Page Text
________________
૮૫૨
ભારતીય અસ્મિતા
શ્રી. ચીતન્ય મહાપ્રભુ
કાશી છોડી અધ્યામાં નિવાસ કર્યો. વાલ્મીકનું લખેલ સંસ્કૃત
ભાષાનું રામાયણ લોકો સમજી શકતા ન હતા. ત્યારે તુલસીદાસજી બંગાલના દીયા ગામમાં જગન્નાથ મિશ્રની પત્ની શીદેવીને
એ સામાન્ય માનવી પણ સમજી શકે તેવી ભાષામાં રામચરિત ત્યાં મહાપ્રભુ ચૈતન્ય ગૌરાંગને જન્મ થયો હતો. નાનપણથી જ
માનસ લખ્યું. ગોસ્વામી તુલસીદાસજીએ વિનય પત્રિકા, ગિતાવલી, ગૌરાંગ મહાન વિદ્વાન હતા. જગાઈ મધાઈ જેવા દુષ્ટોને ઉદ્ધાર
દેહાવલી, કવિતાવલી, જાનકી મંગલ, પાર્વતી મંગલ વિગેરે ગ્રંથ કરી તેમને સંત બનાવી દીધા ગૌરાંગ જ્યારે કિર્તન કરતા ત્યારે
લખ્યા છે. પ્રેમમાં ઉન્મત બની જતા અને રાત દિવસ ભાવાવેશમાં જ રહેતા તેમણે જગન્નાથપુરીમાં નિવાસ કર્યો હતો. કેશવ ભારતી પાસેથી દધીચિ ચોવીસ વર્ષની ઉંમરે સંન્યાસ ગૃહણ કરી તીર્થાટન શરૂ કર્યું. મહાપ્રભુ ચૈતન્યના ઘણા અનુયાયીઓ હતા. તેમાં મુખ્ય અર્વા નામના રૂપીના પુત્ર દધીચિ મહાન શિવભકત હતા. નિત્યાનંદ પ્રભુ શ્રી અ તાચાર્ય રાય રામાનંદ શ્રી રૂપ સ્વામી વૃત્રાસુરને મારવા માટે તેના અસ્થિ માગવા આવ્યો ત્યારે તે રઘુનાથ ભટ્ટ અને નરહરી સરકાર મુખ્ય હતા. બંગાલ અને આખા દયાળુ સતે પિતાના પાછલા કરોડ રજજુને ભાગ કાઢી આપ્યા. ભારતમાં પ્રેમ અને ભકતને ધોધ વહેવરાવ્ય
અમદાવાદમાં સાબરમતિને કીનારે દધીચિને આશ્રમ છે.
અથવા માટે કે તેના અને એમ
તુકારામ
દયાનંદ સરસ્વતી મહારાષ્ટ્રના દેહુ ગામમાં તુકારામ જન્મ થયો હતો. સૌરાષ્ટ્રમાં ટંકારા ગામે અંબાશંકર નામના બ્રાહ્મણને ત્યાં પિતાનું નામ બેલોજી અને માતાનું નામ કનકાબાઈ તેર વર્ષની તેને જનમ થયો હતો. નાનપણમાં મૂળશંકર નામ હતું. લગ્ન થતા નાની વયે તુકારામજીમાં લગ્ન થયાં હતાં. માતાપિતા દેવલોકવાસી પહેલાં તેમનું ધરને ત્યાગ કર્યો. નર્મદા કિનારે પૂર્ણાનંદ સરસ્વતી થયા બાદ તુકારામજી તીર્થયાત્રા માટે નીકળી પડવા. તુકારામની નામના મહાતમા પાસેથી દિક્ષા લીધી અને ત્યારબાદ આખા ભાર વાણી અભંગ કહેવાય છે. એક શદ્ર ઉઠીને વેદના અર્થે મરાઠીમાં તમાં ધુમ્યા. દાવનમાં પ્રજ્ઞાચક્ષુ સ્વામી વિરજાનંદ પાસેથી વ્યાકરણું ગાય છે આવો પંડિતાએ તેમને ખૂબજ વિરોધ કર્યો પણ કાંઈ વેદ વિગેરેના અભ્યાસ કર્યા છે ચાલ્યું નહિ. છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ તુકારામને ગુરુ માનતા સ્થાપનાને નિશ્ચય કર્યો. વેદોનું ભાષ્ય કર્યું. સ્વામી વિરજાનંદે હતા, શિવાજીને સમર્થ રામદાસને શરણે જવાનું તુકારામજીએ ગુ દાતણમા મા
ગુરૂ દક્ષિણમાં માગ્યું બેટા ? ભારતમાં પાખંડ અને અનાચારના
આ કહેલું, વારકરી સંપ્રદાયના ભક્તો દેદ અને લેહગાંવની યાત્રા હજુ
અખાડા જામ્યા છે. ધર્મને નામે ભોળી પ્રજા લુંટાઈ રહી છે. પણ કરે છે. તુકારામજીના અભંગ મહારાષ્ટ્રમાં સર્વથી અધિક અજ્ઞાન અને ગરીબીને લાભ લઈને ખ્રીસ્તી પાદરીઓએ વટાળ પ્રિય છે.
પ્રવૃત્તિ આદરી છે. આ નાગચૂડમાંથી એને છોડાવ; મતમતાંતર
અને કુરૂઢીઓની જડ ઉખેડી નાખ અને વિદિક ગ્રંથોનો પ્રચાર કર. ગોસ્વામી તુલસીદાસજી
આ રીતે ગુરૂ આજ્ઞા લઈને તેણે આર્ય સમાજની સ્થાપના કરી.
તેઓ નિડર અને સ્પષ્ટ વકતા હતા. પોપલીલા આચરનાર ઘણાને ભારતવર્ષમાં કવિઓ જયારે રાજા મહારાજાના ગુણગાન કરી તેનું કાર્ય ગમતું નહિ. દયાનંદ સરસ્વતીએ હિંદુધર્મને ઉદ્ધાર કર્યો. રહ્યા હતા એ કાળમાં ગોરવામી તુલસીદાસજીને જન્મ થયે હતો. તે મર્યાદા પુરૂષોત્તમ શ્રી રામના ગુણગાન કરીને ભારતને રામ સંત નરસીંહ મહેતા ચરિત માનસની અમુલ્ય ભેટ આપી છે. ઉત્તર પ્રદેશના બાંદા જીલ્લાના રામપુર ગામે આત્મારામ નામના બ્રાહ્મણની તુલસી નામે ગુજરાતમાં જૂનાગઢ ગામે નરસીંહ મહેતાનો જન્મ નાગર પત્નીને ત્યાં તેનો જન્મ થયો હતો નાનપણમાં જ માતાપિતા મૃત્યુ જ્ઞાતિમાં થ હતો નાનપણથી શંકર ભગવાનના પરમ ભક્ત હતા. પામ્યાં. એક દાસીએ ઉછેરીને તુલસીદાસજીને મોટા કર્યા. આ બાળક શંકર ભગવાનની કૃપાથી નરસીંહ મહેતાને રાસવનાં દર્શન થયાં ઉપર ચિત્રકુટના એક નરહરિદાસ નામના સંતની નજર પડી અને હતાં. હાથમાં કરતાલ લઈને ભગવાનનું કિતન એવું કરતાં કે તેને સાથે લઈ ગયા સંસ્કૃત વિદ્યાને અભ્યાસ કરાશે. વિધાથીની દેહનું ભાન ભુલી જતા. તેની દીકરી કુંવરબાઈનું મામેરું અને પુત્ર તેજસ્વિતા જોઈ એને કાશી મોકલ્યા અને ત્યાં પંદર વર્ષ સુધી શામળિયાના વિવાહનું કાર્ય તેમની ગેરહાજરીમાં ભગવાને પુરે વેદ અને પુરાણેને અભ્યાસ કર્યો. ૨૯ વર્ષની ઉમરે નાવલી કયુ” એવી લોકોકિત છે. નામે પત્નીને પરહ્યા. એકવાર પત્નીને વિયોગ સહન નહિ થતાં તેની પાછળ ગયા ત્યારે નાવલીએ કહ્યું આ હાડમાંસના શરીરમાં જુનાગઢના નાગરો તેની ઘણી જ ઈર્ષા કરતા અને એક વખત આટલે પ્રેમ છે તેટલે જે ભગવાનમાં રાખ્યું હોત તો બેડે રાજા મંડળિક સુધી ખટપટ કરી પરંતુ એ પરીક્ષામાંથી પણ પાર થઈ જાત. બસ ત્યાંથી પત્નીને ગુરૂ માનીને ચાલી નીકળ્યા. નરસીંહ મહેતા પસાર થયા. નરસીંહ મહેતા ગુજરાતી ભાષાના
- સંતની 4 વિધાથની
યાના વિ
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005144 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 1228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 104 MB |