Page Text
________________
સ્મૃતિગ્રંથ
દાખવી, ઇસ્વીસન ૧૯૨૦ રાજાજી રાષ્ટ્રીય મહાસભાના મંત્રી માં એમણે પ્રવેશ પરીક્ષા માન સહિત પસાર કરી. વિદ્યાલયના ચૂંટાયા. ત્યારથી શ્રી વિજયરાઘવા ચારિયર રાષ્ટ્રીય મહાસભાના પગથારેજ ચમત્કારી બુદ્ધિમતાનાં દર્શન થયાં. ઈસ્વીસન ૧૯૦૫ માં અધ્યક્ષ સ્થાને હતા.
ઈન્ટર મિજીયેટ પરીક્ષામાં પ્રથમ શ્રેણીમાં આવ્યા. કેટલાક પિતાને
શું થયું છે. એ પ્રથમથી જ નક્કી કરે છે. અભ્યાસ માટે યોજના અસહકારને જવાળ આવ્યો. રાજાજી એમાં ગળાડૂબ ભરાઈ ઘડે છે ને બેય સિદ્ધ કરે છે, એ મ કરવા સમગ્ર શકિત કીન્દ્રત ગયા. એમના વેલાર પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂકાય. એમગે સવિનય કરે છે. રાધાકૃષ્ણન બાયના વિદિક સંસ્કારથી તેવતાને તરફ વળ્યા અનાદર કર્યો. ત્રણ મહિના જેલની સજા થઈ. હિંસક બનાવો એમ કહી શકાય તેમ નથી. તત્વજ્ઞાન એમના કિમતમાં લખાયેલું વધતાં રાજાજીએ ગાંધીજી પાસે અસહકાર આંદોલન બંધ હતું. એને એમને ખ્ય લ નહોતો. એમના ચારિત્ર્યને એ પરિપાક કરાવ્યું. રાજકીય નિણયે લેતાં રાજાજીની ગાંધીજી પર એવી હતો એમ પણ કહેવાય તેમ નહોતું. કદાચ યોગાનુયોગ હી, અસર હતી. ત્યારે આખે દેશ રાષ્ટ્રીય જાગૃતિથી ખળભળી ઉઠયે કદાચ ત્રણેયને સમન્વય હશે. હતા. એ જુવાળને આડે હાથ દેવા કોઈ સમર્થ નહોતું.
પરન્તુએ તત્વજ્ઞાન લઈ એમ. એ. થયા. પછી રાજાળ રચનાત્મક કાર્યક્રમ પ્રતિ વળ્યા. રાષ્ટ્રીય મહાસભાને વ્યવરિયત કરવામાં ગૂંથાયા. “ યુવી ઈંડિયા' સાપ્તાહિક ઈસ્વીસન ૧૯૦૯ મદ્રાસ પ્રેસીડન્સી કોલેજમાં રાધાકૃષ્ણન ચલાવવા લાગ્યા. ઈસ્વીસન ૧૯૨૩ની દિલ્હીની રાષ્ટ્રીય મહાસભાની તત્વજ્ઞાનના મદદનીશ અધ્યાપક નીમાયા. તેજસ્વી બુદ્ધિપ્રભા એકબેઠક પછી રાજાજી થોડીવાર સક્રિય કામગીરીથી નિવૃત્ત થયા. છતાં દમ ખીલી ઉઠી. ટુંક સમયમાંજ રાજાહ મુન્દ્રી વિનયન વિદ્યાલયમાં ગાંધીજીની વધુ નિકટ આવ્યા. ગાંધીજી અવારનવાર એમની તત્વજ્ઞાનના અધ્યાપક તરીકે એમની નિમણુંક થઈ. ઈવીસન સલાહસૂચના લેવા લાગ્યા. “ક્રિપ્સમીશન' નિષ્ફળ ગયું એ ૧૯૧૯, મહિસર વિદ્યાપીઠમાં એ તત્વજ્ઞાનના પ્રાધ્યાપક બન્યા. રાજાજીને અંગત પરાજ્ય લેખા. અલ્હાબાદની રાષ્ટ્રીય ત્યાં સમકાલિન તત્વજ્ઞાનમાં ધર્મની સર્વોપરિતા’ નામે પુસ્તક લખ્યું મહાસભા મહાસમિતિની બેઠકમાં એ લધુમતિમાં મુકાઈ ગયા. ફિસ્કીના જગતમાં એમનું નામ મુદ્રક મશહુર બની ગયું.
એટલી બ્રિટનના વડાપ્રધાન થયા. રાષ્ટ્રીય મહાસભાના સભ્યને
ત્યારે શ્રી આશુતોષ મુકરછ કલકત્તા વિદ્યાપીઠના ઉપકુલપતિ. જેલવાસમાંથી મુકિત મળી. ત્યારે રાજાજી રાષ્ટ્રીય મહાસભામાં કલકત્તા વિદ્યાપીઠના તત્વજ્ઞાનના પ્રાધ્યાપક તરીકે એમ રાધાપુનઃ જોડાયા. કામચલાઉ સરકાર રચાઈ એમાં રાજાજી મંત્રી બન્યા. કુષ્ણનની નિમણુંક કરી. ઈસ્વીસન ૧૯૨૧માં રાધાકૃષ્ણન કલકની પછી એ પશ્ચિમ બંગાળના રાજ્યપાલ થયા. સ્વાતંત્ર્ય પ્રાપ્તિ પછી ગયા. વીસ વર્ષ સુધી એ પદવી શાભાવી. એ ગાળા દરમિયાન એ ભારતના પ્રથમ ગવર્નર જનરલ બન્યા. કેયુરને ચક્રવતી ભારતીય તત્વજ્ઞાન ઉપર એ મને યાદગાર ગ્રંથો લખ્યા. એમના ભારતને ચક્રવતી બ.
અથાગ પ્રયાસેથી ભારતીય તત્વજ્ઞાનને એન્સાઈકલે પિડિયા બ્રિટા
નિકાની ચૌદમી આવૃત્તિમાં સ્થાન મળ્યું. છતાં એ ચવતી સાદો મદ્રાસી બ્રાહ્મણ જ રહ્યો. રાષ્ટ્રપતિ ભવનને ભપકો એને સ્પર્શી શકશે નહિ. ટુંકી પોતડી ધારણ ઈસ્વીસન ૧૯૨૬. બ્રીટીશ સામ્રાજયની વિદ્યાપીઠાની એક કરેલું ખુલ્લું શરીર ભમે રેખાથી શોભતું. વક્ષ : સ્થલ પર યો- પરિષદ ઈંગ્લેન્ડમાં વેજાઈ તેમાં શ્રી રાધાકૃષ્ણને કલકત્તા વિધાપવીત શોભતી. ભાલ પ્રદેશમાં તિલકનું આકર્ષણ હતું એજ પીઠનું પ્રતિનિધિત્વ શૈભાવ્યું. છેકટર એલ. પી. જેકસે. રાધા
માં એ ભલભલી વિદેશી પ્રતિભાશાળી વ્યકિતઓને મુલાકાત કૃષ્ણનને “જીવનનું હિન્દુ દષ્ટિબિન્દુ’ રજુ કરવા આપી વ્યાખ્યાને આપતા બહુ થાય તે “તું” ને અંગવસ્ત્ર ધારણ કરતા. છતાં એ આપવા નિમંત્રણ આપ્યું. હિન્દુ ધર્મને નીતિ શાસ્ત્ર ઉપર એમને સાચા અર્થમાં “ ચક્રવતી' બની ચૂક્યા ને જીવનને અન્ત અતિ પ્રશંસા પામેલે ગ્રંથ.” સુધી એ “ચક્રવતી જ રહેશે.
વિચાર સુષ્ટિ અંગે કરેવી સેવાઓ બદલ શ્રી રાધાકૃષ્ણનને ભારતના તત્વવેત્તા
ઈસ્વીસન ૧૯૨૬માં ‘સર’ (નાઈટ ને ખિતાબ આપવામાં આવ્યું.
ઈસ્વીસન ૧૯૩૧માં એ આંધ વિદ્યાપીઠના ઉપકુલપતિ બન્યા. એજ મદ્રાસના અગ્નિ ખૂણે ચાલીસ માઈલ દૂર આવેલું એક ગામ.
વર્ષમાં પારીસમાં રાષ્ટ્રસંધ તરફથી ચાલતી બૌદ્ધિક નિગમની એનું નામ તિરૂતાની, એ શ્રી રાધાકૃષ્ણનું જન્મ સ્થાન. જન્મ
આંતર રાષ્ટ્રીય સંસ્થામાં સર જગદીશચંદ્ર બેઝને સ્થાને નીમાયા. તારીખ ૫ સપ્ટેમ્બર ૧૮૮૮. ધમ ચુસ્ત હિન્દુ કુટુંબ. પિતા એક
ઈસ્વીસન ૧૯૩૮ના જુન મહિનામાં બીટીસ અકાદમીએ એમને જમીનદારના સેવક તહસીલદાર જેવી પદવી. રાધાકૃષ્ણન એમનું
ગૌતમ બુદ્ધ ઉપર વ્યાખ્યાન આપવા નિમંત્રણ આપ્યું પરિણામે બીજું સંતાન. સામાન્ય કુટુંબ શ્રીમંત તો ન જ કહેવાય.
એ બ્રિટીશ અકાદમીના ફેલે ચૂંટાયા એશિયાભરમાં આમ ચૂંટાનાર ઉશ્ચિયન મીશન સ્કૂલમાં રાધાકૃષ્ણને આઠ વર્ષ અભ્યાસ કર્યો. એ સૌ પ્રથમ છે. ઇંગ્લેન્ડમાં એક વિદ્વાનને ઉંચામાં ઉંચું માન પછી ચાર વર્ષ મદ્રાસ ક્રિશ્ચિયન કોલેજમાં ગાળ્યાં. ઈસ્વીસન ૧૯૦૩ આ રીતે અપાય છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005144 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 1228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 104 MB |