Bharatiya Asmita Part 1

SR No.: 005144
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1972
Total Pages: 1228
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 104 MB

Page 755

સંક્રાંતિકાળનું ભારત
અને તેની સમસ્યાઓ
શ્રી હસમુખ પંડ્યા
ભૌગોલીક દૃષ્ટિએ ખૂબ જ વિશાળ વિસ્તાર ધરાવતો આપણે રહેલ હેવાથી એવું સચવાયું કે કેન્દ્રમાં અને રાજમાં ધારાસભ્યોની કુલ દેશ સ્વતંત્ર બને ત્યારથી જ વિશાળ અને વિવિધ સમસ્યાઓનો સંખ્યાના અમુક ટકાના આધારે પ્રધાન મંડળના કદને નક્કી સામનો કરી રહ્યો છે. અલબત્ત ૧૯પરમાં થયેલ પ્રથમ સામાન્ય કરવું. અગર પક્ષપલટો કરનાર ત્રણે વર્ષ સુધી પ્રધાન, ઉપપ્રધાન, ચૂંટણીથી શરૂ કરીને ૧૯૬૭ સુધીની ચોથી સામાન્ય ચૂંટની પહે. સંસદીય મંત્રી કે અધ્યક્ષને હોદ્દો સ્વીકારી શકે નહીં', રાજકીય લાંના સમય સુધી અમુક અપ ાદ બાદ કરતાં મેટામાળે કેન્દ્રમાં પક્ષો જ આ ક્ષેત્રે પહેલ કરે તે ઉદ્દેશથી પો ને આચાર સંહિતા તૈયાર તેમજ રાજ્યમાં એક જ ર કીય પક્ષ-કોંગ્રેસ પક્ષનૂની હકુમત કરવાનું તથા તેના શબ્દાર્થ તેમજ ભાવાર્થને વળગી રહેવાનું સૂચવાસ્થપાયેલી હોવાથી ઉદભવતી સમસ્યાઓ કાં તે ઉકેલાઈ જતી. યેલું. છેલે પ્રજા પ્રતિનિધિત્વ ધારામાં જ સુધારો કરી પક્ષાંતર અથવા તો તે ઉગ્ર સ્વરૂપ ધારણ કરી શકતી નહીં. એક પક્ષ કરનારને ધારાસભા ની પિતાની બેઠક ખાલી કરવી તે વિચાર પ્રભુત્વ પ્રથાની સાથે સાથે સ્વ. પંડિત નહેરૂના નેતૃત્વે તેમજ પણ રમતો મૂકાય છે. તાજેતરમાં જ ૪ જુન ૧૯૭૫ ના રોજ મોહક વ્યકિત પણ સમસ્યાઓને વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કરતી ગુજરાત રાજ્યના રાજયપાલ શ્રી એ પત્રકારો સાથેની વાતચીતમાં રોકવામાં મહત્તવને ફાળો આપે.
એવું જણાવ્યું કે પક્ષપલટો કરનાર સભ્યની બેઠક ચૂંટણી પંચ
ખાલી જાહેર કરે તે અંગે ચુંટણી કાયદા માં સુધારો કરવાનું દિલ્હી પરંતુ ૧૯૬૭ની ચોથી સામાન્ય ચૂંટણીઓ પછી ભારતીય
સરકારને-સૂચવવામાં આવ્યુ છે. આ પ્રમાણે પક્ષ પલટાની પ્રવૃત્તિ રાજકારણે કરવટ બદલી એક પક્ષ પ્રભાવપ્રયા દૂર થઈ અને સંયુકત વિધા
એ સાંપ્રત ભારતની પોટામાં મોટી અને જટીલમાં જટીલ સમ યા યક દળાની સરકારો લગભગ આઠથી નવ રામાં રચાઈ આ પછીના
બની ચૂકી છે. આ સમસ્યા હલ ન થઈ શકે તેમ નથી. પરંતુ વર્ષોમાં કેન્દ્રીય નેતાગીરીમાં - ખાસ કરીને કોંગ્રેસ પક્ષની સંસદીય કેય નેતાગીરી જયાં સુધી આ પ્રવૃત્તિ દ્વારા પિતાને મળતા લાભ અને સંસ્થાકીય નેતાગીરી વચ્ચે – શરૂ થયેલ મતભેટો ક્રમશ:
છોડવા માંગતી નથી. ત્યાં સુધી આ સંબંધે કોઈ જલદ પગલું ભરાય ઉગ્ર બનતા ગયા ૧૯૬૯-૭૦ માં પક્ષના બેંગ્લોર ખાતે મળેલ તેવી અપેશ અસ્થાને છે. અવિવેશનમાં સિન્ડિકેટ-ઈ-ડીકેટ જૂથે ઉપસી આવ્યા. રાષ્ટ્ર મુખ પદ માટેના ઉમેદવાર સંબંધે સધાયેલી સમજુતિ પછી વડાપ્રધાન પક્ષપલટાની પ્રવૃત્તિએ વેગ પકડતા સરકારની સ્થિરતા ભયમાં દારા અંતરના અવાજ પ્રમાણે વર્તવાને વચાર રમતો મૂકાયો મૂકાઈ. આજે એક પક્ષની બહુમતી હોય તો કાલે બીજા પક્ષની પરિણામે અને ત્યાર પછી ભારતીય રાજકારણું કેન્દ્ર કક્ષાએ અનેક વમળોમાં કયા પક્ષ કે પક્ષેને સરકાર રચવાનું આમંત્રણું આપવું તે સમસ્યા રાજ્ય ફસાયું, જેના છાંટા રાજ્યોને પણ ઉડયા.
પાસમક્ષ ઉપસ્થિત થઇ. ભાગ્યે જ એવું રાજ્ય હશે જેના રાજ્યપાલને
આ અંગે નિર્ણય લેવો પડે નહીં હોય. અને આ સંબંધે લેવાયેલા ચેથી સામાન્ય ચૂંટણી પછી જો કોઈ પણ સમસ્યાઓ ચિંતા
નિર્ણ તપાસતાં સ્પષ્ટ થાય છે કે લગભગ બધાં જ રાજયપાલ જનક સ્વરૂપ ધારણ કર્યું હોય તો તે છે પક્ષ પલટાની પ્રવૃત્તિ
કેન્દ્ર સરકારની ઇચ્છાને અનુસર્યા છે. કેન્દ્ર સરકારને અનુકૂળ હોય ઘણાં રાજ્યોમાં મિશ્ર સરકારે રચાયા પછી હદ્દાનું પ્રલોભન
તેવા પક્ષ કે પક્ષની સરકાર રચાય. તેવી પરિસ્થિતિનું સર્જન આપીને ધારાસભ્યને પિતાના પક્ષમાં ખેંચવાની પ્રવૃત્તિ વેગ પકડવા
કરવામાં ઘણાંખર રાજ્યપાલે વત્યા છે. પોથી પર રહેવાના બદલે લાગી. આયારામ ગયારામના કારણે સરકારનું આયુષ્ય ઘટવા
વટવા પક્ષીય વલણું ધરાવતા રાજ્યપાલના વર્તનથી આ હોદ્દાની ઉપલાયું ધારાસભ્યની કમત નકકી થવા લાગી અને રાજકીય
ગિતા અંગે પણ રાંકાઓ ઉડાવવામાં આવી છે. ખાસ કરીને
ના અડગ પ્રણા રાક ઉડાવવામાં આવી છે. સ્થિરતા ભયમાં મુકાઈ આ પરિસ્થિતિ એ કક્ષાએ પહોંચી કે ભારત ના નવેમ્બરમાં ઉ. પ્રદેશ માં ચરણસીંગ સરકારને જે રાત તમાં સંસદીય સરકાર જરૂરી છે કે નહિ તે પ્રશ્ન પણ ચર્ચાવા
રાજ્યપાલશ્રી ગોપાલ રેડ્ડીએ દૂર કરી અને રાષ્ટ્રપતિ શાસનની લાગે.
ભલામણ કરી તેથી તો આ થાન ખૂબ જ ટીકાપાત્ર બન્યું છે. આ પ્રકારના રાજકીય તકવાદ સદાબાજી કે પદ પ્રાપ્તિને અહીં એ નોંધવું ઘટે કે આપણું રાષ્ટ્રપતિશ્રી રશિયાના કિવ રોકવા માટે વિવિધ સૂચને પણ થયા. પક્ષ પલટાના મૂળમાં પદપ્રાપ્તિ પ્રાંતમાં હતાં ત્યાંથી જ ઉ. પ્રદેશ માટે રાષ્ટ્રપ્રમુખ શાસનના દસ્તા