Page Text
________________
સ્મૃતિગ્રંથ
૮૧૩
ધાર્મિક સ્થળો અંગેની અન્ય કેટલીક નોંધ પ્રાપ્ત થઈ ખંડિત મૂર્તિ* જે બહાર પડેલી છે તે ત્યારે બદલાઈ હોય એ છે તે અહી પ્રગટ કરીએ છીએ,
-સંપાદક બનવાજોગ છે. કનકાઈ માતા :--
મૂતિ અને મંદિર : સૌરાષ્ટ્રમાં આવેલ કનકાઈ માતાનું સ્થળ ઘણું જ પ્રાચીન માતાજીની મૂર્તિનું શિ૯૫ અજન્ટા અને ઈલેરાના પ્રખ્યાત હોવાનું અનુમાન થાય છે - આ સ્થળની આજુબાજુમાં જૂના શિ૯ોને મળતું છે. વળી શિ૯૫ કયાંય જોવા ન મળે તેવું છે ખંડેરો છે તેથી કનકના ડુંગરા વચ્ચે કનક નગરી હોવાનું હાયવાળું છે. પાંચ હાથમાં અનુક્રમે ખડગ, ઢાલ, ઘંટ, ત્રિશુલ મનાય છે-માતાજીના આ મંદિર પાછળ ભૂદરજીનું મંદિર છે તેમાં અને પત્ર અને છ હાથમાં મહિસાસુર રાક્ષસનું ચોટલીએ પકમુર્તિ નીચે સંવત ૧૪૧૭ની સાલનો લેખ છે. માતાજીના મંદિ- ડેલું મસ્તક છે. એક પગ મહિસાસુરની ઉપર રાખેલ છે. એક
સૌરાષ્ટ્રમાં કનકેશ્વરી માતાનું નવું મંદિર શિલારોપણ: સં. ૨૦૦૭
- ઉદ્દઘાટન : સં. ૨૦૦૮ રની પાસે એક ખંડિત મૂર્તિ છે. એ મૂર્તિ હાલની મૂર્તિના પગમાં ઝાંઝર પહેરેલ છે. આ પ્રચંડ અને ભવ્ય મૂર્તિ પીળા સ્થાને હતી એમ કહેવાય છે. તેની નીચે લેખ છે કે, “આ કાલિ. આરસમાંથી બનાવેલી છે. તેનું વજન આશરે વીસ મણ જેટલું કાની મૂર્તિ છે.” આ લેખ સંવત ૧૭૭૪ની સાલને છે. તે ઉ૫- છે મૂર્તિની ઉંચાઈ સવત્રણ ફુટ, પહોળાઈ બાવીસ ઈચ અને રાંત સતીમાના ત્રણ ચાર પાળિયા છે. એ પાળિયા પર સંવત જાડાઈ અગિયાર ઈચ છે. મૂતિના મુખની ભવ્યતા સન્મુખ ઉભા ૧૮૫૭ અને અન્ય સાલના લેખો છે. માતાજીના મંદિરથી આશરે રહી જોતાં યુવાન, અને બંને બાજુ ઉભા રહી નીરખતા પ્રૌઢ પચાસેક ફૂટને અંતરે શીંગવડો નદી છે. માતાજીના મંદિરથી અને બાળક જેવી મુતિ દેખાય છે. માતાજીને પ્રભાવ અજાણ્યો પૂર્વમાં બે–એક માઈલના અંતરે 'ગવડોના પ્રવાહમાં મૂલકુંડ નથી. અને ઝીમકીમ ગામે બે કુંડે છે. મૂલકુંડમાં ત્રણ આંખોવાળાં માછલાં છે. ઝાડી જંગલને લીધે ત્યાં જવું જોખમ ભરેલું છે. કાણકિયા, ગાંધી, દોશી, રેશમીથા, મહેતા શીખાના કપાળ જુનાં મંદિરને જીદ્ધાર સંવત ૧૯૬૪ના માગસર સુદ ૧૩ને વણિક, ઉનેવાળ બ્રાહ્મગાની સમસ્ત જ્ઞાતિ. ગુજ૨ સુથાર, નાગર, દિવસે કરવામાં આવ્યો હતો, એ શિલાલેખ મોજુદ છે. અને ગૃહર, વાજા ભાઈઓ (ભદ્રવર), પંપાણિયા, આહેર વગેરેના
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005144 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 1228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 104 MB |