંચે છે. ટયબી અંત ભાગમાં
યન કાઉન્સિલ ફોર કલ્ચરલ રિલેશન્સ તરફથી પુસ્તક રૂપે કહે છે કે ગાંધીજીએ ચીધેલા અહિંસક માર્ગમાં કોઈની પ્રગટ થયું છે અને ઓરિએન્ટ લેગ મેસ કંપની, ન્યુ દિલ્લી પણ ધર્મભાવના કે જીવનને ગૂંગળાવ્યા વગર ભારે પરિ તરફથી વિતરણ પામેલું છે. શ્રમથી કાર્ય કરીને આગળ વધવાનું શક્ય છે. તેમ
2. The Fundamental Unity of India by કરવાથી તે ફળદાયી બનશે, તેનાથી વિનિપાત નહિ સજાય.
torty. R. K. Mookerji, Bhartiya Vidya Bhavan, આજના વિશ્વને ભારતે આ મહા બોધપાઠ આપવાને Bombay. 1970. Third edition T First in 1954: છે. તેઓ કહે છે કે આ રીતે આપણે ભારત તરફ second in 1960] From Foreword pp. X - XI.
Jain Education Intemational