________________
મૃતિગ્રંથ
રમાબેન રાનડે
૧૯૪૦ માં તેનું લગ્ન એક ડેન્ટલ ડોકટર સાથે થયું હતું. લીલા
મજમુદાર હવે દાદીમાં બની ગયા છે. ભારતની આ બંગાલી લેખિકા રમાબાઈ રાનડેને જન્મ ૨૫ જાન્યુઆરી ૧૮૬૨ માં થયે. રમાબાઈ પ્રખ્યાત છે. અંગ્રેજીમાં અનુવાદ પણ કર્યા છે. રાનડેના લગ્ન ન્યાયમૂર્તિ રાનડે સાથે થયાં. રમાબાઈની ઉંમર ૧૨ વર્ષની અને માધવરામ રાનડેની ઉંમર ૩૨ વર્ષની હતી. તેના વિનોદિની નીલકપતિએ રમાબાઈને ભણાવતા, વંચાવતા, લખાવતા શીખવ્યું હતું.
વિનોદીની નીલકંઠ ને જન્મ અમદાવાદમાં ૧૯૯૭ ના ૮ રમાબાઈ નિડર હતા. પ્રખર હિંમતબાજ હતા. “આ મહિલા
ફેબ્રુઆરીના રોજ કે. શાળાને અભ્યાસ મહાલક્ષ્મી ટ્રેનિંગ સમાજ ” સ્થાપ્યું. રમાબાઈએ પૂનામાં પુરૂષની સભામાં પ્રથમ
કોલેજમાં લીધો. અને અંગ્રેજી વિષય લઈ B. A. થયા. ૧૯૩૦ ભાષણ આપ્યું. તા. ૧૬-૧–૧૯૦૧ માં પતિ ગુજરી ગયા તેની
માં સમાજ શાસ્ત્ર વિષય લઈને M. A. થયા. તેઓ ગુજરાતના તસ્વીરની પૂજા કરવાનું પણ ચૂકતા નહિ. તેમણે સ્ત્રી
સારા લેખિકા છે. ઉપરાંત તેમણે રસદાર, આરસીની ભીતરમાં; ઉદ્ધાર અર્થે મુંબઈમાં સંસ્થા સ્થાપી. ૧-૧-૧૯૧૩માં કેસરે હિન્દ
મનુષ્ય સ્વભાવ, સામાજિક ક્રમ ગુજરાતી નાટકને ઇતિહાસ, શિશુ બન્યા.
રંજના, કદલીવન, કાપસી અને બીજી વાતો, મેંદીની મંજરી, ૧૯૧૦માં “આમથ્યા આણુયાંતીલ કહી આઠવાતી” નામનું
ઘરઘરની ત, દીલ દરિયાવન મોતી, નિજાનંદ, પરાજિત, પુસ્તક લખ્યું ૨૬-૪-૧૯૨૪ના રોજ મૃત્યુ થયું.
પૂર્વગ્રહ જેવા પુસ્તકો લખ્યા છે. ઉપરાંત ગુજરાત સમાચારમાં
ઘરઘરની પેડતમાં સંપાદક હતા. છે. લત્તા મંગેશકર
૧૯૩૪માં મનુભાઈ પરીખ સાથે લગ્ન કર્યું. સુકુમાર, રંજના તમને થશે કે લત્તા મંગેશકર લેખિકા વર્ગમાં શા માટે ? અરે ! જગદીપ ત્રણ બાળકો છે. આમ વિનોદિની બહેન ભારતની લેખિકા છે. ભાઈ ભારતની આ સ્વર કિન્નરી એક સારી લેખિકા પણ છે. તેમને જન્મ ઈન્દોરમાં તા. ૨૮-૮-૨૯ના રોજ થયો. દિનાનાથ શાંતાગૌરી . પિતા ગાયક હતા. પણ અચાનક પિતા ગુજરી જતા કુટુંબની
શાંતાગૌરી - ગૌરીશંકર દવે મુંબઈના વતની છે. તેઓ જવાબદારી લત્તા ઉપર આવી.
ભારતના સારા કવિયત્રી છે. તેઓ શ્રી “સુમનના ઉપનામથી કાવ્યો લરા પાર્શ્વ ગાયિકા ઉપરાંત એક સુંદર લેખિકા પણ છે.
ગરબા લખે છે. હાલમાં “સુમનગુર’ પહેલું, બીજુ બહાર પાડયા એમણે પિતાની અંગત ડાયરીમાં ઘણા ગીતો લખ્યા છે. ૬૫ માં છે. આ ગ્રંથમાં ૧૧૨ ગીત છે. પિતા “ દિનાનાથ સ્મૃતિ દર્શન ” ને ૩૦૦ પાનાને ગ્રંથ લખે શાન્તાગૌરીની સાહિત્ય સેવા અનોખી છેઅગાઉ કાવ્ય અને પ્રસિદ્ધ થયો
સાહિત્યનું પુસ્તક બહાર પાડયું છે તેમાં ગીત, ભજન, ગરબા, આજ લત્તા મુંબઈમાં પિડર રોડ ઉપર « પ્રભ જ ” માં છ દી રહ્યા છે જે વાંચવા જેવા છે. બધાં કુટુંબી સભ્યો સાથે રહે છે.
સજીની નાયડુશ્રીમતિ લીલાં મજમુદાર
સરોજીની નાયડુનો જન્મ ૧૮૭૯માં હૈદ્રાબાદ ખાતે યો. શ્રીમતિ લીલા મજમુદાર બાળ સાહિત્યના અચ્છા લેખિકા છે. તેમના પિતાનું નામ અઘોરનાથ ચટ્ટોપાધ્યાય હતું તેમની મા એના પિતાએ લખેલ પુસ્તક વતનની વાતો વાંચી ત્યારે બાળવાર્તા બંગલા કવિતા લખવાના શેખિન હતા અને આ કારણે સરોજીની લખવાની પ્રેરણા મળી. શ્રીમતિ લીલા મજમુદાર ૧૪ વર્ષની ઉંમરે દેવી નાયડુ કવિતા લખતા. બંગાળી સાહિત્યમાં પ્રથમ વાર્તા લખી. ખાસ કરીને તેની માતૃભાષા બંગાળીમાં લખવાનું વધુ પસંદ કરે છે. અંગ્રેજી ઉપર પ્રભુત્વ સારૂં
t૧ વર્ષની નાની ઉંમરે ૧૩૦૦ લીટીમાં કવિતા અંગ્રેજીમાં
11 ૧૧ ના નાન છે. અત્યાર સુધીમાં તેમના ૩૫ જેટલાં પુરતક પ્રગટ થયા છે. લખી અને ૨૦૦૦ લીટીનું નાટક લખ્યું. ૧૨ વર્ષની ઉંમરે જેમાના ૧૭ જેટલા પુસ્તક બાળકોના છે.
મેક પાસ થઈ ગયા. એનું પ્રથમ પુસ્તક બાળક ઉપરનું હતું અને એ બાળકોએ
વધુ અભ્યાસ માટે કેમ્બ્રીજ અને લંડન જઈને ભણ્યા. તેમણે વધાવી લીધું. એમની લેખન પ્રવૃત્તિથી રવિન્દ્રનાથ ટાગોર, અવનીદ્ર
ગોવિન્દ નાયડુ સાથે લગ્ન કર્યા. સરોજીનીદેવી નાયડુ “ભારતકાકીલા”
હતી. નાથ ટાગોર, ચોધરી, પ્રભાવિત થયા હતા.
કલકત્તાના રેડીયો સ્ટેશન ઉપર ૭ વર્ષ સુધી બાળકોના નાટકનું ૧૯૧૯માં સ્ત્રી સંમેલનમાં ભાગ લેવા જીનીવા ગયા. નિર્માણ કર્યું. લીલા મજમુદારનું બાળપણ શિલગમાં વિત્યું હતું. ૧૯૨૫માં રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ બન્યા.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org